Huis Sonneveld

A.D. Copier. Kubusvaas KO 1421, 1930. Bruikleen Nationaal Glasmuseum Leerdam. (Verrijking). Foto: Johannes Schwartz.

Het verlokkende nieuwe

De Sonnevelds streefden bewust naar een modernistische inrichting. Het sprak vanzelf dat voor de bloemvazen een keuze werd gemaakt uit het assortiment van de Glasfabriek Leerdam. ‘Leerdam’ leverde producten volgens de filosofie van het modernisme.

Zeegezicht met twee botters

Boven de bank in de woonkamer van Huis Sonneveld hangt een zeegezicht met twee botters van Willem Bastiaan Tholen (1860-1931). Een tamelijk traditioneel werk, in vergelijking met het interieur waar het in hangt.

Bruno Weil. Bureau no. B91, 1931. Collectie Nieuwe Instituut. Zitkamer, met links het bureautje van mevrouw Sonneveld. Foto: Piet Zwart. Collectie Het Nieuwe Instituut. © Piet Zwart / Nederlands Fotomuseum.

Een Thonet voor mevrouw

Willem Gispen verzorgde het merendeel van de meubels voor de inrichting van Huis Sonneveld. Opvallend is dat in de schetsen voor de inrichting van het huis uit oktober 1932 nog veelvuldig sprake is van meubilair van de Duits-Oostenrijkse firma Thonet.

Portret, toegeschreven aan Jozef Israëls. Collectie Nieuwe Instituut. Bruikleen BIHS.

Wat een Israels zou kunnen zijn

In de bibliotheek hangt tegen de zijwand van de boekenkast een klein vrouwenportretje. Wie de schilder is van het werk is onbekend. De erven Sonneveld vermoeden dat het een schilderij van Jozef Israëls (1824-1911) is, een van de voornaamste schilders van de zogenoemde Haagse School.

A.D. Copier. Bolvaas KO 1105, 1928 (Replica). Collectie Nieuwe Instituut. Foto: Johannes Schwartz.

Verpletterend simpele vormen

In de zomer van 1927 werd in het Landesgewerbemuseum te Stuttgart een tentoonstelling gehouden die exclusief gewijd was aan het werk van Copier voor de Glasfabriek Leerdam. Hij richtte de tentoonstelling zelf in.

Theevisite

Toen Gesine Sonneveld-Bos in 1933 naar dit huis verhuisde, was zij 47 jaar, had ze twee dochters en was zij dankzij de stormachtige carrière van haar man hoog op de sociale ladder geklommen. Ze ontving af en toe bezoek, zoals een vriendin die geregeld op de thee kwam.

Verschillende modellen tuinmeubilair in de achtertuin van de Sonnevelds. Collectie Nieuwe Instituut. Bruikleen BIHS.

Pitriet op een buizenframe

De familie Sonneveld liet zich bij de inrichting van het huis adviseren door W.H. Gispen. Verreweg de meeste meubels in het huis zijn door de firma Gispen zelf ontworpen, maar niet allemaal. Gispen had tussen 1930 en 1933 bijvoorbeeld nog geen tuinmeubelen in zijn collectie.

H.P. Berlage en Piet Zwart. Kop en schotel uit het ontbijtservies 1923-24. Collectie Nieuwe Instituut. Foto Johannes Schwartz.

Een persglazen ontbijtservies

In Huis Sonneveld staan verschillende voorbeelden van Nederlands design uit de jaren twintig en dertig, met name glaswerk, die nooit daadwerkelijk in het huis hebben gestaan. Ze zijn toegevoegd omdat ze passen bij de stijl van het huis en bij de voorkeuren van de familie.

.J.C. Lebeau. Vaas ‘Kalebas’ KO 737, 1924-1925. Bruikleen Glasmuseum Leerdam (Verrijking). Foto Johannes Schwartz.

Voor elke bloem een vaas

Op de verschillende foto’s die kort na het gereedkomen van Huis Sonneveld werden gemaakt is te zien dat het interieur werd opgefleurd met een groot aantal vazen, gevuld met bloemen. Deze vazen zijn, vrijwel zonder uitzondering, afkomstig uit de glasfabriek Leerdam.

Gispen meubelcatalogus no,. 52. Collectie Nieuwe Instituut,

Uit voorraad geleverd

De stoeltjes in de studio zijn gekozen uit de catalogus van de firma Gispen. Ze zijn net als de meeste meubels en lampen in het huis seriematig vervaardigd en uit voorraad geleverd.

A.D. Copier. Likeurstel ‘Wijnbes’, 1929. Bruikleen Glasmuseum Leerdam. Foto Johannes Schwartz.

Bolvorm op een kort beentje

Andries Copier, hoofdontwerper van de glasfabriek Leerdam, streefde vanaf het midden van de jaren twintig naar een eenvoudig functioneel ontwerp voor een drinkservies. Uit 1929 dateert de likeurset Wijnbes, die in de toen nieuw ontwikkelde kleur grijsviolet werd uitgevoerd.

Dubbelwandige theepot, 1930. Collectie Het Nieuwe Instituut. Bruikleen BIHS. Foto Johannes Schwartz.

Zo sterk als ijzer

Aluminium was het antwoord waar men al sinds de negentiende eeuw naar zocht: een nieuw metaal dat de sterkte van ijzer verenigde met het geleidend vermogen van bijvoorbeeld koper.

