Nieuwe Instituut
Nieuwe Instituut

Huis Sonneveld

The Hoodie

30 november 2019 - 22 augustus 2020

Home

Curator Lou Stoppard over The Hoodie

"De hoodie zegt veel over de tijd waarin we leven; er zijn verhalen aan verbonden over sociale ongelijkheid, jongerencultuur, verschillende subculturen, over racisme, privacy en angst - en natuurlijk ook gewoon over stijl. Het is het laatste politieke kledingstuk in de mode: een kledingstuk dat je in sommige gevallen het leven kan kosten, en dat angst, jaloezie, vriendschap en zelfs woede bij anderen kan oproepen." Lou Stoppard, curator van The Hoodie, over het idee en de achtergrond van de tentoonstelling.

Champion, Reverse Weave Hoodie, 1980. The Hoodie. Foto: Franziska Mueller Schmidt.

Afhankelijk van het geslacht, de herkomst, de leeftijd, het gedrag en de etniciteit van degene die de hoodie draagt--alsmede de vooroordelen en politieke opvattingen van de beschouwer--, roept de capuchontrui een breed scala aan emoties op en belichaamt het allerlei maatschappelijke en culturele ideeën en nuances. Er zijn maar weinig kledingstukken die zoveel stof doen opwaaien in de media, helemaal nu kleding die ooit als provocerend werd ervaren, zoals T-shirts met slogans en zwarte leren jassen, overal te koop is.

In de jaren 1930 werd de hoodie zoals we die nu kennen door Champion op de markt gebracht als een praktische oplossing voor atleten--voor die tijd werd de capuchontrui vooral gebruikt als sport- en werkkleding. Gekapte kleding speelt echter al eeuwen een belangrijke en veelzijdige rol binnen de modegeschiedenis, en is in veel culturen en religies terug te vinden. De tentoonstelling behandelt hedendaagse discussies en kwesties omtrent de hoodie, plaatst het kledingstuk in de context van de modegeschiedenis, en brengt de rijke erfenis van gekapte kleding voor het voetlicht. Er zijn bovendien verschillende fictieve voorstellingen van de hoodie te zien, waaruit de gelaagde betekenis van het kledingstuk spreekt. Zo is er de onschuldige Roodkapje; de gekapte, onderdrukte vrouwen uit Margaret Atwood's The Handmaid's Tale en de onheilspellende figuur van Magere Hein.

Unknown. Miss Calash in Contemplation. Print coloured mezzotint. Accepted by HM Government in lieu of Inheritance Tax and allocated to the Victoria and Albert Museum, 1996. The Hoodie. Foto: Franziska Mueller Schmidt.

De hoodie is niet weg te denken uit de stijlgeschiedenis van een aantal subculturen die van grote invloed zijn geweest op de muziek- en stijlcultuur van vandaag, waaronder de hiphop- en skateboardcultuur. In het bijschrift van Fly Girls (2002), de fotoserie Exactitudes, die in 2002 in Rotterdam werd gemaakt, en waarin jonge vrouwen te zien zijn in verschillende gekapte tops, schrijven de stijlprofilers: "Shoppin' girls flippin' the script from ivory to ebony style.. Flashy daughterhood of a multi- culti society." De latere serie _The Invisible Men (_2009) opgenomen in Evry en waarin een grotendeels niet-witte cast van mannen te zien is in grijze en zwarte capuchontruien, toont de gelaagde, lastige reputatie van de hoodie en de sociale stigma's die het omgeven: "From ghetto cool to pyjama tracksuit, you think he's up to no good in his anonymous hood."

Ari Versluis and Ellie Uyttenbroek, Exactitudes 168. EUnify – Berlin 2019, 2019. OFF-WHITE™, Airport Tape Collection, Men’s Spring/Summer 2020. The Hoodie, 2019. Foto Johannes Schwartz.

