Disclosing Futures Rethinking Heritage
1 november 2022 - 2 november 2022
Erfgoed innoveert. Dat zit deels in technologische vooruitgang, maar vooral in het bevragen van de huidige praktijk. Een collectie is geen neutrale weergave van het verleden, maar krijgt betekenis door de interactie met en interpretatie van een nieuwe generatie gebruikers. Dat maakt dat erfgoed per definitie toekomstgericht moet zijn. Op de conferentie Disclosing Futures - Rethinking Heritage, op 2 en 3 november in Het Nieuwe Instituut, gingen we in gesprek over de heroriëntatie op de erfgoedtaak en innovatie als voorwaarde voor duurzaam collectiebeheer.
Innovatie richt zich op nieuwe perspectieven. Welke stemmen zijn in een collectie vertegenwoordigd? Is auteurschap en authenticiteit aan herwaardering toe? En wat betekent dat voor het verzamelbeleid? Meerstemmig, speculatief en intersectioneel onderzoek geeft ruimte aan nieuwe verhalen en andere actoren. Daarbij richten we ons ook op de democratisering van erfgoed: op (creatief) hergebruik van archiefmateriaal, op collectief onderzoek en crowd editing.
Innovatie gaat ook over technologische vernieuwing: het behoud van materieel erfgoed door nieuwe restauratietechnieken, het leggen van nieuwe verbanden tussen collecties door middel van technieken die de vragen van gebruikers tot uitgangspunt nemen in plaats van de organisatie van data. Machine learning, virtual reality en datavisualisatie maken nieuwe manieren van online ontsluiting mogelijk die collecties openen voor nieuwe gebruikersgroepen.
Architectuur Dichterbij
Het gesprek over de heroriëntatie van de erfgoedtaak voeren we aan de hand van het werk dat de afgelopen jaren verzet is, zowel binnen Het Nieuwe Instituut als bij andere instellingen, nationaal en internationaal. In 2018 is Het Nieuwe Instituut gestart met Architectuur Dichterbij, een zesjarig programma ter verbetering van de zichtbaarheid en toegankelijkheid van de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw, mogelijk gemaakt door een eenmalige investering van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. Sinds de start van het programma heeft Architectuur Dichterbij bijgedragen aan de ontwikkeling van nieuwe methodologieën, het bevorderen van inclusief en meerstemmig onderzoek, en bouwt het aan netwerken rond de collectie voor meer zichtbaarheid, zowel offline als online.
Met onze samenwerkingspartners en collega-instellingen stellen we een rijk en gevarieerd programma samen waarin we het gesprek aangaan over de toekomst en de taken van erfgoedinstellingen. De conferentie richt zich op praktijkprofessionals uit de erfgoedsector en hun collega’s in samenwerkingsverbanden bij (landelijke) brancheorganisaties, de overheid of aanpalende sectoren, nationaal en internationaal. Daarnaast nodigen we ook ontwerpers, studenten en onderwijsinstellingen van harte uit om deel te nemen. Registratie geeft toegang tot een tweedaags programma vol inspirerende presentaties, intervisiesessies, debatten, workshops, netwerkmomenten en rondleidingen.
Wil je op de hoogte blijven van de laatste ontwikkelingen van Architectuur Dichterbij? Schrijf je dan in voor de AD Nieuwsbrief
Conferentiethema's
Rethinking Collections and Collecting. Inclusion, Exclusion and Multivocality
Maatschappelijke belangen, politieke ideologieën, toegang tot technologie of economische dominantie: al deze factoren bepalen wie het verhaal van erfgoed vertelt, hoe het wordt verteld en wat het verhaal uiteindelijk is. Hoe geef je ruimte aan nieuwe verhalen en andere spelers? Kunnen we meerstemmigheid bevorderen door nieuwe lemma’s, vocabulaires en inzichten te vinden die afwijken van de normen die we eerder hebben gebruikt om verhalen te vertellen? Inclusie en uitsluiting gaan niet alleen over de inhoud die wordt gearchiveerd en door wie, maar ook over bestaande structuren, systemen en methoden die gebaseerd zijn op specifieke denkkaders en machtsverhoudingen. Zo valt onder dit thema ook het vraagstuk van authenticiteit. Zijn bestaande denkkaders die de basis vormen van de museumpraktijk en het erfgoedbeleid – met binaire concepten als origineel versus kopie, reëel versus virtueel, tastbaar versus immaterieel, digitaal versus analoog – inmiddels niet achterhaald?
Technologies of Heritage. Conservation, Restoration and Digitisation
Binnen dit thema verkennen we de technieken en ethiek van restauratie, conservering, digitalisering en materieel onderzoek van erfgoedobjecten. Welke nieuwe perspectieven op erfgoed worden door deze technieken geopend? We kijken onder andere naar hoe restauratie nieuwe kennis over erfgoedobjecten oplevert, hoe fotografische procedés herkend kunnen worden en naar nieuwe technieken, zoals 3D-digitalisering. Daarnaast delen we inzichten die zijn opgedaan tijdens de restauratie, conservering en digitalisering van de collectie van Het Nieuwe Instituut in het kader van het programma Architectuur Dichterbij.
Collaborations and Networks
Wat betekent het voor instellingen om open platforms te gebruiken voor archiefcollecties, en technieken in te zetten die de vragen van gebruikers als uitgangspunt nemen in plaats van de organisatie van data? Hoe kunnen erfgoedinstellingen en externe partners op een duurzame manier met elkaar samenwerken bij het ontsluiten en beschikbaar stellen van collecties? Binnen dit thema verkennen we nieuwe participatieve samenwerkingsverbanden, kennisnetwerken, crowdsourcing en de transitie van collectiedata naar Linked Open Data. Daarmee ontstaan nieuwe relaties binnen een collectie en nieuwe verbindingen tussen collecties.
The Living and Open Archive. Re-using Heritage, New User Groups and Other Interfaces
De hedendaagse erfgoedpraktijk kenmerkt zich door actieve vormen van betrokkenheid, waarbij creatie, herinterpretatie, verspreiding, verbeelding en speculatie essentiële concepten en praktijken zijn. Wat zijn de implicaties van hedendaagse technologieën voor gebruikers? Digitale archieven bieden nieuwe mogelijkheden, zoals machine learning, virtual reality en datavisualisatie, die gebruikers centraal stellen en hen niet als publiek, maar als deelnemers benaderen. Binnen dit thema richten we ons op de democratisering van erfgoed: op het faciliteren van (creatief) hergebruik van archiefmateriaal, collectief onderzoek en het gebruik van gedragsprofielen bij de ontwikkeling van digitale producten.