Nieuwe Instituut toont werk van Rotterdamse filmmaker Janilda Bartolomeu over Kaapverdische diaspora in Dakar, Senegal
Nieuwe Instituut en RAW Material Company organiseren op 22 mei het publieke programma Archipelagoes of Bond in Dakar, Senegal. Centraal staat de Rotterdamse filmmaker Janilda Bartolomeu en haar werk over de grotendeels ongedocumenteerde geschiedenis van Kaapverdische migranten in Rotterdam én Dakar. Het programma vormt de aftrap van een volgende fase van Bartolomeu’s onderzoek naar gemeenschapsidentiteit van migrantengroepen, dat zij gaat uitvoeren in samenwerking met RAW Material Company in Dakar. De avond is onderdeel van een breder cultureel programma van RAW Material Company en wordt mede mogelijk gemaakt door de Nederlandse ambassade in Senegal.
20 mei 2024
"Het elfde eiland"
De in Kaapverdië geboren Rotterdamse filmmaker Janilda Bartolomeu doet al jarenlang onderzoek naar de weinig gedocumenteerde geschiedenis van de Kaapverdische diaspora. Eén van deze verborgen verhalen vertelt zij in haar film The Eleventh Island: Activating Silent Histories through Video. Sinds de jaren zestig is er een Kaapverdiaanse gemeenschap in Nederland die voornamelijk woonachtig is in Rotterdam, waardoor de stad ook wel het ‘elfde eiland’ van Kaapverdië wordt genoemd.
Ook Dakar staat als zodanig bekend. In de eerste helft van de twintigste eeuw vestigde zich een grote Kaapverdische gemeenschap in de stad. Deze brachten hun cultuur, muziek, dans en eten mee naar Senegal en vormen nu een integraal onderdeel van de rijke culturele diversiteit van het West-Afrikaanse land.
Onderzoeksproject
Zowel in Rotterdam als Dakar hebben Kaapverdianen het imago een ‘stille migrantengroep’ te zijn. Dit uit zich ook in de beperkte beschikbaarheid van historische informatie, archieven en foto’s. Vanuit deze schaarste startte Bartolomeu in 2016 een doorlopend onder¬zoeksproject om de ongedocumenteerde geschiedenis van de Kaapverdiaanse diaspora en eilanden bij elkaar te brengen. Zij werkte hier eerder als onderzoeker bij het Nieuwe Instituut aan.
In 2025 zet Bartolomeu dit onderzoek voort in een residentie bij RAW Material Company in Dakar. Het publieke programma Archipelagoes of Bond in Dakar op 22 mei, waarbij ook The Eleventh Island vertoond zal worden, vormt de start van dit traject. Zij zal zich verder verdiepen in vragen over het doorgeven van gemeenschapsidentiteit en het gevoel van verbondenheid over de grenzen heen, puttend uit de herinneringen van families, hun geschiedenis en hun verdere ontwikkeling. Het is de bedoeling dat het onderzoek in 2025 bij het Nieuwe Instituut in Rotterdam te zien is.
Cultureel programma in Dakar
Archipelagoes of Bond vindt plaats op 22 mei in Cinéma Empire in Dakar. Het is onderdeel van RAW Route, een programma van RAW Material Company dat bestaat uit een tentoonstelling, een reeks gesprekken, een boekenbeurs en andere evenementen. RAW Route vindt plaats in Dakar in mei, een levendige maand waarin veel van de culturele organisaties en instellingen in de stad een breed scala aan meer dan 150 evenementen organiseren. De bijdrage van het Nieuwe Instituut is een samenwerking met RAW Material Company en wordt mogelijk gemaakt met steun van de Nederlandse ambassade in Senegal.
Noot voor de redactie, niet voor publicatie
Een essay over The Eleventh Island van Janilda Bartholomeu is hier te lezen. Enkele stills uit de film zijn hier te downloaden.
Persuitnodiging Archipelagoes of Bond
Archipelagoes of Bond op 22 mei in Dakar, Senegal bestaat uit de vertoning van drie films van Janilda Bartolomeu en een panelgesprek tussen haar, onderzoeker Ramon Amaro van het Nieuwe Instituut en architect/curator Zineb Seghrouchni. Het programma start op 19:00 GMT in Cinéma Empire, Dakar, Senegal. Pers ter plaatse is van harte welkom. Aanmelden kan via het onderstaande perscontact.
Robin van Essel, persvoorlichter, 06-3803 9218, r.vanessel@nieuweinstituut.nl.