GLASGLAS

9 april - Naar aanleiding van de 34e Wereldtentoonstelling die op 1 mei opent in Milaan, belicht Het Nieuwe Instituut van 26 april t/m 23 augustus dit fenomeen vanuit verschillende invalshoeken. De tentoonstelling GLAS laat zien hoe dit eeuwenoude door mensen vervaardigde materiaal nog altijd onlosmakelijk verbonden is met vooruitgang en ontwerpers blijvend uitdaagt tot experiment.

In 1851 werd voor de eerste Wereldtentoonstelling in Londen het Crystal Palace gebouwd, een enorm tentoonstellingsgebouw uit glas en gietijzer. In dit even transparante als revolutionaire gebouw van de tuinman/architect Joseph Paxton werd het wonder van de industriële revolutie gevierd. Nooit eerder was op zo'n grote schaal te zien hoe de samenwerking van ontwerper, wetenschapper en producent leidt tot de ontwikkeling en toepassing van nieuwe technieken. Uiteindelijk zouden meer dan zes miljoen mensen de tentoonstelling, die uit honderdduizend verschillende presentaties bestond, bezoeken. Sindsdien zijn glas en technologische vooruitgang vrijwel synoniem geworden.

In de tentoonstelling GLAS wordt zichtbaar hoe de evolutie van de chemische formule van glas de basis vormt voor innovaties. Zo leidt de uitvinding van de lens vervolgens tot de telescoop, van de buis tot röntgen en van de draad oftewel het huidige glasvezel tot een vrijwel grenzeloze ontwikkeling van het web. Vanwege de fundamentele bijdrage die de lens, buis en draad aan de 'expanderende blik' van de moderne samenleving hebben geleverd, spelen zij een hoofdrol in de tentoonstelling. Alleen niet zonder vraagtekens; glas is ook het materiaal dat surveillance mogelijk maakt en de samenleving letterlijk onder een vergrootglas legt. Dit intrigerende conflict vormt het achterliggende verhaal van GLAS. De geschiedenis van het materiaal wordt getoond aan de hand van objecten uit de collecties van onder meer het Teylers Museum, waaronder Newtons kleurenschijf, en het Museum Boerhaave, dat de zogenoemde achromatische telescoop van Dollond uit de 18e eeuw ter beschikking heeft gesteld. Het Glasmuseum Leerdam leent het werk uit van Andries Copier en Floris Meydam, die als geen ander de vooruitgang wisten te verbeelden met hun ontwerpen.

De uitwisseling tussen ontwerper en wetenschapper duurt nog altijd voort. Glas is blijvend in ontwikkeling. Op basis van aluminiumstof is recentelijk een lichtgewicht glas ontwikkelt, dat opnieuw tot innovatieve toepassingen leidt. De tentoonstelling laat zien hoe hedendaagse ontwerpers niet alleen samenwerken met wetenschappers, maar ook zelf tot uitvindingen komen. Met werk van onder anderen Hella Jongerius, Bert Jan Pot, Muller van Severen en Arnout Meijer.

Van oudsher komen in de massaal bezochte Wereldtentoonstellingen sterk uiteenlopende ambities samen, waarbij boven alle verschillen uit het geloof in vooruitgang overheerst. Op de meest spectaculaire wijzen hebben de evenementen telkens een toekomstbeeld gepresenteerd waarin technologische innovatie het onbereikbare dichterbij bracht. Het vermogen van ontwerpers om het ongeziene in beeld te vangen, is voor Het Nieuwe Instituut een belangrijke drijfveer voor het ontwikkelen van een uitgebreid programma rond het thema van de Wereldtentoonstelling.

Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Femke Cuijpers van de afdeling Marketing Communicatie en Commercie via f.cuijpers@hetnieuweinstituut.nl of 06-51556993