Omslag Giso catalogus, 1929. Collectie Nieuwe Instituut.

Concessies

Gispen leverde maar liefst 22 verschillende lampen voor Huis Sonneveld, geselecteerd uit de Giso lampencatalogus nr. 29 (1929). Lampen met elementaire vormen zoals de kegel, de cilinder en de bol.

K.P.C. de Bazel met zijn gezin. Collectie Nieuwe Instituut. BAZE 1546.

Glaswerk uit driehoeken en bollen

Het ontwerp voor het glasservies van de familie Sonneveld stamt uit 1917. Het is een van de eerste ontwerpen die de architect K.P.C. de Bazel (1869 - 1923) voor Glasfabriek Leerdam maakte.

A.D. Copier. Vierkante cactuspot KO 1264/1277, 1929. Collectie Nieuwe Instituut. (Verrijking). Foto: Johannes Schwartz.

Bloempotten als bouwstenen

Uit dezelfde periode als de bolvaas dateren de vierkante ‘bouwbloempotten’ naar ontwerp van Andries Copier. Ze zijn gemaakt van graniver, een door de Glasfabriek Leerdam ontwikkelde glassoort van persglas, waar de fabriek in 1921 het patent op had gekregen.

Rijke interieurs vol van glanzend chroom

De meubels in de bibliotheek van Huis Sonneveld zijn allemaal van Gispen, zoals de stoelen met hun oranjerode Peau de Peche bekleding. Er zijn twee herenstoelen met een hoge rugleuning en hoofdsteun, terwijl de twee damesstoelen een lagere rugleuning hebben, zodat het kapsel of een hoed niet in de verdrukking kwam.

Interieur HEMA-vestiging Eindhoven, 1937. Fotograaf onbekend. Collectie Spaarnestad Photo.

Deftiger dan de HEMA

Het servies dat nu op de trolley staat heeft niet daadwerkelijk in het huis gestaan, maar is later toegevoegd. Het is een voorbeeld van een samenwerking tussen kunstenaars en industrie. Vrijwel alle keramiekfabrieken gingen in die tijd een samenwerking aan met (externe) ontwerpers.

Pagina uit een fotoalbum van de familie. Collectie Het Nieuwe Instituut, bruikleen BIHS

Een Marokkaans tapijt

Het tapijt dat in de woonkamer van de familie lag is afkomstig van Metz & Co, een in Amsterdam gevestigde winkel gespecialiseerd in moderne meubelen, stoffen, kunstnijverheidsproducten, damesmode en hoeden. Dit tapijt was destijds erg populair en werd nog tot in de jaren vijftig goed verkocht.

Meubelcatalogus Gispen no. 52. Collectie Nieuwe Instituut.

Strijd om de achterpootloze stoel

De verende achterpootloze stoel heeft een roemruchtige historie. Verschillende ontwerpers strijden om het auteurschap van de iconische buizen eetkamerstoel. Het kwam Gispen op een beschuldiging van plagiaat te staan.

A.D. Copier. Divers glaswerk, 1920-1933. Bruikleen Glasmuseum Leerdam en Museum Boijmans Van Beuningen. Foto Johannes Schwartz.

Sjiek winkelen voor Leerdams glas

Vrijwel al het glaswerk in Huis Sonneveld was afkomstig van de Glasfabriek Leerdam. De familie kocht dit waarschijnlijk bij de firma Jungerhans, een winkel in huishoudelijke artikelen, serviezen, porselein en glaswerk, gevestigd aan de Coolsingel.

J.J. C. Lebeau. Tafellinnen en servetten ‘Vissen’, 1932. Collectie Nieuwe Instituut. Foto Johannes Schwartz.

Een must voor de moderne, welgestelde vrouw

Op de tafel in de eetkamer van Huis Sonneveld ligt het tafelkleed ‘Vissen’, een ontwerp van Chris Lebeau (1878-1945) voor de Linnenfabrieken E.J.F. van Dissel & Zonen. Lebeau maakte tussen 1904 en 1939 meer dan vijftig ontwerpen voor linnen damast.

Vaas 'Tomaat' op de vensterbank in de slaapkamer van Puck. Foto Johannes Schwartz.

Kristalunie vs Leerdam

Op de slaapkamer van Puck staat een bolle, amberkleurige vaas, gevuld met korenbloemen. De ‘Tomaat’ werd in 1929 ontworpen door Willem Rozendaal voor de Kristalunie Maastricht. Het is niet waarschijnlijk dat de familie Sonneveld een dergelijke vaas had, maar ook niet ondenkbaar.

Huis Sonneveld

Nieuws

Events

Nu te zien

Tickets

Huis Sonneveld

Kunst en design

Het verlokkende nieuwe

Zeegezicht met twee botters

Een Thonet voor mevrouw

Wat een Israels zou kunnen zijn

Verpletterend simpele vormen

Theevisite

Pitriet op een buizenframe

Een persglazen ontbijtservies

Voor elke bloem een vaas

Uit voorraad geleverd

Bolvorm op een kort beentje

Zo sterk als ijzer

Concessies

Glaswerk uit driehoeken en bollen

Bloempotten als bouwstenen

Rijke interieurs vol van glanzend chroom

Deftiger dan de HEMA

Een Marokkaans tapijt

Strijd om de achterpootloze stoel

Sjiek winkelen voor Leerdams glas

Een must voor de moderne, welgestelde vrouw

Kristalunie vs Leerdam