MVRDVHNIMVRDVHNI

Aan de hand van drie terugkerende thema's, Green, Human en Dream, worden meer dan 400 projecten uit het levende archief van MVRDV belicht. Daarnaast biedt Het Nieuwe Instituut met tekeningen, schetsen, notities, maquettes en ander archiefmateriaal een kijkje in de keuken van het gerenommeerde architectenbureau. De tentoonstelling is ingericht op de zesde verdieping van het instituut, uitkijkend op een van de veelbesproken recente ontwerpen van het bureau, Depot Boijmans Van Beuningen.

Algemeen en artistiek directeur Aric Chen van Het Nieuwe Instituut: 'Deze tentoonstelling toont de dynamische werking van een van de meest innovatieve architectenbureaus van dit moment, en laat zien hoe een dialoog tussen het bureau, zijn archief, onderzoekers en anderen ons besef van de mogelijkheden van de architectuurpraktijk verder kan verrijken.'

De tentoonstelling toont een rijkdom aan materiaal en informatie uit het analoge en digitale archief en geeft een kijkje achter de schermen bij zowel MVRDV als Het Nieuwe Instituut. De bezoeker krijgt inzicht in het ontwerpproces dat voorafgaat aan de realisatie van een gebouw - zoals Depot Boijmans Van Beuningen en de Markthal. Dat gebeurt aan de hand van materiaal uit het archief van MVRDV, variërend van de eerste schetsen en maquettes tot correspondentie met ingenieurs en aannemers.

'Met deze tentoonstelling willen we de overdracht van onze collectie naar HNI vieren,' zegt MVRDV-partner Jan Knikker. 'We laten zien hoe de eerste 400 van circa 1200 projecten die we hebben gedaan het latere werk heeft beïnvloed. MVRDV is een van de eerste bureaus met een digitaal archief en er is een speciale tool ontwikkeld waarmee mensen een visuele reis door het archief kunnen maken. We vinden het belangrijk dat het archief voor iedereen toegankelijk is, kennisdelen maakt ons vak rijker.'

Tegelijkertijd laat de tentoonstelling zien hoe Het Nieuwe Instituut het archief van MVRDV beheert. Van tientallen meters aan stellingkasten met maquettes, tekeningen en documenten tot de digitale infrastructuur die nodig is om een digitaal archief te ontsluiten.

In 2015 is Het Nieuwe Instituut, de nationale erfgoedinstelling voor architectuur, design en digitale cultuur, gestart met de verwerving van het archief van MVRDV. Het archief van MVRDV is meer dan het archief van een inmiddels iconisch architectenbureau. Het is een goed voorbeeld van een bureau dat een multidisciplinaire werkwijze hanteert, en dat daarbij verschillende vormen van interdisciplinaire kennis ontwikkelt. Bovendien bestaat het archief grotendeels uit digitaal materiaal, wat het Nieuwe Instituut voor nieuwe uitdagingen stelt ten aanzien van het beheer en de ontsluiting van archieven, maar dat tevens mogelijkheden biedt voor een andere verhouding tot erfgoed.

MVRDVHNI nodigt uit om het archief te verkennen en met het materiaal aan de slag te gaan. De tentoonstelling brengt het archief tot leven door nieuwe verhalen aan de geschiedenis toe te voegen en door nieuwe instrumenten te ontwikkelen voor de ontsluiting van het materiaal.

Naast de tentoonstelling is er een inhoudelijk programma waarin de verschillende thema's in het werk van MVRDV én de vraagstukken die rond het beheren van een (digitaal) archief spelen, worden uitgediept.

Aanvullend in de tentoonstelling heeft Het Nieuwe Instituut zes ontwerpers uitgenodigd om een tool te ontwikkelen om op basis van specifieke criteria het immense digitale archief te doorzoeken, te visualiseren en te gebruiken. Waar het in het kilometerslange fysieke archief maanden zou kunnen duren om alle documenten te doorzoeken op een specifieke zoekterm, kan dat in het digitale archief binnen een aantal seconden. Voor de tentoonstelling werd onder meer een speciale videogame ontworpen waarmee het digitale archief op een interactieve manier kan worden verkend.

