Nieuwe Instituut
Nieuwe Instituut

Huis Sonneveld

The Other Architect

7 september 2017 - 6 januari 2018

Home

Thema's

Alessandro Mendini. Een geïmproviseerde tekening gemaakt op het Sambuca Seminar, 1974. Archivio Piero Brombin e Valerio Tridenti © Alessandro Mendini

Een gesprek aanzwengelen

ART NET

Art Net werd in 1973 in Londen opgericht door architect Peter Cook. Deze niet-commerciële ruimte organiseerde tentoonstellingen en evenementen, en droeg bij aan een energiek en scherpzinnig discours over kunst en architectuur. Om een publiek van buiten Londen te bereiken besloot Art Net alle tentoonstellingen en evenementen in fotografie en video vast te leggen. De getoonde materialen (in bruikleen van CCA en Architectural Association Archives) laten het snedige karakter van de galerie zien.

1973-1979

Londen, Engeland

CIRCO

Architecten Luis Moreno Mansilla, Luis Rojo de Castro en Emilio Tuñón richtten in 1993 in Madrid de coöperatieve uitgeverij CIRCO op. De kleine boekjes die zij uitgaven stimuleerden academische gesprekken tussen architecten en studenten. De publicaties hadden een eenvoudig ontwerp en werden op een paar A4-vellen afgedrukt. Abonnementen op deze gratis publicaties werden aangevraagd met humoristische ansichtkaarten en persoonlijke brieven aan de redactie. Deze zijn samen met een aantal publicaties te zien.

1994-

Madrid, Spanje

Alternatieve scenario's voorstellen

An architect from Moore Grove Harper works while on display in the window of the Riverdesign Dayton storefront office on Gibbons Arcade, 36 West 3rd St, Dayton, Ohio, 1976. Photo: Manuscripts and Archives, Yale University Library.

ARAU

Het Atelier de Recherche et d'Action Urbaines (ARAU) werd in 1969 opgericht door socioloog René Schoonbrodt, priester Jacques Van Der Briest en architect Maurice Culot. ARAU ontstond vanuit de wens zich te verzetten tegen stedenbouw die van bovenaf gereguleerd werd. Zij richtten zich vooral op educatie, het vergroten van publiek bewustzijn en het doen van tegenvoorstellen voor stedenbouwkundige plannen. Posters, publicaties en een hoed in de vorm van een gebouw (in bruikleen van het AAM in Brussel) tonen hun activistische activiteiten en hun inzet om de historische stad te behouden.

1969-

Brussel, België

TAKE PART

Take Part (1971-1976) was een serie workshops in steden als San Francisco, Fort Worth, New York en Cleveland, georganiseerd door Lawrence Halprin & Associates. Deze werden georganiseerd om nieuwe modellen van participatief ontwerp neer te zetten en alternatieve manieren van het kijken naar en denken over de natuurlijke en gebouwde omgeving. Deze workshops waren gebaseerd op experimentele methodes van landschapsarchitect Lawrence Halprin en choreograaf Anna Halprin in de jaren zestig. De documenten en beelden (in bruikleen van Lawrence Halprin Collection, The Architectural Archives at University of Pennsylvania) laten zien hoe deze workshops opgezet waren om deelname aan de maatschappij en gesprekken over stedelijke kwesties te bevorderen.

1971-1976

San Francisco, Fort Worth, New York & Cleveland, VS

DESIGN-A-THON

Design-A-Thon (1976-1984) was een live televisieshow over stedelijkontwerpkwesties. Het architectenbureau Moore Grover Harper gebruikte talkshows en spelprogramma's om burgerparticipatie in te zetten in publieke werken in Virginia, Ohio, Massachusetts en New York. De teksten en footage (geleend van Manuscripts and Archives, Yale University Library laten zien hoe televisie werd ingezet in stedenbouwkundige planning door de mening van architecten over onderwerpen van openbaar belang te laten zien.

1976-1984

Virginia, Ohio, Massachusetts & New York, VS

In-between bemiddelen

CUP

CUP is een non-profit organisatie, in 1997 opgericht in New York, USA, met het doel burgerlijke betrokkenheid te vergroten door het inzetten van ontwerp. Publicaties, tentoonstellingen en activiteiten maken stedelijk beleid zichtbaar en complexe problemen en wetten toegankelijk door hun eenvoudige visuele en meertalige uitleg. Hun activiteiten worden getoond in de tentoonstelling door onderzoeksprojecten als Building Codes: The Programmable City (Storefront for Art and Architecture, 2001), educatieve projecten zoals Garbage City (2002) en door hun inzet van middelen als YouTubevideo's en spellen (met dank aan Damon Rich).

