Woonvisie 2030Woonvisie 2030

Het Nieuwe Instituut vroeg twaalf Rotterdamse ontwerpers en ontwerpbureaus om hun visie op 'Wonen in Rotterdam anno 2030' te verbeelden. Deze twaalf woonvisies worden tentoongesteld op Kruisplein en de Hoogstraat in Rotterdam in de weken voorafgaand aan het woonreferendum Woonvisie 2030, dat gehouden wordt op 30 november 2016.

Met deze tentoonstelling wil Het Nieuwe Instituut de Rotterdammers de dromen van lokale ontwerpers over de mogelijke ontwikkeling van de stad aanbieden. Visies die illustreren dat als we het over wonen in 2030 willen hebben, het ook over leegstand, stadsnatuur, nieuwe technologie en tal van andere zaken zou moeten gaan. Ontwerpers zijn onmisbaar in zowel het ontwikkelen van nieuwe toekomstbeelden als in het realiseren ervan.

De tentoonstelling is geen stemadvies 'voor' of 'tegen' de Woonvisie van de gemeente Rotterdam, maar wil bewoners uitdagen om verder te denken over hoe we over vijftien jaar en daarna in Rotterdam willen wonen en leven. Naast cijfers en beleidsvoornemens is het juist in Rotterdam, de stad met een rijke traditie als het gaat om het ontwerpen aan de fysieke stad, waarbij het experiment nooit werd geschuwd, belangrijk om de visie van ontwerpers deel te laten zijn van het debat over zoiets belangrijks als de toekomst van de stad.

Op 30 november 2016 mogen de inwoners van Rotterdam middels een raadgevend referendum stemmen over de Woonvisie 2030 van de gemeente Rotterdam. De gemeente formuleert hierin ambities waar niemand tegen kan zijn, want wie wil er niet leven in een kwalitatieve en energiezuinige woning en in een stad waar iedereen zich thuis voelt? Maar welke onderwerpen zijn nog meer van belang voor het wonen in de stad? Laten we verder durven dromen en verkennen hoe het wonen in de stad van de toekomst er uit zou kunnen zien.

Twaalf ontwerpers en ontwerpbureaus schetsen hun visie op Rotterdam in 2030, ieder vanuit een ander perspectief.

Vijftien jaar vooruit in de tijd& het lijkt ergens zo weinig. Maar als we nu vijftien jaar terugkijken dan zien we dat er veel veranderd is. Zo werd het in 2001 in Nederland mogelijk om met een partner van hetzelfde geslacht te trouwen, beleefde de wereld 9/11 en de start van de 'war on terrorism' en werd Leefbaar Nederland opgericht (Pim Fortuyn werd een jaar later vermoord). We hadden nog guldens in plaats van euro's, Maxima en Alexander waren nog niet getrouwd en de wereld had nog nooit van Facebook, Gmail (beiden 2004) of een iPhone gehoord. In Rotterdam waren nog geen klushuizen. De Nieuwe Binnenweg telde nog geen hippe koffietentjes en het Deliplein op Katendrecht was niet bepaald een geliefde bestemming. Dus ja, er kan wel degelijk veel veranderen in vijftien jaar.

Voor de tentoonstelling zijn 12 Rotterdamse ontwerpers en ontwerpbureaus gevraagd om hun visie op 'Wonen in Rotterdam anno 2030' te verbeelden. Hun visie is te zien hieronder en van 14 november tot en met 4 december op billboards op Kruisplein en de Hoogstraat in Rotterdam.

Fossiele energie staat gelijk aan vervuilende consumptie, vandaar de morele druk om energiegebruik te verminderen. Maar in 2030 zijn hernieuwbare energiebronnen geïntegreerd in onze gebouwde omgeving. Schone energie is er in overvloed en kost niets. De noodzaak er zuinig mee om te gaan vervalt. De Kralingse Plas wordt een zonnige oase in regenachtig Nederland, waar een permanente buitenschaatsbaan het jaarlijks Fata Morgana van de Elfstedentocht verdringt. De energietransitie biedt Rotterdam het perspectief van een overvloedige stad.

Voor zolang als ik me kan herinneren, domineerde de auto de straten en de pleinen. Hij marginaliseerde alle andere manieren van gebruik. Maar alles werd anders toen de auto in zekere zin een eigen brein kreeg. Hij veranderde van een onbenullige, lawaaiige en treiterende verschijning in een stille, elegante, bijna onzichtbare hulpdienst. De inwoners van de stad begonnen weer op straat te leven.

