Invented from CopiesInvented from Copies

Door de witte ondergrond leende de witdruk zich bij uitstek voor het aanbrengen van wijzigingen, aantekeningen en kleurenschema's. Zo ontstond er op de kopie een dialoog tussen opdrachtgever en architect. Door deze uitwisseling van opvattingen werd de witdruk een belangrijke schakel in het ontwerpproces. Conservator en archivaris Clara Stille-Haardt bespreekt in dit essay de bijzonderheden en betekenis van de witdruk aan de hand van de voorbeelden uit de Rijkscollectie.

Conservator Hetty Berens gaat in de collectie van Het Nieuwe Instituut op zoek naar de introductie en het gebruik van de blauwdruk vanaf 1870 tot 1920 in de Nederlandse architectuur- en ingenieurswereld. Blauwdrukprocessen maakten toen deel uit van een reeks nieuwe kopieertechnieken en waren tot de jaren vijftig een gebruikelijke methode voor architectenbureaus om hun tekeningen te reproduceren.

Zips zijn industrieel vervaardigde zelfklevende plastic vellen, in 1923 gepatenteerd als een grafisch medium in de illustratie- en grafische ontwerpwereld. Ze zijn dun en transparant, ze waren verkrijgbaar in doorschijnende felle kleuren en met tal van voorbedrukte patronen. Vooral na de Tweede Wereldoorlog, als de bouwproductie enorm stijgt, neemt de toepassing van Zips in het ontwerpproces toe omdat het gebruik ervan het ontwerpproces zou versnellen.