Nieuwe Instituut en cheFare herontwerpen designmanifestaties met CIVICITY tijdens Milan Design Week 2025
Eerste editie van gezamenlijke meerjarige residentieprogramma Redesigning Design Weeks richt zich op de maatschappelijke en ecologische impact die internationale designmanifestaties hebben op de steden waar ze worden georganiseerd.
5 maart 2025
-
Nieuwe Instituut en cheFare presenteren op de Milan Design Week van dit jaar het project CIVICITY, in samenwerking met de Nederlandse Ambassade en Consulaat-Generaal in Italië.
-
CIVICITY is de eerste editie van het meerjarige residentieprogramma Redesigning Design Weeks, waarbij ontwerpers worden uitgenodigd om kritisch te kijken naar internationale designmanifestaties en de verstrekkende maatschappelijke, ecologische en culturele gevolgen die gaststeden ervan ondervinden.
-
De eerste editie wordt samengesteld door ontwerpstudio Collective Works uit Den Haag. Het bureau heeft Pete Fung en Studio-Method uitgenodigd om op te treden als de eerste twee ontwerpers in residence. In die rol verkennen zij hoe designweeks sociaal en ecologisch duurzamer gemaakt kunnen worden door samen te werken met gemeenschappen in gaststad Milaan.
-
Journalist Nuria Ribas Costa legt het verloop van de twee onderzoeks- en ontwerpresidenties vast, voorziet het project van kritische reflecties en beschrijft mogelijke toekomstscenario’s.
-
Op 9 april 2025 vindt een kick-off plaats bij Alcova, waarbij Pete Fung en Studio-Method onder leiding van designonderzoeker en -curator Angela Rui in gesprek gaan met lokale partners, deskundigen en internationale gasten.
Wereldwijd zijn designweeks vanwege hun economische en culturele belang uitgegroeid tot de voornaamste platforms waar ontwerpers, bedrijven en bezoekers elkaar treffen om ideeën, expertise en ambities op het gebied van ontwerp uit te wisselen. Tegelijkertijd dragen deze manifestaties op het lokale niveau van de steden waar ze worden georganiseerd bij aan overtoerisme, vervuiling, stijgende woonlasten, huisvestingscrises en maatschappelijke ongelijkheid. Het huidige ontwerp van grote internationale designevenementen is niet houdbaar.
In samenwerking met de Nederlandse Ambassade en Consulaat-Generaal in Italië presenteren het Nieuwe Instituut en de Milanese partnerorganisatie, ‘bureau voor culturele transformatie’ chefare, het meerjarige residentieprogramma Redesigning Design Weeks. De initiatiefnemers nodigen in Nederland gevestigde ontwerpers in het kader van dit programma uit om aan de hand van de blauwdruk van de Milan Design Week de gangbare ontwerpbenaderingen van designweeks te heroverwegen en kritisch te kijken naar duurzaamheidsvraagstukken die bij het organiseren van de grootschalige evenementen komen kijken. Het herontwerpen van designmanifestaties ligt in het verlengde van andere projecten van het Nieuwe Instituut zoals New Store en Redesigning the Designer, die bestaande stelsels en relaties in ontwerp en samenleving in de praktijk voorzien van experimentele alternatieven.
CIVICITY
De eerste editie van de reeks residenties onder de noemer Redesigning Design Weeks is samengesteld door ontwerpstudio Collective Works uit Den Haag en heet CIVICITY. De resident-ontwerpers, Pete Fung en Studio-Method (het duo Riel Bessai en Pedro Daniel Pantaleone) zijn geselecteerd om zich gedurende twee maanden te verdiepen in de stedelijke, maatschappelijke, ecologische en culturele ecosystemen van Milaan. Met de titel benadrukt Collective Works hoezeer mensen met hun betrokkenheid en actieve deelname verbonden zijn met de plaatsen waar zij leven: de ‘city’ bestaat bij de gratie van wat in het Latijn de civis heet, de burger of inwoner van een stad.
