Archives at Risk: Debra SolomonArchives at Risk: Debra Solomon

‘Dutch Design’ mag dan wel wereldberoemd zijn, en Nederlandse ontwerpers pioniers in digitale cultuur, maar hun archieven zijn verre van veiliggesteld. Een belangrijk deel van het Nederlands ontwerpgeheugen dreigt daardoor te verdwijnen. In Nederland ontbreekt het namelijk op dit moment aan een centraal beleid en structurele financiering om deze archieven te bewaren. En het zijn juist de archieven die inzicht bieden in de maatschappelijke context van de makerspraktijk, en daarmee extra duiding en betekenis aan het werk geven.

Deze reizende installatie, geïnitieerd door het Netwerk Archieven Design en Digitale Cultuur (NADD), gaat in op deze urgentie. Want wat gebeurt er als een discipline geen toegang meer heeft tot haar eigen erfgoed? De baanbrekende makers die experimenteerden met nieuwe mogelijkheden van technologie, droegen bij aan de snelle ontwikkeling van het technologische landschap. Met een tegenstrijdig effect: veel werken zijn onbedoeld ontoegankelijk geworden doordat software, dragers en besturingssystemen van toen niet aansluiten op de technologische werkelijkheid van nu.

De tweede presentatie uit deze reeks toont het archief van the_living, een werk van kunstenaar Debra Solomon. Met haar digitale persona genaamd the_living dringt Solomon binnen in CU-SeeMe chatboxes, een voorloper van videobel software. In deze online omgeving wekt ze met haar virtuele performances de illusie dat ze real-time in de chatbox aanwezig is. the_living streamt vanuit ongebruikelijke omgevingen zoals een ijsgrot, een zwembad, of op een boot die door de Amsterdamse grachten vaart - dit alles terwijl ze via haar laptop online interactie heeft met het publiek in de virtuele omgeving van CU-SeeMe. Haar digi-persona chat en maakt contact met leden in de chatbox, en laat kleine digitale Tamagotchi’s achter.

Met dit project onderzocht Solomon de collectieve online omgeving die eind jaren negentig steeds gebruikelijker werd, en toont ze de mogelijkheden van online communicatie. Terwijl the_living niet gebonden is aan een tijd of plaats, vervaagt het de grenzen van de fysieke en digitale wereld. Het jaar is 1998, maar Solomon fantaseerde er toen al over om 24 uur per dag online te zijn.

Dit born-digital project leeft op dit moment enkel als herinnering op het internet. the_living bestaat uit een reeks performances die bemiddeld worden door het computerscherm en opgebouwd zijn uit webpagina's, beeldvensters, chatlogs, computercode en geluid. De bronbestanden van deze performances, verschillende ‘digitale Tamagotchis’ en de opnames uit de chatrooms zijn nu in het beheer van LI-MA, een organisatie gespecialiseerd in het behoud van mediakunst. Om het archief van the_living toegankelijk te kunnen maken, heeft LI-MA het grondig onderzocht, zijn er registraties gedigitaliseerd en is er een deel van de oorspronkelijke website gereconstrueerd.

Archives at Risk: Seeking Shelter is samengesteld door Annemartine van Kesteren (Curator Design bij Boijmans Van Beuningen) en ontworpen door ruimtelijk ontwerper Ben Shamier. De installatie zal bij verschillende netwerkpartners te zien zijn, waar op iedere locatie een ander archief getoond wordt dat verloren dreigt te gaan.