De moderne hoodie is een symbool geworden--een mascotte, een middel om ergens aandacht voor te vragen, het uithangbord van gevaarlijke onrust. Terwijl de hoodie een hoofdrol speelt in veel politieke discussies over onvrede onder en over jongeren en raciale vooroordelen, bevindt het kledingstuk zich ironisch en opmerkelijk genoeg ook in de voorhoede van de mode. Het kledingstuk is op bijna elke catwalk te zien, en in dure online winkels vind je exemplaren van ontwerpers als Dolce & Gabbana, Rick Owens en Gucci. Naast verhalen in de media, waarin de hoodie in één adem genoemd wordt met geweld en straatbendes, prijkt het kledingstuk op de glanzende covers van tijdschriften en in fotoshoots, waar het aangeprezen wordt als de ideale stijlkeuze voor mannen én vrouwen. De hoodie is het boegbeeld geworden van verschillende beroemde merken van vandaag, van VETEMENTS tot Supreme. De hoodie staat over het algemeen symbool voor het wijdverspreide, steeds informeler wordende karakter van de mode: zo zijn sneakers, streetwear en sportkleding must-have items geworden en is het trainingspak net zo relevant en algemeen geaccepteerd als de luxueuze uitstraling van het (twee- of driedelige) pak.

Our Son Trayvon Hoodie. LIBERATED PEOPLE. Foto: Franziska Mueller Schmidt.

Toen de ongewapende, 17-jarige Trayvon Martin vier jaar geleden werd vermoord, droeg hij "een donkere capuchontrui, een soort grijze hoodie", aldus George Zimmerman, de man die hem neerschoot, zogenaamd uit zelfverdediging. Vlak na Martins dood zei talkshow-host Geraldo Rivera in het tv-programma Fox & Friends dat "de hoodie net zo goed verantwoordelijk is voor de dood van Trayvon Martin als George Zimmerman". Rivera stelde dat de hoodie een sinister signaal afgaf, en adviseerde ouders om hun kinderen geen hoodie meer te laten dragen, behalve tijdens sport of slecht weer. "Er is voor de hoodie geen eerherstel mogelijk," zo zei Rivera, "draag 'm gewoon niet meer." Anderen waren het daar niet mee eens, net als de supporters en vrienden van Martin die in maart 2012 in New York de Million Hoodie March organiseerden, een demonstratie waarbij honderden mensen in capuchontrui de straat opgingen. Terwijl je vandaag de dag op de website van de Trayvon Martin Foundation voor $65 een grijze hoodie kunt kopen met daarop de slogan 'Our Son Trayvon' ['Onze Zoon Trayvon'], gemaakt door Martins familie; worden de hoodies van luxe merken voor honderden dollars te koop aangeboden op websites als MatchesFashion.com en Net-a-Porter. Zo kost een hoodie van Vetements $850.

Selectie van met behulp van kunstmatige intelligentie gegenereerde beelden uit het werk in opdracht 'The Hoodie', dat Bogomir Doringer maakte voor het gelijknamige project bij Het Nieuwe Instituut, 2019.

Nadat Troy Patterson in een van de talloze online winkels een foto tegen was gekomen van een Zwart model in een hoodie, schreef hij een artikel voor de New York Times, waarin hij stelt: "Op straat is een Zwarte man in capuchontrui slechts één van de miljoenen mannen en jongens die ervoor kiezen om de praktische, comfortabele kleding van het relaxte tijdperk te dragen. Dat zou echter zo moeten zijn. Het volgende is meer een wens dan een analyse. [&] Als het model een vest of een ander soort trui aan had gehad, dan had hij er als elk ander model uit gezien. Maar met een capuchontrui aan, is hij plotseling een volksdemoon en een zondebok, een politiek symbool en wandelend doelwit. Het systeem van tekens dat hieraan ten grondslag ligt, maakt geen uitzondering voor een tijdloze, grijs-gespikkelde, Italiaanse capuchontrui van kasjmier. [&] Wanneer we het hebben over de capuchontrui blijft de vraag: "Wie heeft er het voorrecht om 'm ongehinderd te dragen?"

Yohji Yamamoto, Sweater dress, c.1990. Collection of the Modemuseum Hasselt. Bag Carrier Cap, 1900 - 1940. Collection of the Museum Rotterdam. Cream-coloured hood, 1950-1970. Collection of the Museum Rotterdam. The Hoodie, 2019. Foto Johan…

Rick Owens, Mastodon, Autumn/Winter 2016. The Hoodie, 2019. Foto Johannes Schwartz.