Fung en Studio-Method beginnen in maart aan hun residenties. In de loop van de onderzoeks- en ontwerpperiode ontwikkelen ze locatie-specifieke reacties op de impact van Milan Design Week op de stadsproblematiek van Milaan. Ze leveren met hun ontwerpstrategieën kritiek op de vertrouwde gang van zaken, verbeelden zich hoe het anders kan en doen voorstellen voor interventies. De residenten worden ieder aan een locatie in of rond Milaan gekoppeld, elk met hun eigen profiel en uitdagingen. Fung gaat aan het werk bij de culturele organisatie Terzo Paesaggio in Chiaravalle, terwijl Studio-Method werkt vanuit Magnete, een cultureel centrum in het Milanese Adriano-kwartier.
Wanneer deze eerste residentieperiode begin 2026 afloopt, begint Redesigning Design Weeks aan een nieuwe cyclus, waarin andere resident-onderzoekers en -ontwerpers voortbouwen op de bevindingen van de eerste twee.
Kritische reflecties
Naast de twee residenties van Fung en Studio-Method bestaat CIVICITY ook uit een bijdrage van de in Rotterdam gevestigde journalist Nuria Ribas Costa, die het project gaandeweg vastlegt en van kritische reflecties voorziet. In haar observaties verkent zij de stad voor, tijdens en na afloop van de designweek. In combinatie met de bevindingen van Collective Works, cheFare en de betrokken ontwerpers, schetst Nuria Ribas Costa tijdens de Milaan Design Week dagelijks ‘portretten’ die een beeld geven van de gevoeligheden, verhalen en mogelijke toekomstscenario’s van de Milan Design Week en stad. Haar werk voorziet het project van output en biedt daarnaast een analyse waaruit het bredere internationale veld kan putten.
Drone-beeld van het Adriano-kwartier. Beeld: Collective Works
1 of 2
“Europese steden zijn in gevaar. Ze bevinden zich op het kruispunt waar de wooncrisis, vastgoedspeculatie, vervuiling en de opwarming van de planeet bij elkaar komen. Doordat Milaan met zijn designbeurzen van oudsher een belangrijke rol speelt in de wereldwijde evenementeneconomie, bevindt de stad zich nu aan de voorhoede van die onderling verbonden vraagstukken. Er is meer ongelijkheid en minder duurzaamheid dan ooit tevoren. We moeten de waarden, de logica en de mechanismen achter zulke evenementen opnieuw tegen het licht houden. Daarvoor moeten we zowel te rade gaan bij lokale actoren zoals de gemeenschappen die in de buurten wonen waar ze worden georganiseerd en de universiteiten in de stad, als bij de betrokken internationale ontwerpers en onderzoekers.”
– Bertram Niessen, wetenschappelijk directeur, cheFare
“Omdat het Nieuwe Instituut regelmatig deelneemt aan internationale ontwerpmanifestaties als designweeks en biënnales, willen wij graag kijken naar de invloed die we daarmee uitoefenen op de steden en gemeenschappen die ons zo gastvrij ontvangen. Daarbij moedigen we andere deelnemers op deze manier aan om met ons mee te denken over duurzamere relaties met elkaar en onze hosts.”
– Aric Chen, algemeen en artistiek directeur, Nieuwe Instituut
"Het komt nog te veel voor dat designmanifestaties een tijdelijk spektakel verzorgen dat zonder blijvende impact weer uitdooft. Met CIVICITY onderzoeken we hoe een intensievere verhouding tussen ontwerpers en lokale gemeenschappen zou kunnen leiden tot toekomstige steden die inclusiever, duurzamer en sociaal gezien beter verbonden zijn.”
– Curatoren Peter Zuiderwijk en Karin Mientjes, Collective Works
"Stedelijke transformaties dwingen ons om duurzaamheid opnieuw te definiëren, met aandacht voor sociale aspecten. Design moet de uitdagingen van zijn omgeving meenemen in het proces. We zijn dan ook verheugd om Nederlandse ontwerpers te ondersteunen in hun dialoog met Milaan over gedeelde uitdagingen."
