Invented from Copies
Team en verantwoording
De Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw bevat naast fraaie, museale, handgetekende 'originele' ontwerpen ook een enorme hoeveelheid kopieën en reproducties. Invented from Copies is een onderzoeksproject in het kader van Architectuur Dichterbij waarin een specifieke materialiteit van het archief centraal staat: de architectonische reproductie. Het Nieuwe Instituut stelt zich daarbij de vraag hoe de verschillende reproductietechnieken zich verhouden tot het ontwerpproces en de ontwerpcultuur. Invented from Copies beweegt zich op het snijvlak van materiaaltechnisch en kunsthistorisch onderzoek en speculeert daarmee over mogelijke nieuwe betekenissen van de kopie als culturele drager.
Begeleidingscommissie
Het onderzoek wordt begeleid door een commissie van deskundigen:
- Dirk van den Heuvel, hoofd Jaap Bakema Study Centre (JBSC), een samenwerkingsverband tussen Het Nieuwe Instituut en de TU Delft, en associate-professor van de afdeling Bouwkunde TU Delft.
- Ludo Groen, onderzoeker bij de afdeling R&D van Het Nieuwe Instituut en tutor bij het Berlage Instituut.
- Freek Schmidt, hoogleraar Geschiedenis van de architectuur en de leefomgeving aan de VU, Amsterdam.
Verantwoording
Invented from Copies is een van de onderzoeksprojecten die Het Nieuwe Instituut ontwikkelt in het kader van het initiatief Rethinking the Collection, binnen het raamwerk van Architectuur Dichterbij. Architectuur Dichterbij is een zesjarig programma van Het Nieuwe Instituut gericht op het vergroten van de zichtbaarheid en het duurzaam toegankelijk maken van de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw, mogelijk gemaakt door een éénmalige investering van 11 miljoen euro van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In deze context acht Het Nieuwe Instituut het noodzakelijk om fundamentele vragen te stellen over de waarde en betekenis van de documenten in de collectie. Vragen die kunnen bijdragen aan de heroriëntatie op wat erfgoed en het verzamelen ervan kan of zou moeten betekenen op bepaalde momenten in de tijd.
Projectteam
- Concept en projectleiding: Ellen Smit (conservator).
- Onderzoek: Hetty Berens (conservator), Clara Stille-Haardt (conservator), Ellen Smit (conservator).
- Opdrachtgever: Behrang Mousavi, Hoofd afdeling Collectie.
- Projectleider Architectuur Dichterbij: Gijs Broos.
- Webredactie: Petra van der Ree.
- Vertalingen: Jason Coburn en Jane Szita.
- Communicatie: Martine Willekens en Yerma da Silva.
- Digitalisering: Herman Gelton, team digitalisering.
- Video: Pia van den Beuken, Rafael Romero.
Hetty Berens
Hetty Berens is architectuurhistoricus en promoveerde bij dr. Auke van der Woud, aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Zij is als senior-conservator in Het Nieuwe Instituut verantwoordelijk voor acquisities, onderzoek in de collectie en voor Huis Sonneveld, de museumwoning naast Het Nieuwe Instituut. Zij maakt bovendien tentoonstellingen, zoals Spaces for Learning (2019), Pleasure Parks (2018), Architecture of Appropriation (2017) en Architectuur en interieur. Het verlangen naar Stijl (2017). Ze publiceert en geeft lezingen en gastcolleges. Ze schreef onlangs een nieuwe audiotour voor Huis Sonneveld: Het Gezonde Huis. Ze is bestuurslid van de Onderzoeksschool Kunstgeschiedenis en van Iconic Houses.
Ellen Smit
Ellen Smit is architectuurhistoricus en werkt als senior-conservator bij het Het Nieuwe Instituut. Ze doet onderzoek in de collectie voor tentoonstellingen, publicaties, bruiklenen, podcasts, lezingen en acquisities van archieven. Ze was onder andere als co-curator betrokken bij de tentoonstellingen als Architecture The Dutch Way in Museum de Hermitage in Sint Petersburg (2013) en samen met het Jaap Bakema Study Centre werkte ze aan de tentoonstellingen Structuralisme (2014) en Habitat Expanding Architecture (2018). In 2016 deed ze met een onderzoeksbeurs van NWO onderzoek naar de teken- en ontwerpwijze tijdens het Nederlands structuralisme, waarover ze ook publiceerde en presenteerde.
Clara Stille-Haardt
Clara Stille-Haardt is architectuurhistoricus en werkt als senior archivaris/conservator bij Het Nieuwe Instituut. Ze werkt aan de inventarisatie van het archief van de architect Pi de Bruijn en is betrokken bij verschillende projecten zoals Open Archief, Architectuur Dichterbij en de publicatie van een collectieboek voor kinderen. Zij ontwikkelt daarnaast voor haar eigen label Paper Story+ duurzame papieren producten geïnspireerd op ontwerpen uit museale collecties en archieven.
Met dank aan
Elza van den Berg, Ernst des Bouvrie, Jolijn Brouwers, Marion Cinqualbre, Peter van den Eijnde, Frans Hooijkaas, Kelly James, Ab van der Kouwe, Dico Kruijsse, Carolin Lange, Hans Loonen, Alfred Marks, Marina Otero Verzier, Mette Peters, Andrea Prins, Hilde Schalkx, Jeroen de Vries, Aafke Weller.