Aluminium Dreams
Om iets complex als de wereldwijde geschiedenis van modernisering beter te leren begrijpen kan het helpen om er vanuit het oogpunt van één materiaal naar te kijken. 'Aluminium Dreams 'gebruikt aluminium als aanknopingspunt voor de materiële cultuur en ecologische impact van de moderniteit. Tijdens dit event geeft auteur Mimi Sheller via een beeldverbinding een lezing over haar gelijknamige boek, waarin zij bedoelde en onbedoelde effecten van het gebruik van aluminium uiteenzet. Landschapsarchitect en journalist Daphne Bakker, kunstenaar en filmmaker Miguel Peres dos Santos en curator en schrijver Vincent van Velsen geven een toelichting op hun project 'Submerged Heritage'. In dit onderzoek naar de nauwe band tussen Nederlands kolonialisme en mondiaal kapitalisme staat het Brokopondostuwmeer centraal, dat ontstond toen er een stuwdam werd aangelegd om energie op te wekken voor de winning van bauxiet.
9 december 2021 19:30 - 21:00
Submerged Heritage: Aluminium Dreams. Thursday Night Live!
Aluminium heeft volgens Sheller de hele notie van mobiliteit veranderd en het moderne leven gemobiliseerd. Ze stelt dat het materiaal het mogelijk maakte om macht te gaan uitoefenen over het luchtruim, om in de Space Age te gaan ruimtereizen en te landen op de maan. Ondanks die bijdragen aan de technologie, innovatie, esthetiek, architectuur en het ontwerp van de twintigste eeuw vormt aluminium ook de pijler onder de ongelijke verdeling van militaire macht en onevenwichtige 'ontwikkeling' of herstel in de wereld en veroorzaken de winning en verwerking wezenlijke milieu- en gezondheidsproblemen. Conflicten om soevereiniteit en de beschikking over grondstoffen in Afrika, India en het Caribisch gebied zijn een onbedoeld effect van de wijdverbreide toepassing van aluminium, evenals het ongeremde zakendoen van multinationals en de vervuiling door het ontginnen en versmelten van het erts.
Aan de hand van een enkel materiaal waarmee de toekomstige implicaties van de mondiale geschiedenis van de modernisering inzichtelijk worden gemaakt, confronteert het evenement Aluminium Dreams bezoekers met de vraag hoe we samen de materiële cultuur van de moderniteit in elkaar zetten en wat voor ecologische consequenties dat met zich meebrengt.
Mimi Sheller
Mimi Sheller is momenteel decaan van de Global School van Worcester Polytechnic Institute in Massachusetts (VS), van 2009 tot 2021 was ze ook professor van sociologie aan de Drexel University in Philidelphia (VS), waar ze de New Mobilities Research and Policy Center oprichtte. Haar boek, _Aluminum Dreams: the Making of Light Modernity _werd in 2014 door MIT Press gepubliceerd.
Submerged Heritage
Deze lezing vindt plaats in het kader van het langer lopende onderzoeksproject Submerged Heritage van Daphne Bakker, Miguel Peres dos Santos en Vincent van Velsen dat draait om het Brokopondostuwmeer in Suriname. Dat 1560 vierkante kilometer grote meer, dat door de koloniale overheersers officieel het Prof. dr. ir. W.J. van Blommesteinmeer genoemd werd, overspoelde na de aanleg van de Afobakadam (1961-1964) een derde van de provincie Brokopondo. De bouw van de dam en de bijbehorende waterkrachtcentrale, die één enkele smelterij van aluminiumproducent Alcoa van stroom moest voorzien, zorgde ervoor dat 28 dorpen onder water kwamen te staan en vijfduizend mensen uit hun huizen werden gezet en van hun land werden verdreven. Het grootste deel van de gedupeerde bevolking behoorde tot de Saramaccaanse marrongemeenschappen die langs de oevers van de Surinamerivier woonden.
Door gericht stil te staan bij de Afobakadam proberen de initiatiefnemers met dit project om op een kritische manier te onderzoeken hoezeer het Nederlandse kolonialisme en het geglobaliseerde kapitalisme met elkaar verweven zijn. Door uiteenlopende aspecten van de casus uit te lichten, van ecologische verwoesting en de uitputting van hulpbronnen tot ontheemding en sociaal-politieke en culturele afbraak, hopen ze een betekenisvol debat aan te wakkeren over de impact van het koloniale project.