Space Embodied Space Embodied

Naar aanleiding van de installatie Space Embodied organiseerde Het Nieuwe Instituut een lezingenavond over de Russische Vrije Dans vanuit historisch perspectief en hedendaagse parallelen. Met historicus Irina Sirotkina en kunstenaar Alexis Blake. Moderator was Jacq. Algra.

Aan het begin van de twintigste eeuw gaan kunstenaars in Rusland op zoek naar een 'nieuwe mens'. Deze zoektocht komt ook tot uiting in de dans. In plaats van de academische patronen van het klassieke ballet wordt een nieuwe dansvorm ontwikkeld gebaseerd op meer natuurlijke bewegingen.

Meer dan ooit tevoren wordt in deze periode het menselijk lichaam het onderwerp van artistiek experiment. Zeker in Rusland, waar de revolutie de complete maatschappij en dus ook de kunst radicaal wil veranderen, richt de avant-garde zich op de totstandkoming van een nieuwe, vrije mens. In haar lezing The Sixth Sense of the Avant-garde: Dance, Movement, Kinaesthesia stond Sirotkina stil bij de filosofische context waarin de vrije dans kon ontstaan. Hiermee schetst ze een beeld van de aantrekkingskracht die het lichaam op de Russische avant-garde uitoefende.

De kunstenaar Alexis Blake verkende met een performance act de parallellen tussen de tentoonstelling van Het Nieuwe Instituut Space Embodied: The Russian Art Movement 1920-1930 en haar recente onderzoek plus performance Conditions of an Ideal. Door voorbeelden uit de bewegingen en gebaren uit beide archieven met elkaar te verweven onderzoekt Blake waarom naar deze periode in de geschiedenis in onze huidige tijd wordt teruggegrepen, het subjectieve versus het objectieve lichaam, wat een 'vrij lichaam' in de context van nu zou betekenen en wat het inhoudt om vorm te geven aan de gebaren en bewegingen van die tijd.

Conditions of an Ideal, dat onlangs in de Parthenon Gallery van het British Museum werd opgevoerd, onderzoekt historische weergaven van het geïdealiseerde vrouwelijk lichaam. Refererend aan de bijdragen van Diana Watts en Dora Menzler aan de fysieke cultuurbeweging van vrouwen in het begin van de twintigste eeuw - die waren geïnspireerd op de Griekse filosofie, geschiedenis en idealen en de toe-eigening van deze cultuurbeweging door fascistische regimes - neemt dit geografische werk ideeën onder de loep ten aanzien van nationale collectieve identiteit versus persoonlijke expressie door middel van democratische bewegingen, balansprincipes en schoonheidsbeelden.

Deze avond is onderdeel van het tentoonstellingsprogramma Space Embodied. The Russian Art of Movement 1920-1930, naar aanleiding van de Olympische Spelen dat tot en met 8 januari bij Het Nieuwe Instituut te zien was.

Irina Sirotkina is onderzoeker de Russische Academie van Wetenschappen en docent bij de Higher School of Economics in Moskou. Zij onderzoekt momenteel de geschiedenis van dans en bewegingscultuur. Zij publiceerde onlangs twee boeken: Free Movement and Modern Dance in Russia (Moskou: The New Literary Observer, 2012) en _The Sixth Sense of the Avant-garde: Dance, Movement and Kinaesthesia in the Lives of Poets and Artists_ (Sint-Petersburg: European University Press, 2014). Ook schrijft zij danskritieken en beoefent zij een vroege modernedansvorm, musical movement.

Het werk van Alexis Blake is multidisciplinair; visuele kunst en performance art worden samengevoegd met behulp van diverse methoden, zoals choreografie, beeldhouwwerk, video, tekst en/of script. Op die manier onderzoekt ze de taal van beweging, creëert ze ruimten om zowel vertegenwoordigingsstelsels als subjectiveringsmechanismen te onthullen en te ontwijken, en probeert ze de relatie tussen object en subject te herformuleren. Haar werk is tentoongesteld in het British Museum in Londen en in het Rijksmuseum in Amsterdam. Ze heeft onlangs een Artist in Residence periode afgerond bij de Delfina Foundation in Londen en is genomineerd voor _De Volkskrant Beeldende Kunst Prijs_.