De hulpmiddelen zijn ontwikkeld door Alice Bucknell, MVRDV NEXT, Namelok, Giacomo Nanni & Francesca Morini, Carl Rethmann, Johannes Schwartz, en Eline Wieland / WielandStudio

Het Nieuwe Instituut beheert de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw, die onder meer bestaat uit tekeningen, foto's, affiches en maquettes uit de archieven en verzamelingen van Nederlandse architecten en stedenbouwers. De rijkscollectie is hoofdzakelijk georganiseerd rond 800 archieven van ontwerpers (architecten, stedenbouwkundigen, landschapsarchitecten en een aantal instellingen). Samen vormen deze het geheugen van de groei en transformatie die Nederland vanaf de tweede helft van de negentiende eeuw heeft doorgemaakt. De historische rijkscollectie fungeert als blijvende inspiratiebron voor de actuele werkzaamheden van het instituut, dat er mede door het organiseren van activiteiten en presentaties betekenis aan verleent.

Het Nieuwe Instituut werkt aan de ontwikkeling en implementatie van een digitale voorziening voor beheer en beschikbaarstelling van zijn digitale archieven. Deze voorziening wordt ontwikkeld in het kader van het Project Inrichting Digitaal Archief (PIDA) en behelst de infrastructuur en voorzieningen die hiervoor nodig zijn. Het hybride analoge en digitale oeuvre van MVRDV speelt sinds de verwerving in 2015 een centrale rol in dit ontwikkelproces en wordt gezien als een zogeheten best practice archive in de ontwikkeling van beleid rond digital preservation en het inrichten van een infrastructuur op dit gebied. MVRDV is in het licht van die zoektocht naar duurzaam beheer en behoud van (deels) digitale archieven in meerdere opzichten een interessant architectenbureau. Sinds de oprichting in de jaren tachtig belichaamt het bureau de overgang van ontwerpen op papier naar een praktijk die zich bijna volledig afspeelt in het digitale domein. Die snelle en steeds verder gaande computerisering is terug te zien in het MVRDV-archief: de stukken weerspiegelen de ontwikkeling van een 'papieren' beginperiode, via een tijdvak waarin er parallel op papier en digitaal werd gewerkt, naar een latere fase waarin het digitale de overhand krijgt.

Het internationale, in Rotterdam gevestigde architectenbureau MVRDV biedt eigentijdse oplossingen voor architectuur, stedenbouw en landschapsarchitectuur in alle regio's ter wereld. De architecten Winy Maas, Jacob van Rijs en Nathalie de Vries richtten samen in 1993 architectenbureau MVRDV op. MVRDV opereert op het snijvlak van architectuur en stedenbouw. Het bureau onderscheidt zich door vernieuwende ontwerpen op zowel kleine als grote schaal. MVRDV werd bekend met onder meer Expo 2000, Silodam, Markthal en Depot Boijmans Van Beuningen dat op 6 november opent voor publiek. Onder de noemer MVRDV NEXT ontwikkelt het bureau vernieuwende digitale werkwijzen en nieuwe technologieën.

Met bijdragen van Alice Bucknell, MVRDV NEXT (Sanne van der Burgh, Leo Stuckardt, Jaka Korla),Namelok, Giacomo Nanni & Francesca Morini, Carl Rethmann, Eline Wieland / WielandStudio

Orale geschiedenissen Jan Knikker, Winy Maas, Fokke Moerel, Suzanne Oxenaar, Jacob van Rijs, Eline Strijkers, Nathalie de Vries, Eline Wieland, Stefan Witteman, Yasutaka Yoshimura

Curatorial Team: Het Nieuwe Instituut Ludo Groen, Marten Kuijpers, Suzanne Mulder

General and Artistic Director Aric Chen

Projectleiding Daphne van Schaijk

Ruimtelijk ontwerp MVRDV, Geoff Han

Grafisch ontwerp Geoff Han

Fotografie Johannes Schwartz