Archiving a Legacy: The Work of Maria Blaisse Archiving a Legacy: The Work of Maria Blaisse

Of ze in handen zijn van de makers of van familieleden, de nalatenschappen van kunstenaars komen vaak terecht bij mensen die noch de kennis, noch de middelen en de tijd hebben om ze op lange termijn te behouden. Hoewel zij zich voor steun tot musea, stichtingen of erfgoedinstellingen zouden kunnen wenden, is het aantal verzoeken veel groter dan de capaciteit van de bestaande organisaties om steun te verlenen. In de afgelopen jaren heeft het veldonderzoek van Windhausen erop gewezen dat er behoefte is aan meer samenwerking tussen deze instellingen en aan een betere verstrekking van informatie, middelen en begeleiding voor degenen die de nalatenschap van een kunstenaar beheren.

In dit verband zijn er veel gemeenschappelijke zorgen: Wat moet er bewaard worden? En ook: Waar, hoe, en door en voor wie? Voor de hand liggende vragen die moeilijk te beantwoorden zijn, waarmee zowel de samenstellers van de nalatenschap van kunstenaars als de archivarissen te maken krijgen. Dergelijke methodologische kwesties die verband houden met selectie en waarderingsprocessen zijn ook een voortdurende zorg voor de NADD, aangezien de vakgebieden van design en digitale cultuur geen collectieve aanpak kennen.

Als een eerste reeks richtlijnen heeft Anja Tollenaar vorig jaar voor de NADD een kader ontwikkeld, bedoeld als leidraad voor de beoordeling van archieven uit deze domeinen. Dit toetsingskader stelt een thematische en materiële benadering van de selectietaak voor. Het benadrukt het belang van de bredere netwerken die de context vormen van de afzonderlijke archieven, en van inclusie en diversiteit.

Het project met Maria Blaisse is de eerste gelegenheid om het kader van Tollenaar in de praktijk te gebruiken. De komende vier maanden zal Nils Pastoor ermee werken om het archief van Blaisse te beoordelen en te inventariseren. Pastoor zit in de laatste fase van de bacheloropleiding Cultureel Erfgoed aan de Reinwardt Academie en voert dit project uit als onderdeel van zijn afstudeerproject. Naast het reorganiseren van het archief van Blaisse in een vorm die door een geschikte archiefinstelling zou kunnen worden verworven, is dit een waardevolle gelegenheid om het toetsingskader zelf te evalueren.

Bekijk hier het toetsingskader

Blaisse heeft een lange carrière op het gebied van kunst, design, mode en performance, waardoor haar werk exemplarisch is voor een interdisciplinaire praktijk. Hoewel interdisciplinariteit een vast bestanddeel is van de huidige brede gebieden van design en digitale cultuur, is het minder gebruikelijk als het om bestaande archieven gaat. De opslag en het onderhoud van archieven die niet gemakkelijk binnen de bestaande sectorale scheidslijnen vallen, vormt een uitdaging op institutioneel niveau - bijvoorbeeld door een gebrek aan interne deskundigheid, of van geschikte opslagfaciliteiten. Met andere woorden, het zal steeds belangrijker worden om methoden te bedenken voor het bewaren van archieven die niet helemaal in de bestaande hokjes passen.

In verband hiermee heeft Windhausen erop gewezen dat de vorming van nalatenschappen constitutief is voor de vorming van canons. Het is dus belangrijk dat de nalatenschap van kunstenaars niet vergeten wordt, alleen omdat hun werk moeilijker te beheren en te archiveren is. Het ontwikkelen van toegankelijke instrumenten en het delen van domeinoverschrijdende expertise kan zowel makers als archiefinstellingen helpen om toekomstbestendige stappen in hun eigen workflows op te nemen.

Het project heeft tot doel meer inzicht te krijgen in dergelijke kwesties door middel van het archief van Maria Blaisse. In de video hierboven wordt een korte blik geworpen op het archiefmateriaal en op enkele van Blaisse's eigen beweegredenen en zorgen.

Blaisse wordt voor de realisatie van dit project gefinancierd door het Artist Basic programma van het Mondriaanfonds.