1997-

New York, VS

IAUS

IAUS werd in 1967 in New York City opgericht door Peter Eisenman. Eisenman was geïnteresseerd in het ontwikkelen van een rigoureuze analytische benadering van stedenbouw en stedelijk ontwerp door theorie en praktijk bijeen te brengen. Hier kwamen onder meer tentoonstellingen, planningsprojecten, onderwijsprogramma's en tijdschriften uit voort. De tentoonstelling toont onder andere de vroege stedelijke onderzoeksprojecten in Harlem, New York (1968). IAUS gebruikte diverse instrumenten om gegevens te verzamelen voor analyses en om vergelijkingen te kunnen trekken met historisch onderzoeksmateriaal. Dit materiaal is geselecteerd uit het Institute of Architecture and Urban Studies find in de CCA Collectie.

1967-1983

New York City, VS

CORRIDART

Corridart was het kunst- en cultuurcomponent van de Olympische Spelen in Montreal in 1976: een grootschalig cultureel programma in de buitenlucht. Het geselecteerde voorstel van architect Melvin Charney zette dit publieke platform in om omstreden stedelijke ontwikkelingskwesties aan de kaak te stellen. Slechts twee dagen voor het startschot van de Olympische Spelen nam Jean Drapeau, de burgemeester van Montreal, de controversiële beslissing de gehele tentoonstelling af te breken. De documenten in de tentoonstelling tonen hoe het concept van een tentoonstelling in de publieke ruimte een middel kan zijn om de frictie tussen een stad en zijn bestuur bloot te leggen.

1976

Montreal, Canada

Omgaan met nieuwe technologieën

Cedric Price. Drawing of the bus tour circuit indicating participating architecture schools and their potential connections, 1973. AD/AA/Polyark. Cedric Price Fund, CCA. © Peter Murray.

AMG

AMG (1967-1985) werd opgericht aan MIT door Nicholas Negroponte en Leon Groisser om onderzoek te doen naar kunstmatige intelligentie, conversant computing en het grafisch ontwerppotentieel van nieuwe technologieën. Dit resulteerde in prototypen in zowel hardware als software, tentoonstellingen en publicaties. Het materiaal (in bruikleen van het persoonlijke archief van Negroponte en MIT) illustreert het idee van AMG om meer gedemocratiseerde toegang tot architectuur te bieden door het gebruik van computers en conversational interfaces.

1967-1985

Cambridge, MA, USA

AD/AA/Polyark

In 1973 werd een bustour georganiseerd door Peter Murray van Architectural Design (AD), Architectural Association (AA) en Cedric Price (Polyark). Het doel was om educatieve modellen uit te breiden en communicatie tussen architectuurscholen in Engeland te vergroten door mobiliteit, fysieke interactie, dialoog en het delen van opnamen en afbeeldingen. Speciale aandacht wordt besteed aan de organisatie van de tour, het ombouwen van de dubbeldeksbus naar een videobibliotheek en de implementatie van de distributie van televisie en video (in bruikleen van het Cedric Price fonds bij CCA, het persoonlijke archief van Peter Murray, en van Architectural Association Archives in Londen). AD/AA/Polyark

1973

Verenigd Koninkrijk

PIDGEON AUDIO VISUAL

Pidgeon Audio Visual is een audiovisuele collectie gemaakt door Monica Pidgeon in Londen in 1979. De lezingen van architecten, ontwerpers en ingenieurs ondersteunden het onderwijs door architectuuropleidingen toegang te geven tot de belangrijkste deskundigen ter wereld. Sinds 2009 stelt Pidgeon Digital deze en nieuwe middelen online beschikbaar. De correspondentie tussen Pidgeon en de vele architecten tonen het proces van selecteren, onderzoeken, montage en uitgeven (van de CCA Collection en te leen van RIBA Archives, London).