De vraag wie het stuk ongestoord kan dragen staat centraal in deze tentoonstelling, waarin kunstenaars en makers die met hoodies werken--zoals David Hammons en Devan Shimoyama--voor het voetlicht worden gebracht, en objecten worden vertoond die de ontwikkeling van de hoodie in de moderne samenleving volgen. De tentoonstelling bestaat uit diverse media--van foto's tot kunstwerken, drukwerk, nieuwsbeelden, digitale projecten, door gebruikers gegenereerd materiaal, en natuurlijk kleding. De tentoonstelling verwijst naar allerlei ideeën, zoals discussies over de ethiek van wetgeving en regulering omtrent kleding door overheden en instellingen; vragen over bewakingscamera's, surveillance en profilering; kwesties zoals de duurzame productie van kleding en de bruisende geschiedenis van de tenues en stijlen van subculturen en verschillende muziekbewegingen.

Bogomir Doringer, The Hoodie, 2019. Editing Rafael Kozdron. Sound design Michael Bucuzzo. AI GAN by Selam-X. Research in collaboration with Lou Stoppard. Commissioned by Het Nieuwe Instituut. Funded by Mondriaan Fonds. Foto Johannes Schwar…

De tentoonstelling bekijkt hoe de hoodie in de media wordt gerepresenteerd, en belicht specifieke momenten die het kledingstuk zijn gaan definiëren. Aangezien digitale media een belangrijke pijler vormt in het programma van Het Nieuwe Instituut, en zo'n grote rol speelt in discussies over de hoodie, besteden we in deze tentoonstelling bijzondere aandacht aan socialmedia-campagnes/hashtags en digitaal archiefmateriaal. Een voorbeeld hiervan is #IfTheyGunnedMeDown, een hashtag die vanaf 2014 op Twitter gebruikt werd door jonge Zwarte mannen en vrouwen, als reactie op de moord op Michael Brown. In deze campagne plaatsten social media-gebruikers een foto waarvan zij dachten dat die, in het geval dat zij zelf ooit vermoord zouden worden, door de media gebruikt zou worden--in talloze foto's komen hoodies voor. Ook zijn er in de tentoonstelling verschillende kledingstukken te zien die door het publiek in bruikleen werden gegeven, met het doel te laten zien hoe de relatie met de hoodie verandert naargelang de leeftijd en etniciteit van de drager. Een oudere vrouw die in de jaren 1960 een trouwjurk met een kap uitkoos, heeft waarschijnlijk een heel andere kijk op gekapte kleding dan een man van in de twintig die, sinds hij zijn favoriete Nike-hoodie kocht, meer dan tien keer aangehouden en gefouilleerd is; of dan de kunstenaar Jeremy Deller, die een gewaagde roze hoodie draagt als een fashion statement.

'The Hoodie', 2019. Foto: Petra van der Ree.

Deze tentoonstelling gaat over de vraag hoe de kleding die we dragen invloed heeft op hoe anderen ons zien en zich tot ons verhouden, en stelt dat mode een brandpunt is wanneer het gaat over bredere maatschappelijke kwesties zoals klasse en kansen. De tentoonstelling tracht vooral gesprekken, debatten en discussie op gang te brengen door te laten zien hoe complex en gelaagd één enkel kledingstuk kan zijn. Aan de ene kant is de hoodie heel performatief--een krachtige verklaring van mode, intentie, of saamhorigheid--en was misschien wel bedoeld als een boodschap aan anderen. Het kan merchandise zijn; een ideaal, leeg canvas waar illustraties, slogans, statements op gedrukt kunnen worden. Echter, aan de andere kant is de hoodie verlegen en terughoudend--een manier om je eigen persoonlijke bubbel te creëren, om je terug te trekken uit de wereld, jezelf af te schermen en te ontsnappen. De hoodie is alomtegenwoordig; een fantastisch, populair schoolvoorbeeld van modern ontwerp, maar wanneer de drager zich in de wereld, de stad of de digitale sfeer begeeft, wordt het verhaal van de hoodie uniek. Wie staat er aan het roer van dit verhaal of narratief? De drager of de kijkers? De geschiedenis werpt een lange schaduw, net als denkgewoontes of de herinnering aan cultuuriconen en -momenten. De hoodie behelst niet alleen het lichaam, maar ook de last van deze kwesties; de last van maatschappelijke normen.

Nieuwsbrief

Ontvang als eerste uitnodigingen voor onze events en blijf op de hoogte van komende tentoonstellingen.