– Willem van Ee, Ambassadeur van Nederland in Italië
Lancering programme en resultaten
Op 9 april 2025, tijdens de Milan Design Week die van 7 tot en met 13 april plaatsvindt, organiseren het Nieuwe Instituut en de lokale samenwerkingspartner cheFare een kick-off bij Alcova, als onderdeel van een programma door Design Academy Eindhoven. Bij dit gratis toegankelijke evenement in de Villa Bagatti Valsecchi is er aandacht voor de doelstellingen van Redesigning Design Weeks, de voorlopige bevindingen van de eerste residenten, hun vorderingen en een voorschot op mogelijke vervolgstappen. Pete Fung en Studio-Method gaan onder leiding van designonderzoeker en -curator Angela Rui in gesprek met lokale partners, deskundigen en internationale gasten.
De slotpresentatie van het werk van Pete Fung en Studio-Method vindt een jaar later plaats tijdens de Milan Design Week van 2026. Hun opvolgers presenteren bij die gelegenheid de eerste bevindingen van de residentie die dat jaar begint.
Noot voor redactie, niet voor publicatie
Neem voor meer informatie en verzoeken contact op met: Robin van Essel, persvoorlichter, r.vanessel@nieuweinstituut.nl.
Pete Fung
Pete Fung is onderzoeker, docent en sociaal ontwerper. Hij werkt samen met lokale gemeenschappen en richt zich op sociale contexten waarbij hij laat zien hoe de dagelijkse handelingen van lokale bewoners van grote impact kunnen zijn. Door te experimenteren met verschillende uitkomsten, verwerkt Pete Fung deze ervaringen in een kritisch en reflectief ontwerp.
Studio-Method
Studio-Method is een architectuur- en ontwerpstudio met een sterke focus op onderzoek, opgericht door Riel Bessai en Pedro Daniel Pantalone. De praktijk richt zich op het vormen van duurzame omgevingen als reactie op urgente ecologische vraagstukken. Met een werkwijze van ‘contingent design’ (die bestaande machtsstructuren uitdaagt) en een hands-on mentaliteit, past het werk van Studio-Method goed bij het profiel van het CIVICITY-project.
Nuria Ribas Costa
Nuria Ribas Costa is een journalist en jurist, die afwisselend verblijft tussen Rotterdam en Ibiza woont, haar oorspronkelijke thuis. In het verleden is zij onderdeel geweest van het PR-team van OMA en werkt nu als onafhankelijk onderzoeker en beleidsanalist op het gebied van urbanisme en cultuur. Nuria is verantwoordelijk voor de communicatie van het urbanismebureau Humankind en werkt nauw samen met het onderzoeksteam Vigla en het Center for Music Ecosystems. Ze is daarnaast redacteur bij De Dépendance en schrijft voor verschillende onafhankelijke tijdschriften. Ook is ze onderdeel en medeprogrammeur van de listening space KODA in Schiedam en presentator bij Operator Radio.
Collective Works
Collective Works is een ontwerpstudio gevestigd in Den Haag, opgericht door ontwerpers Karin Mientjes en Peter Zuiderwijk. De studio richt zich op het betrekken van gemeenschappen en omgevingen om sociaal-ruimtelijke vraagstukken aan te pakken door middel van samenwerkingsprojecten. Hun werk neemt verschillende vormen aan, zoals activistische campagnes, ruimtelijke ondersteuningsstructuren, participatief ontwerp en institutionele programmering. De studio maakt ook deel uit van het Constructlab-netwerk, dat zich richt op innovatieve en sociaal betrokken projecten in heel Europa.
cheFare
Het in 2012 opgerichte chefare is een non-profitorganisatie dat gevestigd is in Milaan. De organisatie werkt als adviesbureau voor culturele veranderingen en vernieuwing. Zo ontwikkelt cheFare projecten, ontwikkelprogramma's, onderzoek, publicaties en evenementen om op vernieuwende manieren tot culturele impact te komen.
Milan Design Week
Milan Design Week is een jaarlijks designevenement dat in april wordt gehouden. Het in 1961 opgerichte evenement is over de jaren uitgegroeid tot een van de belangrijkste internationale evenementen op het gebied van design en meubels. Het bestaat uit de Salone del Mobile, de meubelbeurs in Rho Fiera, en de Fuorisalone, een breder aanbod aan tentoonstellingen, installaties en evenementen verspreid over de verchillende wijken van Milaan.