Icoon of cliché van het Nieuwe Bouwen?
Huis Sonneveld geldt als een schoolvoorbeeld van Het Nieuwe Bouwen. Maar de ontwerptekeningen laten zien dat de functionalistische vorm van het huis weliswaar snel gevonden was, maar dat het bereiken van een functionele indeling meer voeten in de aarde had. Architectuurhistoricus en conservator Hetty Berens gaat aan de hand van archiefmateriaal op zoek naar de ontwerpgeschiedenis van het huis. Welke keuzes zijn er gemaakt, en wie waren daar bij betrokken?
29 juni 2017 19:30 - 20:30
Het Nieuwe Bouwen is een functionalistische architectuur die begin 20e eeuw opkwam en zijn hoogtepunt beleefde tussen de beide wereldoorlogen. Huis Sonneveld (1933) is een van de best bewaard gebleven woonhuizen in deze bouwstijl. De villa werd ontworpen door het Rotterdamse architectenbureau Brinkman en Van der Vlugt, tijdens het interbellum en een van de voornaamste vertegenwoordigers van het Nieuwe Bouwen in Nederland. De architecten werkten voor Huis Sonneveld nauw samen met onder andere W.H. Gispen voor de keuze van het meubilair, en met De Stijl-kunstenaar Bart van der Leck voor het kleurenschema van het interieur.
Deze lezing maakt deel uit van de Rotterdam Architectuur Maand 2017.
Nieuwe Bouwen
De architecten van Het Nieuwe Bouwen streefden naar een gezonde leefomgeving, met veel frisse lucht en zonlicht voor de bewoners en gebruikers van hun gebouwen. Met moderne technieken en materialen als beton en staalconstructies werden efficiënte, hygiënische gebouwen ontworpen. Functionele plattegronden met vrij indeelbare ruimtes gaven de gebouwen een open, luchtige indruk, die nog werd versterkt door de aanwezigheid van balkons en buitenterrassen.
Le Corbusier
In Huis Sonneveld zijn vrij letterlijk de vijf functionalistische principes van Le Corbusier te herkennen die hij formuleerde in 'Vers une architecture'. Het zogenaamde 'opgetild' wonen bijvoorbeeld komt tot uitdrukking in de situering van de woonkamer op de eerste verdieping, en de dienstbodenvertrekken op de begane grond. Maar de ontwerpgeschiedenis van het huis laat zien dat de woonkamer en de dienstbodenkamers aanvankelijk op een andere plek bedacht waren. Hoe kwamen de architecten tot hun keuzes, wat bracht hen op andere gedachten, en wie speelden daarbij een rol?
Hetty Berens
Hetty Berens is architectuurhistoricus en conservator Erfgoed bij Het Nieuwe Instituut en verantwoordelijk voor beheer, behoud en programmering van Huis Sonneveld. Daarnaast is zij op dit moment betrokken bij de samenstelling van de tentoonstelling _Architectuur en interieur. Het verlangen naar Stijl_, deze zomer in Gemeentemuseum Den Haag.