Zoöp-observatie: AardpeerZoöp-observatie: Aardpeer

De aardpeer (Helianthus tuberosus) is een vaste najaarsbloeier in de Nieuwe Tuin. Het is een familielid van de zonnebloem (Helianthus annuus), maar anders dan die laatste is de aardpeer een meerjarige plant. De naam verklapt al dat de plant peervormige, ondergrondse wortelknollen heeft. Die knollen zijn zowel rauw als gekookt eetbaar en een beetje nootachtig van smaak.

De aardpeer is oorspronkelijk afkomstig uit Noord-Amerika en kent allerlei andere namen bekend, waaronder knolzonnebloem, topinamboer en jeruzalemartisjok. Knolzonnebloem spreekt voor zich. Topinamboer komt van Tupinambá, een volk van kannibalen dat aan de oostkust van Brazilië woonde. Na een mislukte poging om een kolonie in Brazilië te stichten, keerde de Franse zeevaarder François de Razilly (1578-1621) in 1613 terug naar Frankrijk met zes leden van dit volk, die hij presenteerde aan de 12-jarige koning Lodewijk XIII en diens moeder, regentes Maria de’ Medici. Aangezien het bezoek van de Tupinambá ongeveer samenviel met de eerste verschijning van aardperen op het Franse menu, werden de knollen uit de Nieuwe Wereld topinambours genoemd. De naam jeruzalemartisjok is vermoedelijk een verbastering van de naam waaronder de aardpeer in Italië bekend staat, te weten girasole articiocco (zonnebloemartisjok). Met Jeruzalem heeft de aardpeer helemaal niets van doen en ook is de plant geen familie van de artisjok (Cynara scolymus).

Aardperen kunnen worden geoogst als de vorst het loof heeft doen afsterven. In tegenstelling tot aardappelen zijn de knollen winterhard: aardperen die in de grond blijven zitten, kunnen flinke vorst verdragen. De aardperen die sinds 2015 in de Nieuwe Tuin staan zijn niet voor consumptie bestemd. Het betreft exemplaren van een onbekende variëteit die niet al te hoog worden, hoogstens 150 à 200 centimeter.