New Material AwardNew Material Award

Ontwerper Roos Meerman richt haar aandacht op materiaal- en vormonderzoek en relateert dit aan de huidige technologische ontwikkelingen. In haar lab maakt ze machines waarmee ze onderzoekt hoe ze productiemethoden kan ontwikkelen die worden gecontroleerd door natuurlijke fenomenen. Haar project Aera Fabrica won de Hendrik Valk prijs 2014, de New Material Fellow 2014 en de Ontwerp + Innovatie Prijs Gelderland. Onderdeel van de New Material Award was een fellowship bij Het Nieuwe Instituut.

Lees hier de publicatie over de New Materials Fellowship van Roos Meerman bij Het Nieuwe Instituut, of download de PDF hieronder.

• Download: Publicatie New Materials Fellow Roos Meerman, Het Nieuwe Instituut

Haar onderzoek begint met allerlei materiaaltesten: onderdompelen, verwarmen, smelten, uitrekken, breken en bevriezen. Op deze manier transformeert ze de eigenschappen en natuurlijke neigingen van het materiaal om een bepaalde vorm aan te nemen. Haar doel is het materiaal op zo een manier te controleren dat het zijn vrijheid van beweging houdt, om zo altijd tot een uniek eindresultaat te komen.

De start van het fellowship werd ingeluid met een periode van een maand (maart 2015) waarin Roos Meerman in een tijdelijk open lab haar onderzoek Aera Fabrica voortzette. Tijdens haar onderzoek is zij ook in gesprek geweest met een breed netwerk van ontwerpers, materiaal- en techniekexperts, onderzoekers en industrie. Het onderzoeksproces werd on- en offline gedeeld. Tijdens deze maand heeft Roos gebruik gemaakt van printers die beschikbaar gesteld werden door Ultimaker.

Met haar project Aera Fabrica onderzocht Roos Meerman, vanuit een fascinatie voor de machine, onbekende kwaliteiten van de 3-d printer. Ze ging op zoek naar de tactiele en organische kwaliteiten van de afstandelijke 3-d print techniek, waarbij controleren een hoofdrol speelt en waarbij je de uitkomst altijd herkent aan haar computer esthetiek.

Binnen Aera Fabrica heeft Roos Meerman een techniek ontwikkeld die een combinatie is van blow-moulding, glasblazen en 3D printen. De eindfase van het 3D-printen vormt in dit geval het begin van een nieuw product, waarbij:

• de 3D print techniek op een efficiëntere manier kan worden gebruikt, omdat grotere objecten met een dunnere wand te blazen zijn, die niet kunnen worden geprint.
• er een nieuwe esthetiek is ontstaan binnen plastic, waarbij een grote mate van transparantie kan worden bereikt en het plastic een glasachtig karakter krijgt.
• er geen mal nodig is om een vorm op te blazen, omdat de vorm van te voren geprogrammeerd kan worden in de 3D tekening. Door middel van wanddikteverschillen en schotjes, kun je de vorm sturen.

Roos Meerman: 'Ik zie Het Nieuwe Instituut als een open instituut, waar kennis en vaardigheden samen komen. Voor een maand verplaatste ik mijn Aera Fabrica laboratorium naar deze interessante plek. Door het lab open te stellen voor bezoekers uit verschillende werkvelden, zowel uit de design als de architectuur wereld, mensen zowel geïnteresseerd in concept als in materiaal en techniek, werd het onderzoek vanuit verschillende invalshoeken geïnterpreteerd. Ik nodigde op deze plek ontwerpers uit zoals Jesse Howard en Karin Vlug. Maar ook materiaal- en techniek experts, zoals Ed van Hinte en Niels Flach. Deze periode heb ik gebruikt als een start van mijn onderzoek naar het ontwikkelen van de techniek. Dit deed ik door onderzoek naar de controleerbaarheid van het opblazen, het materiaal, het controleren van vorm, de software die ik wil gaan ontwikkelen en het opschalen van de techniek."

Jesse Howard is een van de ontwerpers die een aantal dagen kwam onderzoeken, hij is een productontwerper die nadenkt over wat 3D printing kan betekenen voor makers, gebruikers en ontwerpers. Daarnaast kwamen Laura Duncker, alumni MA Industrial Design Eindhoven en Karin Vlug, Alumni Fashion ArtEZ van het mode project 'Kiem' langs. Zij onderzoeken of het mogelijk is om kleding te maken zonder patronen, dus zonder te stikken. In het Aera Fabrica lab onderzochten zij hoe ze met de techniek een geschikte mal konden maken die meerdere keren op te blazen is, in steeds een andere maat. Daarnaast werkte Roos samen met DUS Architecten om de techniek op te schalen en om te bekijken of het mogelijk is lichtgewicht bouwmaterialen te maken of zelfs een opblaasbaar huisje.

