Netwerkbijeenkomst en gesprek in Depot Boijmans Van Beuningen
Afgelopen april organiseerden Netwerk Archieven Design en Digitale Cultuur (NADD) en netwerkpartner Museum Boijmans Van Beuningen een bijeenkomst en vraaggesprek in het Depot met als case study het archief van Wim Gilles. Door Sue-an van der Zijpp, conservator toegepaste kunst en vormgeving Museum Boijmans Van Beuningen.
6 juni 2022
Het eerste deel bestond uit een korte rondleiding door het Depot en vervolgens hield Sue-an van der Zijpp, conservator toegepaste kunst en vormgeving van Museum Boijmans Van Beuningen een toelichting op het archief van ontwerper Wim Gilles (1923 - 2002). Dit archief wordt in het prentenkabinet bewaard en tijdens deze middag konden de deelnemers ook een aantal archiefstukken en objecten bekijken. Onder anderen waren er collega's van het Stedelijk Museum Amsterdam, Ontwerp Studio Autobahn, Imagine IC en BNO.
Gilles was een Nederlandse ontwerper die, beïnvloed door de praktijk zoals hij die in 1953 tijdens een studiereis naar de Verenigde Staten leerde kennen, het ontwerpproces systematiseerde door onder andere de productanalyse en 'vormorganisatie' te implementeren. Hij werkte voor DRU, was directeur van de Akademie voor Industriële Vormgeving Eindhoven (AIVE), tegenwoordig Design Academy en vertrok in 1973 naar Ottawa waar hij de Carleton School of industrial design oprichtte de gelijknamige universiteit. Toen hij hoorde dat Museum Boijmans Van Beuningen aandacht besteedde aan industrieel ontwerp, schonk hij in 1980 zijn archief samen met een aantal objecten. Het archief is in TMS (een museale database) in kaart gebracht, maar is behalve verkennende acties (nog) niet systematisch bestudeerd en beschreven.
Centrale vraag van de middag was: hoe gaan we om met dit soort archieven? Wat zijn de kansen, dilemma's en valkuilen? Moeten dit soort archieven ook toegankelijk en aantrekkelijk gemaakt worden voor breder publiek? Bij collega's van het Stedelijk Museum Amsterdam blijken er vergelijkbare kwesties te zijn. Conservering was ook een thema, met name voor ontwerpers met digitale archieven met vragen rond de houdbaarheid van de dragers. Met de enorme aanwas van ontwerpers de laatste decennia, leeft ook de vraag welke archieven bewaard moeten worden en welke van minder belang zijn. Daarvoor ontwikkelde het NADD een toetsingskader. Ook werd het idee besproken om de ontwerpersarchieven, die over heel Nederland verspreid zijn, met een goede zoekmachine op thema doorzoekbaar te maken. Heet hangijzer bleek nog steeds: waar moeten al die archieven een goede plek krijgen, als musea, door gebrek aan ruimte en middelen niet meteen staan te trappelen?