Tekeningen Van Doesburg in Barbican Art Gallery
Vanaf 4 oktober zijn twee ontwerptekeningen voor Café Aubette uit het archief van Theo van Doesburg te zien in Barbican Art Gallery in Londen, waar ze deel uitmaken van de tentoonstelling Into the Night, Cabarets and Clubs in Modern Art. Daarna reist de expositie naar Wenen, waar twee andere ontwerpen voor Aubette te zien zullen zijn. Vier tekeningen die alleen na onderzoek en conservering in het kader van Architectuur Dichterbij weer konden worden uitgeleend.
25 augustus 2019
Café Aubette is een van de belangrijkste gebouwen die voortkomt uit De Stijl beweging. In 1926 werd Van Doesburg door Hans Arp en Sophie Taeuber betrokken bij de decoratie en herinrichting van Aubette, een van oorsprong achttiende eeuws, neoclassicistisch gebouw in het centrum van Straatsburg. Het zou, naar voorbeeld van de grote Berlijnse en Parijse uitgaansgelegenheden, een vernieuwend en modern amusementscomplex worden. Van Doesburg stond een integratie van ruimte, kleur en beweging voor ogen. Hij gebruikte daarom dezelfde lijnen, kleurvlakken en moderne materialen voor het plafond, de wanden en de vloer.
Bruikleenstop
Sinds 2017 geldt een stop op het bruikleenverkeer van werken uit het archief Van Doesburg, vanwege de slechte staat waarin het materiaal verkeert. Van Doesburg behoort tot de topcollecties van Het Nieuwe Instituut en wordt relatief vaak uitgeleend voor tentoonstellingen. Het is van groot belang dat de collectie volledig raadpleegbaar en veilig hanteerbaar is. Restauratie en conservering van dit archief is daarom onderdeel van het programma _Architectuur Dichterbij_, dat zich richt op de restauratie, conservering en digitalisering van grote delen van de collectie.
Theo van Doesburg. Café Aubette. Definitief kleurontwerp voor de projectie wand in Cine-Bal. Collectie Het Nieuwe Instituut, DOES ab5206. Tekening te zien tijdens Into the Night, Barbican Art Gallery, Londen.
1 of 2
Theo van Doesburg. Café Aubette. Definitief kleurontwerp voor het plafond in de Grand Hall, 1927. Collectie Het Nieuwe Instituut, DOES ab5168. Tekening te zien tijdens Into the Night, Belvedere, Wenen.
1 of 2
Kleuronderzoek
Voor de restauratie van het archief Van Doesburg werkt Het Nieuwe Instituut samen met onder andere de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Het Nieuwe Instituut en de RCE waren eerder betrokken bij de restauratie van de Aubette in 2004-2006. Het kleuronderzoek richtte zich toen met name op de uitgevoerde staat van het kleurontwerp in het gebouw zelf. Nu onderzoekt de RCE het exacte kleurgebruik van de ontwerptekeningen. In dit kader zijn de tekeningen voor Barbican nauwkeurig onderzocht en daarna geconserveerd.
(Kleur)onderzoeker Mariël Polman (RCE en POLMAN kleur & architectuur) deed onderzoek naar de kleuren van de ontwerptekeningen van Van Doesburg, vertaald naar moderne verf van Sikkens en linoleum van Forbo. Voor het Barbican is dat bovendien relevant omdat de expositie een 1:1 reconstructie bevat van een gedeelte van de Ciné-dancing van de Aubette.
Het pigment- en bindmiddelonderzoek van de tekeningen wordt uitgevoerd door Luc Megens en Rika Pause (RCE). Deze resultaten worden ingezet voor de conservering van de tekeningen in het Van Doesburg archief, maar ook om kennis te vergaren over de Ciné-dancing in het gebouw in Straatsburg.
Into the Night
De tentoonstelling _Into the Night _verkent de sociale en artistieke rol van nachtclubs, cabarets en cafés van 1880 tot de jaren zestig van de twintigste eeuw. Broedplaatsen van radicaal gedachtengoed, waar kunstenaars hun provocerende ideeën uitwisselden en nieuwe vormen van expressie introduceerden. Een alternatieve geschiedenis van moderne kunst die het experiment benadrukt en de samenwerking tussen kunstenaars, muzikanten en schrijvers belicht.
De tentoonstelling loopt van 4 oktober 2019 t/m 19 januari 2020 in Barbican Art Gallery, Londen, en van 14 februari t/m 1 juni 2020 in Belvedere, Wenen.