1979 -

Londen, Engeland

Architectonisch denken elders toegepast

AMO. A diagram showing how OMA and AMO implanted themselves into relationships within real and virtual spheres. 2001. © OMA

FORENSIC

Forensic Architecture werd in 2011 opgezet door architect Eyal Weizman op Goldsmiths, University of Londen, met steun van de Europese Onderzoeksraad. Een team van architecten, kunstenaars, filmmakers, activisten en theoretici doet onderzoek naar historische evenementen, specifiek op het gebied van de schending van mensenrechten en oorlogsmisdaden, en brengt dit onderzoek door ruimtelijke reconstructies in beeld. Drie belangrijke onderzoeken worden getoond (courtesy of Forensic Architecture): Rafah in de Gazastrook (2014-2015), het Nakba Dayprotest (2014) en de Mirali en Miranshah drone-aanvallen (2013). De video's tonen hoe deskundigheid op het gebied van architectuur tot bewijs kan leiden.

2011-

Londen, Engeland

AMO

AMO werd in 1999 opgericht door Rem Koolhaas en Dan Wood als denktank die zowel vanuit
als onafhankelijk van het Rotterdamse architectenbureau Office for Metropolitan Architecture (OMA) opereert. De tentoonstelling toont de eerste projecten van AMO voor modebedrijf Prada (sinds 1999), een onderzoeksproject over de identiteit van de Europese Gemeenschap (2001) en ideeën voor tijdschriften als _Wired _(2003). Deze voorbeelden geven weer hoe AMO "een architecturale manier van denken" toepaste buiten de gebouwde vorm, en hoe zij experimenteerde met mogelijke nieuwe rollen voor het architectenbureau.

1999-

Rotterdam, Nederland

Anderen van informatie voorzien

A participant in the Wilmington Take Part workshop taking notes on the city walk, 1971. Photo: Lawrence Halprin Collection, The Architectural Archives, University of Pennsylvania.

ADA

Architectural Detective Agency (1974-1986) is in Tokyo opgericht door Terunobu Fujimori en Takeyoshi Hori in Tokyo. Door middel van fotografie, schetsen en kaarten documenteerden Fujimori en Hori onopgemerkte of verlaten vroegmoderne gebouwen die aan het verdwijnen waren of die niet waren opgenomen in de officiële Japanse architectuurgeschiedenis. Daarmee ontstond een nieuwe manier van architectuurgeschiedschrijving. De documenten (met dank aan Terunobu Fujimori en Takeyoshi Hori) laten zien hoe veldonderzoek en inventarisatie van de stad deze op nieuwe manieren kunnen blootleggen.

1974-1986

Tokyo, Japan

COMMUNES

In 1969 startten Liselotte en Oswald Mathias Ungers, oprichters van Kommunen in der Neuen Welt, met een serie onderzoeksreizen. Zij verkenden de levensstijlen, gewoontes en de architectuur van nederzettingen in de Verenigde Staten. Hun foto's, kaarten en observaties (in bruikleen van Ungers Archiv für Architekturwissenschaft) werden gepubliceerd in magazines, pamfletten en de publicatie Kommunen in der Neuen Welt 1740-1972.

1969-1976

VS

LEU

Lightweight Enclosures Unit (1969-1986) is opgericht door Frank Newby en Cedric Price in Londen om pneumatische structuren te onderzoeken. Dat leidde tot uitgebreide fotodocumentatie, het boek Air Structures Bibliography en verschillende ontwerpen. De Lightweight Enclosures Unit maakt deel uit van het Cedric Price fonds van CCA.

1969-1986

Londen, Engeland

Een agenda opstellen

Cardboard mask made at 'Body and Constraints' workshop at Davide Mosconi's home in Milan, June 1975. Photo: Archive Davide Mosconi.

ARC

De activistische groep The Architects' Revolutionary Council (ARC) werd in 1974 in Engeland opgericht door Brian Anson en studenten van de Londense Architectural Association (AA). Hun doel was om kritisch te kijken naar het vak en architecten op te leiden, terwijl zij met gemeenschappen samenwerkten om ontwerpexpertise aan te bieden en de maatschappelijke rol van architectuur te onderstrepen. ARC beschouwde het Royal Institute of British Architects (RIBA) als haar aartsvijand en verzette zich tegen RIBA's dienstbaarheid aan het bevoorrechte mecenaat. ARC assisteerde gemeenschappen in het afwijzen van ontwikkelingsprojecten zoals GLC's Convent Garden, een project dat twee derde van de historische plek zou wegvagen en de mensen die in het gebied woonden zou ontheemden en ontregelen.

