New Store Dialogues 2: Alternative Financial Systems
In de onderzoeks- en ontwikkelfase van de New Store (2022-2025) organiseren Nieuwe Instituut en IABR een gezamenlijke reeks gesprekken met ontwerpers en andere deskundigen. In de tweede van deze New Store Dialogues op 14 juni 2023 in het Keilepand gingen de deelnemers dieper in op twee belangrijke aspecten van het oprichten van een alternatieve nieuwe winkel: het scheppen, toekennen en toevoegen van waarde en het doorzien en herinrichten van de systemen waarbinnen die waarde wordt uitgewisseld. Hoe kunnen ontwerpers ons waardecreatie op andere manieren helpen benaderen? En hoe kunnen we de bestaande financiële stelsels wezenlijk veranderen? Met bijdragen van Selçuk Balamir, Irma Földényi en Tom Frantzen.
20 juni 2023
De bijeenkomst Alternative Financial Systems (‘alternatieve financiële stelsels’) vormde de tweede editie van de gesprekkenreeks New Store Dialogues van het Nieuwe Instituut en IABR. Binnen deze doorlopende onderzoekslijn in het kader van het project New Store willen de initiatiefnemers een breed scala aan bestaande ontwerppraktijken en -theorieën bijeenbrengen en ruimte bieden aan nieuwe verbeeldingen van mogelijke toekomstscenario’s en regeneratieve producten. Het tweede gesprek verenigde wederom architecten, ontwerpers en onderzoekers om samen verder uit te diepen wat het inhoudt om een nieuw winkelmodel te ontwikkelen. Deze keer draaide de conversatie in het bijzonder om een ruimer begrip van de huidige financiële stelsels, die werden benaderd vanuit uiteenlopende opvattingen van waarde en uitwisselingsmodellen. De genodigden voor dit tweede gesprek waren ontwerper en artistiek onderzoeker Selçuk Balamir, sieraadontwerp- en onderwijsdeskundige Irma Földényi en architect en oud-Stimuleringsfondsmedewerker Tom Frantzen.
In drie opeenvolgende presentaties gaven gastsprekers Selçuk Balamir, Tom Frantzen en Irma Földényi een veelomvattend inkijkje in hun eigen ontwerppraktijken. Aan de hand van het project Patch22, waarin hij als architect-projectontwikkelaar een eigenzinnige, flexibele en op duurzaamheid gerichte architectuurbenadering hanteert, liet Frantzen bijvoorbeeld zien hoe grondstoffencirculariteit in de bouw niet alleen gerealiseerd kan worden met behulp van uitgesproken ontwerpprincipes, maar ook door alternatieve bedrijfsmodellen.
Földényi analyseerde op haar beurt een goedkoop gouden halskettinkje en probeerde de waarde van een zandkorrel vast te stellen. Zo maakte ze inzichtelijk hoe materiële waarde op verschillende terreinen en schaalgrootten tot stand komt en hoe die waarde varieert van landelijke kaders tot online klantreviews van consumptieproducten.
Ten slotte sprak Balamir over het kapitalisme als koopwarenmachine en nodigde hij de aanwezigen uit om na te denken over manieren waarop ontwerpers het rentmeesterschap over de aarde meer naar zich kunnen toetrekken en hoe zij zich middels ontwerp zouden kunnen toeleggen op werk waarin minder sprake is van vervreemding.
“ Hoe kunnen ontwerpers in hun werk alternatieve benaderingen bieden van waardecreatie? Wat zou ervoor nodig zijn om de huidige financiële modellen werkelijk te veranderen? ”
De presentaties zetten deelnemers ertoe aan om eens stil te staan bij de mogelijkheid om binnen ontwerpprocessen niet-uitputtende, niet-uitbuitende processen toe te passen. De gastsprekers suggereerden een wat kritischer beschouwing van de vele consumptiesystemen waaraan we dagelijks deelnemen; ‘houd wat meer rekening met de (onzichtbare) arbeid, infrastructuur, distributie en data waaruit die systemen zijn opgebouwd.’
Na aanvullende presentaties en paneldiscussies onder begeleiding van directeuren Aric Chen van het Nieuwe Instituut en Saskia van Stein van IABR, nodigden zij het publiek uit om gedachten en inzichten te delen en zo bij te dragen aan de gemeenschappelijke reflectie op mogelijke manieren om nieuwe modellen en stelsels te ontwikkelen die beter aansluiten bij het streven naar een regeneratieve economie.
Over New Store
Met New Store heroverweegt Nieuwe Instituut het begrip ‘product’ en onderzoeken we alternatieve manieren van uitwisseling. Binnen dit meerjarige programma onderzoekt het Nieuwe Instituut, in samenwerking met de Internationale Architectuur Biennale Rotterdam (IABR) en The Seeking State hoe retail op termijn positief zou kunnen bijdragen aan ecologische en maatschappelijke processen. Na de eerste pop-up tijdens Dutch Design Week 2023 volgt een tweede, uitgebreide versie tijdens designbeurs Salone Del Mobile in Milaan in 2024. Op langere termijn willen we de lessen van de testversies over regeneratief ontwerp en winkelen laten samenkomen in een fysieke New Store in het Nieuwe Instituut in Rotterdam.
Bij wijze van aftrap van het project begonnen het Nieuwe Instituut en de IABR samen een gespreksreeks die ze de New Store Dialogues hebben genoemd. De doorlopende serie gesprekken tussen ontwerpers en andere deskundigen uit de industrie en het bedrijfsleven voedt de research achter New Store en de verschillende pilots die in het kader van het project worden georganiseerd. De dialogen binnen deze onderzoekslijn vinden plaats in de periode 2022-2025.