De ultieme Rotterdamse straat is een levendige, stedelijke straat met een mix van wonen en werken en een diversiteit aan woningen, met stoepen met bomen en met de belofte van de rivier. Straat en vloeren zijn opgetild boven de hoogste vloedlijn. De Maas fluistert.

Rotterdam 2030: Hoe ziet de stad er uit als we allemaal Skycars hebben? De komende decennia zal de stad drastisch veranderen, er zal een nieuw soort metropool ontstaan zonder wegen en zonder stoplichten. Men parkeert in de lucht! De stad wordt eindelijk echt 3D! De stad maakt zich los van de grond. Stedelijkheid en dichtheid worden naar een hoger niveau getild. Welkom in Rotterdam, Skycar City!

Rotterdam is een stad vol met lege kantoren, bedrijfsgebouwen en winkelpanden. Gebouwen waar prima gewoond kan worden. Met eenvoudige middelen zoals een trap, een gevel en een interieur kunnen leegstaande industriële ruimten en bedrijfspanden getransformeerd worden tot interessante woonplekken. Van micro-lofts voor starters tot ruime woningen voor gezinnen zal dit het straatbeeld van Rotterdam behoorlijk verrijken.

In de digitale stad van 2030 zijn de fysieke en virtuele realiteit versmolten tot een fantastische hyperwerkelijkheid. De stad geeft ruimte aan de verbeelding: ze is niet langer gebonden aan de wetten van tijd en fysica en kan alle vormen aannemen. De stad op maat voor ieder individu. Ze is een speeltuin, een spel waarin de bewoners unieke, betekenisvolle ervaringen kunnen beleven, en waarin ze zelf regels kunnen creëren, breken en repareren.

Met een ondergrondse, schone nieuwe-generatie kernreactor kan de Gemeente Rotterdam vrijwel alle huishoudens van Nederland voorzien van elektriciteit en warmte. Hiermee wordt de stad niet alleen duurzaam, maar ook welvarend: per Rotterdammer wordt hiermee een totale winst van ¬15.388,- per jaar behaald. Met dit bedrag kan vervolgens de haven worden gecollectiviseerd, waarmee nog grotere winst kan worden gemaakt voor de bewoners van de stad. Alle Rotterdammers rijk!

De toekomstige stad gaat uit van zijn eigen kracht en bouwt hierop voort. Rotterdam 2030 meet zich niet met anderen. De stad kent zijn kwaliteiten en onderzoekt en ontwikkelt deze. Verworvenheden als de mengelmoes van inwoners, leefomgevingen, architectuur, maar ook de constante vernieuwing zijn maatgevend voor verandering. Dit beeld representeert de breuk met interstedelijke concurrentie en legt de focus op visionair ontwerp voor eigenheid, zodat het stedelijk fortuin bereikbaar is en blijft voor iedereen.

Wij wonen in de delta
In een stad van eb en vloed,
Van op en neer
Van geven en nemen
Iedereen is welkom.

Dromen doen we samen,
In een aangenaam bad.
Gevoed met warmte van de stad.

Rotterdam is rond
Er gaat niets verloren.
Wat over is
Is een bron voor het nieuwe.

Ik moet gaan.
Ik activeer mijn vervoers-app.
Minuten later pikt een smal voertuigje met autopilot me op. Zodra ik zit, past hij zich aan. Het wordt míjn wagen. Dan grijp ik het stuur en zoef glimlachend weg. Niet slecht voor iemand van 80!
Geen fossiele auto meer te zien. Zo doen we het nu: stil en schoon; gestroomlijnd en superlicht.
Centraal Station komt in zicht.
Ruim op tijd!

Door het reduceren van de sociale woningvoorraad en het vergroten van de (particuliere) middeldure- en dure woningvoorraad ontstaat een stad voor een specifieke doelgroep. Juist door meer en verschillende typen woonmilieus te mixen ontstaat een leefbare, gezonde stad en een inclusieve samenleving. Hierin wonen mensen met verschillende leefstijlen en inkomens samen.

Wat zou er gebeuren als de woonvisie van de stad niet op de Coolsingel maar vanuit de wijken van Rotterdam gemaakt zou worden? Door een radicale omkering van het proces ontstaat er meer ruimte voor lokaal initiatief, veerkracht, duurzaamheid en diversiteit.
In het buurtje Schans Watergeus achter Historisch Delfshaven zijn ze hier al in 2016 mee begonnen. Nu, in 2030, resulteert dit in een fijne wijk waar mensen hun dromen waarmaken en iedereen welkom is.