‘Goed leven’ in harmonie met elkaar en al het leven
Als zoöperatie is Het Nieuwe Instituut onder meer geïnspireerd door het wereldbeeld van vivir bien of 'goed leven' dat verschillende Inheemse gemeenschappen in Midden- en Zuid-Amerika toepassen.
20 september 2022 17:30 - 19:00
Op dinsdag 20 september verwelkomt directeur Aric Chen de historicus, antropoloog, Aymara-leider en vicepresident van Bolivia David Choquehuanca voor een publieke toelichting op het begrip. Francien van Westrenen treedt op als moderator.
Landen als Bolivia en Ecuador vervullen een voortrekkersrol in het toekennen van (juridische) rechten aan anders-dan-menselijke elementen in een ecosysteem. Ze zijn toonaangevend in het internationale debat waarin ervoor wordt gepleit om naast mensenrechten ook de rechten van de natuur of rechten van de aarde te erkennen. In de totstandkoming van het zoöp-model heeft dat rights-of-nature-discours een onmisbare rol gespeeld.
Niet antropocentrisch maar Pacha-centrisch
'Goed leven,' de letterlijke vertaling van vivir bien, staat ook bekend als suma qamaña, sumaq kawsay of buen vivir. Het is een gedeelde cosmovisión of wereldbeschouwing van uiteenlopende Inheemse volkeren in de Andesregio. Binnen hun benadering van de kosmos maken zij geen onderscheid tussen de mens en andere wezens of objecten die deel uitmaken van de levende eenheid Pacha. Het gaat er niet om de onderlinge verschillen binnen Moeder Natuur te ontkennen, maar om van daaruit juist in harmonie samen te leven.
De uitgangspunten van dat goede (samen)leven zijn opgenomen in de grondwet van Bolivia, zodat het levende geheel van planeet, mensen, niet-mensen, tijd en ruimte er de leidraad vormt van alle wet- en regelgeving. Het landbouwstelsel van het land is ook volgens die principes ingericht. Als een gezamenlijk onderhouden, meer-dan-menselijke 'meent' of commons voorziet deze agrarische aanpak alle leven van voedsel.