1974-1978

Londen, Engeland

GLOBAL TOOLS

In 1973 richtten verschillende radicale Italiaanse architecten en kunstenaars de groep Global Tools op. Global Tools trachtte de vrije ontwikkeling van individuele creativiteit te stimuleren door handwerk en experiment. Zij bevorderden de studie en het gebruik van natuurlijke materialen en niet-technologische methodes in workshops, cursussen en publicaties. De documentatie (met dank aan Ugo La Pietra, Davide Mosconi, Adolfo Natalini en Piero Brombin en Valerio Tridenti) toont de oprichting van de groep, de bulletins en de uitkomsten van enkele workshops over het het lichaam en het probleem van communicatie.

1973-1975

Italië

ANY

Anyone Corporation (1990-2000) is opgericht als een denktank om het debat over architectuur te bevorderen. Redacteur Cynthia Davidson organiseerde tien jaarlijkse conferenties in in Los Angeles, Yufuin, Barcelona, Montreal, Seoul, Buenos Aires, Rotterdam, Ankara, Paris en New York. Foto's van de conferentie, correspondentie met de redacteur en teksten over de organisatie tonen de oprichting en het bereik van dit instituut. Het archief wordt beheerd door CCA.

1999-2000

Internationaal

DELOS

Delos Symposion (1963 - 1972) was een jaarlijkse conferentie op een boot op de Egeïsche Zee georganiseerd door Constantinos Doxiadis. Specifieke kwesties omtrent stedenbouw, bevolkingsgroei en het gebruik van grondstoffen op wereldschaal werden aan de kaak gesteld. Ongepubliceerde notulen van Jaqueline Tyrwhitt, verklaringen die aan het einde werden opgesteld (Declos Declarations) en foto's van de cruises (in bruikleen van de Constantinos A. Doxiadis Archives, Athene) getuigen van de intensiteit van het debat en het wereldwijde bereik ervan.

1963-1972

Egeïsche Zee, Griekenland

Leren door te doen

UIG

Urban Innovations Group (1971-1993) werd in Los Angeles opgericht door Harvey Perloff. UIG streefde naar publieke projecten en experimenteerde met ontwerpprocessen waarin studenten en faculteitsleden samenwerkten in een poging stedenbouw, architectuuronderwijs en werk voor het publieke belang te integreren. De tentoonstelling richt zich vooral op de oprichting van de groep en de periode waarin Charles Moore directeur was (1974-1984), toen UIG werkte aan belangrijke stedelijke projecten als Piazza Italia, New Orleans (1974-1979). Het materiaal wordt geleend van The Alexander Architectural Archive van the University of Texas; The Charles Moore Foundation, Austin Texas en UCLA Architecture and Urban Design.

1971-1993

Los Angeles, VS

ILAUD

In 1974 richtte Giancarlo De Carlo The International Laboratory of Architecture and Urban Design (ILAUD) op: een internationaal netwerk van architectuuruniversiteiten, gevestigd in de Italiaanse stad Urbino waar destijds nog geen architectuurschool bestond. Naast oude vrienden zoals Jaap Bakema, Alison en Peter Smithson, en Aldo van Eyck introduceerde ILAUD vanuit een maatschappelijk oogmerk ook nieuwe stemmen zoals Charles Moore en Donlyn Lyndon. Met de twee seminars en andere projecten verzetten zij zich tegen de strenge methodologieën van de moderne beweging en gaven zij de voorkeur aan anti-autoritaire, participatieve benaderingen. Teksten en tekeningen zijn voornamelijk in bruikleen van het ILAUD Archive in de Biblioteca civica d'arte Luigi (Modena, Italy) en van het Peter and Allison Smithson Archive in de Frances Loeb Library, Graduate School of Design, Harvard University. Deze tonen hoe de Laboratory werkte en hoe het internationale netwerk van universiteiten in staat was om een nieuwe benadering van stedelijke kwesties te ontwikkelen met professoren en studenten die op dezelfde locatie onderzoek deden en ontwierpen. ILAUD bestaat nog steeds als een netwerk dat universiteiten wereldwijd verbindt.

1974-

Urbino, Italië

Nieuwsbrief

Ontvang als eerste uitnodigingen voor onze events en blijf op de hoogte van komende tentoonstellingen.