Droog30Droog30

Als sociale media dertig jaar geleden net zo’n grote maatschappelijke rol hadden gespeeld als nu, dan had Droog er wel raad mee geweten. Met hun combinatie van maatschappelijke thema’s, onverwachte vondsten, aantrekkelijke beeldtaal en humor hadden de ontwerpers uit dit los-vaste designcollectief waarschijnlijk uitgeblonken in het bespelen van hun volgers. Ze streefden ernaar om uitzonderlijke ontwerpen te maken voor alledaagse objecten; ze maakten het gewone ongewoon. Op het moment dat ze onder de naam Droog debuteerden op de Salone van 1993, waren hun objecten daarmee brutaal en afwijkend. Nu gelden die als iconen van ‘Dutch Design’ en zou je kunnen zeggen dat ze er ontwerp-influencers mee zijn geweest. Hoe zou er vandaag de dag worden gereageerd op het design van Droog, dat ooit zo controversieel was en later uitgroeide tot een voorbeeld voor de mainstream? De installatie is vanaf mei te zien in het Nieuwe Instituut in Rotterdam.

Tegenover de norm van design dat destijds vooral functioneel of decoratief moest zijn stelden de ontwerpers van Droog in de jaren negentig een ontwerpopvatting waarin hun werk een bepaalde autonomie kreeg. Ze maakten van toegepaste meubel- en productontwerpen kunstwerken die een eigen verhaal vertellen. Ze reageerden niet alleen op eerdere vormgevers, maar speelden ook actief in op bredere maatschappelijke vragen en politieke kwesties. Droog zette zo een beweging in gang die later de nieuwe maatstaf bleek voor populair mainstreamontwerp. Terugkijkend op de laatste drie decennia kun je stellen dat het geen tijdelijke trend was, maar eerder een mentaliteitsverandering die de hele discipline voor altijd heeft hervormd.

De ondeugende, onvoorspelbare en soms ironische objecten van Droog voelen ook tientallen jaren later zowel uitbundig als alledaags aan. De beroemde kast Chest of Drawers, bijvoorbeeld, waarmee Tejo Remi in 1991 gevonden lades met een spanband aan elkaar bond en zo tot kunstwerkjes leek te verheffen. Of de kubusvormige Do Hit Chair van Marijn van der Poll, die er met de bijgesloten moker al sinds ’99 voor zorgt dat elke eigenaar een soort performance uitvoert die de stoel extra ‘eigen’ en uniek maakt. Van de knipoog naar ambacht van Marcel Wanders’ Knotted Chair uit 1996 tot aan de recentere Glass Lantern van Richard Hutten, die in 2013 een moderne nieuwe gedaante gaf aan de traditionele Chinese lantaarn van rijstpapier. De naam die curator Renny Ramakers en ontwerper Gijs Bakker er in ’93 aan gaven blijft toepasselijk. De ontwerpen zijn – ook als je ze in 2023 voor het eerst ziet – tegendraads, geestig, ontregelend en onverminderd ‘droog’.

Samenstellers Maria Cristina Didero en Richard Hutten, een van de oprichters van Droog en die ook het ontwerp van de installatie verzorgt, maken ter gelegenheid van de presentatie een soort ruimtelijke vertaling van een twitter-feed. Je stapt als bezoeker binnen in een driedimensionaal meningenlandschap. Zo maken de curatoren de mentaliteit van Droog tastbaar en invoelbaar: nog steeds niet bang voor stevige reacties en onveranderd tegen de stroom in. Er zijn verhalen opgenomen over verschillende (post)moderne Droog-klassiekers. In Huttens inrichting kun je zelf live op locatie en via het twitteraccount @DROOG30 je mening achterlaten over wat je er tegenkomt. De installatie herovert het publieke debat dat zich tegenwoordig vooral online lijkt af te spelen en verbindt het aan de analoge ruimtelijke ingrepen waarmee de Droog-ontwerpers zich al decennia uitspreken.