Nieuwe archiefinterpretaties
Template, de studio van Lasse van den Bosch Christensen [Denemarken, 1988] en Marlon Harder [Nederland, 1985], werkt met analoge en digitale media. Een deel van hun werk bestaat uit eigen research, waarbij zij zich verplaatsen ze in de rol van de 'creatieve individu' die zich oprecht laat meeslepen door de beloftes van de 'creatieve industrie'. In hun commerciële werk als grafisch ontwerpers en programmeurs focust Template zich op communicatie en concept ontwikkeling.
Deel 2 van het onderzoek: Consequences of 'living' and 'fluid' archives
De traditionele representatieve relatie van het archief ten opzichte van sociale identiteit, handelingsvrijheid en geheugen wordt op de proef gesteld door de gedistribueerde aard van de genetwerkte media. Oorspronkelijk ontworpen als een spiegel van de fysieke collecties en papieren archieven, is de digitale opslagplaats zelf een collectie geworden. Een nieuwe reeks van waarden wordt gepresenteerd, maar dit blijft vaak onuitgesproken op cultureel en wetenschappelijk niveau. Voor deze bijzondere opdracht wilden wij op zoek gaan naar nieuwe inzichten over de relatie tussen de software waarmee online-archieven worden gecodeerd en de sociale, commerciële en organisatorische praktijken van wat nog steeds wordt beschouwd als het archiveren van documenten. We wilden vooral kijken naar de rol van gebruikers, in al zijn manifestaties, als het ontmoetingspunt van culturele waarde en technologische systemen.
Zoals socioloog Mike Featherstone het verwoordt: 'De grenzen tussen het archief en het dagelijks leven worden steeds vager door digitale opslagtechnologieën' (2006, 591). Waar het papieren archief altijd de plek is geweest om documenten en verslagen op te slaan en te bewaren, en als een pakhuis heeft gefungeerd voor het materiaal waaruit herinneringen werden ge(re)construeerd, verandert zijn digitale equivalent de betekenis en functie van het archief. In plaats van te proberen de verschillen te vergelijken en te analyseren, richten we ons in dit stadium van het project liever op wat sommigen hebben gedefinieerd als 'levende archieven' (Passerini 2014; Lehner 2014, 77) of 'vloeibare archieven' (Aasman 2014), en op de veranderende rol van hun gebruikers op deze plekken. Talloze andere termen worden gebruikt om deze 'nieuwe' soorten archieven te beschrijven, maar algemeen wordt erkend dat archieven niet langer stabiele instellingen zijn.
De termen 'levend' en 'vloeibaar' duiden op de volgende karakteristieken van online-archieven: openheid (ze veranderen en groeien voortdurend) en zelf-referentie (hash tags hebben de traditionele categorisering vervangen), en ze vertegenwoordigen - net als veel andere online-platforms - de verschuiving van een passief publiek naar actieve gebruikers. Als gevolg van hun vergankelijke kwaliteit, zou je kunnen zeggen, zijn deze archieven niet ontworpen voor langetermijnopslag en hun geheugenkwaliteit, maar voor reproductie. Zoals de mediatheoreticus Wolfgang Ernst uitlegt, verschuift de nadruk in het digitale archief van het documenteren van één enkele gebeurtenis naar herontwikkeling, waarbij een document door de gebruikers wordt ge(co-)produceerd (Ernst 2012, 95). Terwijl de bron intact kan blijven, zoals in het oorspronkelijke archief, is zijn bestaan onderhevig aan voortdurende verandering en dynamiek.
Een van de belangrijkste redenen voor deze verandering is de praktijk van een verscheidenheid aan niet-specialisten, die 'het alledaagse archiveren' en eindeloze 'persoonlijke archieven' creëren. Dit heeft vaak geleid tot uitspraken over de 'democratisering van de archiveringspraktijk', die een brede reeks individuen, gemeenschappen en organisaties in staat stelt een (gemeenschappelijke) identiteit te documenteren, bewaren, delen en bevorderen via collectieve verhalen en erfenissen (Cook 2013; Gilliland and Flinn 2013).
Wat betekent het als over archieven wordt nagedacht in termen van (re)productie of creatie-systemen, en niet van representatie of geheugensystemen? Hoewel deze vraag veel gevolgen heeft voor het denken over het archief, richten we ons voor het doel van dit stadium in ons onderzoek op de manier waarop deze veranderingen de handelingsvrijheid van gebruikers beïnvloeden, door de manieren te belichten waarop gebruikers omgaan met online-archieven en op speelse wijze systemen als archieven ondervragen en omver werpen, om nieuwe kennis te produceren met betrekking tot hun sociale, culturele en commerciële waarden.
Literatuur
Aasman, Susanna. 2014. 'Saving Private Reels? Archiving User Generated Content (Formerly Known as Home Movies) in the Digital Age'. In Amateur Filmmaking the Home Movie, the Archive, the Web, edited by L. Rascaroli, G. Young, and B. Monahan. London: Bloomsbury, pp. 245-57.
Cook, Terry. 2013. 'Evidence, Memory, Identity and Community: Four Shifting Archival Paradigms'. Archival Science, June, Vol. 13, No. 2-3, pp. 95-120.
Ernst, Wolfgang. 2012. Digital Memory and the Archive. Minneapolis, MN: University of Minnesota Press.
Featherstone, Mark. 2006. 'Archive'. Theory, Culture & Society, May, Vol. 23, No. 2-3, pp. 591-6.
Gilliland, Anne and Andrew Flinn. 2013 'Community Archives: What are we really talking about?'. Nexus, Confluence, and Difference: Community Archives meets Community Informatics: Prato CIRN Conference Oct 28-30 2013, editors: L. Stillman, A. Sabiescu, N. Memarovic, Centre for Community Networking Research, Centre for Social Informatics, Monash University.
Lehner, Sharon. 2014. 'Documentation Strategy and the Living Archive'. In Inheriting Dance: An Invitation from Pina, edited by Marc Wagenbach and The Pina Bausch Foundation. Bielefeld: Transcript-Verlag, pp. 75-84.
Passerini, Luisa. 2014. 'Living Archives. Continuity and Innovation in the Art of Memory'. Unpublished transcript of lecture at Columbia University, 1 April.
Meer lezen
Lees hier het interview met Template
Template maakte deel uit van een tentoonstelling 'Algorithmic Rubbisch: Daring to Defy Misfortune' in het Stedelijk Museum Bureau Amsterdam van 4-23 augustus 2015. Lees hier het artikel in Furtherfield
Lees hier de nieuwsletter van SMBA