Het ontwerp van het socialeHet ontwerp van het sociale

Stichters van de groep Mama Cash, het eerste onafhankelijke feministisch financieringsfonds, poseren voor het homomonument te Amsterdam, van links naar rechts: Dorelies Kraakman, Tjheng Hwa Tjoa, Patti Slegers, Lida van den Broek, Marjan Sax; op de foto ontbreekt Tania Leon. 1987, foto: Mieke Geuzebroek. Bron: Collectie IAV-Atria

Identificatie, of geïdentificeerd worden, als vrouw, queer en/of non-binair betekent vaak dat andere, meer dominante groepen in de maatschappij, namen 'voor jou' bedenken om het verschil van iemand tot de norm te onderstrepen en/of om die persoon opzettelijk te beledigen. In het heroveren van zeggenschap over de eigen identiteit is het een strategie geworden om symbolen, termen en houdingen, die ongewild zijn toegeschreven aan gemarginaliseerde groepen, terug te claimen.

De roze driehoek en het woord 'queer' zijn voorbeelden van dit (terug)claimen. Oorspronkelijk werd de roze driehoek door de nazi's gebruikt om homomannen en trans vrouwen te stigmatiseren, maar vanaf de jaren zeventig werd het symbool door Westerse lesbische, homo-, queer-, bi-, intersekse en trans gemeenschappen (vaak afgekort als LHBTQI+) ingezet als positieve vorm van zelfidentificatie en ontwerpmiddel. De roze driehoek is sindsdien in talrijke vormen en toepassingen verschenen om de queer context van een evenement te benadrukken. Niettemin blijven sommigen weigeren om zichzelf te identificeren met de symbolen of woorden van hun onderdrukkers. In lijn met de strategie van 'amplification' - het herhalen en versterken van stemmen die minder gehoord worden in de maatschappij - is het belangrijk om altijd te luisteren naar de gemarginaliseerde persoon of groep in kwestie, hun geleefde ervaring te erkennen en hen aan te spreken met hun zelfgekozen namen en beschrijvingen.

Archief

Het archiefmateriaal dat voor deze afdeling is gebruikt, omvat:

Plattegrond Homomonument (FDS_IMG063)
Stigt, J. van (Joop) / Archief, STIG19.50 Tekeningen derden homomonument

Button "Act Up Women Prosex ProChoice" (FDS_IMG077)
IHILA