Nieuwe Instituut
Nieuwe Instituut

Huis Sonneveld

Huis Sonneveld

Home

Glaswerk uit driehoeken en bollen

Het ontwerp voor het glasservies van de familie Sonneveld stamt uit 1917. Het is een van de eerste ontwerpen die de architect K.P.C. de Bazel (1869 - 1923) voor Glasfabriek Leerdam maakte.

K.P.C. de Bazel. Delen glasservies A en B, 1917. Bruikleen Museum Boijmans van Beuningen en Glasmuseum Leerdam. Foto Johannes Schwartz.

P.M. Cochius, de toenmalige directeur van de glasfabriek, had De Bazel kort daarvoor benaderd met de vraag of hij niet in staat was een goed en modern vormgegeven glaswerk te ontwerpen. In het bijzonder was de directeur ontevreden met het geperste glaswerk dat de fabriek tot dan toe op de markt bracht. Voordat hij in 1920 inderdaad een modern vormgegeven persglasservies realiseerde, ontwierp De Bazel niet minder dan acht glasserviezen, eenvoudigweg genoemd naar de letters A tot en met H.

Bij het ontwerp van het drinkservies van de familie Sonneveld heeft De Bazel zich op de driehoek gebaseerd. Of het nu om de kelken van de glazen of om de karaffen gaat, de driehoek vormt steeds het uitgangspunt. Alleen de stoppen van het servies zijn in de vorm van een bol. Een ander opvallend element vormen de karaffen die in elk drinkservies de omgekeerde vorm van de kelk van een drinkglas hebben. Dit was het gevolg van het feit dat De Bazel gebruik maakte van het systeem van de gulden snede, waarbij hij tot een zodanige maatverhouding kwam dat het geen verschil meer maakte of deze van boven naar beneden, of van beneden naar boven worden toegepast.

K.P.C. de Bazel met zijn gezin. Collectie Nieuwe Instituut. BAZE 1546.

Het servies werd bij de presentatie op de eerste Jaarbeurs Utrecht in 1917 zeer lovend ontvangen als een van de weinige producten met een geslaagde moderne vormgeving. Wel werden er vraagtekens geplaatst bij de doelmatigheid ervan. De glazen waren te puntig. Ze waren moeilijk in te schenken en er was moeilijk uit te drinken. De Bazel nam de kritiek ter harte en wilde, naar verluid, de serviezen, of delen ervan, al kort na de presentatie uit de handel laten nemen. Het servies werd echter, ondanks deze kritiek, zo goed verkocht, dat het servies tot in de jaren veertig in de handel bleef. Eind jaren dertig voegde de fabriek zelfs nog een enkele onderdeel toe aan het servies, vermoedelijk naar ontwerp van Andries Copier.

Lees ook

Lemma K.P.C. de Bazel in het Biografisch Woordenboek van Nederland

K.P.C. de Bazel, ontwerper voor de elite. Tentoonstelling in het Gemeentemuseum Den Haag, 2006

Nieuwsbrief

Ontvang als eerste uitnodigingen voor onze events en blijf op de hoogte van komende tentoonstellingen.