Roos Meerman: 'Hoe blijf ik als ontwerper zoveel mogelijk tijd besteden aan datgene wat ik het allerleukste vind: onderzoeken. Tijdens het ontwikkelen van het project Aera Fabrica is het antwoord op deze vraag essentieel om te weten waar ik met deze projecten heen wil. Wil ik zoeken naar een technische, industriële toepassing, een artistieke toepassing in de vorm van producten of een installatie, of is het onderzoek al een conclusie voor mij? Naast technisch onderzoek, heb ik het fellowship gebruikt om contacten te leggen en te zoeken naar een winstgevende ontwerpmethode.'

'Voor mij is het duidelijk dat mijn kracht en fascinatie ligt in het experiment. Ik zoek naar iets dat ik van te voren niet definieer. Deze onwetende houding en experimenteerdrift heeft mij gebracht tot interessante resultaten die ik van te voren nooit had kunnen bedenken. Door het materiaal te dippen, te scheuren, te verwarmen, uit te rekken of te verbranden, het materiaal in een vacuümkamer op te blazen, goed waar te nemen en te analyseren leer je het materiaal tot in de kern kennen en kun je het vervolgens naar jou hand vormen.'

Omdat Roos Meerman haar werk als een schakel tussen wetenschap en technologie ziet, toetste zij haar bevindingen door te spreken met wetenschappers en technici. Zo kwam zij in contact met het Fluids Lab in Enschede: 'Na een rondleiding in het laboratorium presenteerde ik mijn experimenten aan de PhD studenten op de afdeling. Omdat ik op dit moment ook bezig was met het laten stollen of bevriezen van materiaal in een bepaalde vorm, had ik veel vragen over eigenschappen van een materiaal. Ik liet hen de film 'Momentum, temporary jewels' zien, een film die ik maakte over de schoonheid van het vloeien van verschillende vloeistoffen.

'Ik vroeg hen naar de natuurkunde achter verschillende processen en hoe het kwam dat er bepaalde patronen ontstonden in mijn proeven. Wat ik niet verwachtte, was dat zij mij de wedervraag stelden en zelf ook heel verrast waren: "Hoe heb je dit voor elkaar gekregen?" Ik ben gaan experimenteren met tin en ontdekte dat wanneer je heet tin op een bepaald moment in ijskoud water gooit, er een explosie ontstaat waardoor de uitkomst een hele fijne boomstructuur wordt. Hier verbaasde de afdeling zich enorm over en ze is een onderzoek gestart om te onderzoeken hoe deze explosie ontstaat. Het contact met het Fluids Lab illustreert voor mij mijn rol en kracht als ontwerper.'

'Met nieuwe stappen in verschillende richtingen, ga ik de komende tijd verder met het project. Met modeontwerper Karin Vlug ga ik werken aan het project KIEM, waarbij textiel gemaakt kan worden zonder te naaien en zonder patronen. Hiervoor is een mal nodig waar textiel op wordt gespoten. Als basis gebruik ik de Aera Fabrica techniek. Ook ben ik in contact met een innovatieafdeling binnen de gezondheidszorg en ben ik stappen aan het maken in de opschaalbaarheid van de techniek. Een andere uitkomst is een samenwerking met Better Future Factory, waarmee we de commerciële toepassingen van de techniek gaan onderzoeken, van een nog niet bekende eigenschap van PLA die ik in mijn Open Lab in maart ontdekt heb. Over deze plannen hoop ik jullie snel meer te kunnen vertellen.'

'Het proces van het project Aera Fabrica is voor mij een voorbeeld voor andere projecten. Het is een lastig proces, wat ik op het moment door middel van trial en error probeer uit te vinden. Ik probeer iedere mogelijkheid aan te grijpen om nieuwe manieren te vinden om met mijn projecten om te gaan. Al onderzoekende ben ik aan het uitvinden hoe ik mijn 'laboratorium' ook echt een draaiende ontwerpstudio kan laten zijn.

Bekijk ook de website van Roos Meerman.
In januari 2016 neemt Roos Meerman deel aan een uitwisseling met Duitse designprofessionals, georganiseerd door Het Nieuwe Instituut.