Art on Display 1949-69
3 oktober 2020 - 5 juni 2021
Hoe presenteer je kunst? En hoe kijk je daar als bezoeker naar? Veel museumbezoekers zijn geneigd direct de aandacht op het kunstwerk te richten, onbewust van het feit dat de ontmoeting met het kunstwerk is geënsceneerd door een ontwerper. Art on Display 1949-69 stelt daarom voor een keer het tentoonstellingsontwerp zelf centraal.
De expositie brengt enkele van de meest vooruitstrevende, naoorlogse tentoonstellingsontwerpen van architecten samen aan de hand van 1:1 reconstructies. Een unieke kans om deze vooruitstrevende benaderingen fysiek te ervaren en te kunnen vergelijken. Met tentoonstellingsontwerpen van Carlo Scarpa, Franco Albini en Franca Helg, Lina Bo Bardi, Aldo van Eyck en Alison en Peter Smithson.
De periode 1949-1969 werd gekenmerkt door het zoeken naar een nieuwe verhouding tussen kunst en publiek, en naar een mogelijk nieuwe rol van kunst en culturele instellingen. Volksverheffing en democratisering zijn deel van een nieuw ethos. De gekozen voorbeelden vertalen dit in een streven naar een directe, persoonlijke relatie tussen toeschouwer en kunstwerk, en kaarten daarbij architectonische, museologische en maatschappelijke vragen aan.
De tentoonstellinsontwerpen geven geen eenduidig antwoord. Soms worden kunstwerken individueel getoond in een omgeving van rust en concentratie. Een andere keer wordt juist een effect van overrompeling beoogd, of een desoriëntatie van conventies en verwachtingen, om zo een spontane ontmoeting als in een labyrint uit te lokken. Verschillende ontwerpen creëren een intieme een-op-een verhouding met het kunstwerk, terwijl andere juist een gemeenschappelijke ervaring willen bewerkstelligen.
Samenwerking met Gulbenkian
Art on Display 1949-69 kwam tot stand dankzij een uitnodiging van het Calouste Gulbenkian Museum in Lissabon aan Het Nieuwe Instituut om deze tentoonstelling samen te verwezenlijken.
De tientallen schilderijen en beeldhouwwerken die in de reconstructies worden getoond, zijn afkomstig uit collecties van het Calouste Gulbenkian Museum in Lissabon. Niet eerder zijn stukken uit deze collectie getoond in Nederland. Er is werk te zien uit de privécollectie van de Brits-Armeense zakenman en filantroop Calouste Sarkis Gulbenkian uit de 18de en 19de eeuw, en uit de Moderne Collectie, met werk van moderne Portugese en Britse kunstenaars, zoals Maria Helena Vieira da Silva, Terry Frost en John Hoyland.