Nieuwe Instituut
Nieuwe Instituut

Huis Sonneveld

Weaving Worlds

10 mei 2023 - 14 juni 2023

Gallery 3 by Topological Atlas en Borders & Territories

Op een planeet die geconfronteerd wordt met meervoudige crises, waar het inbeelden van het bestaan gebonden is aan de statistische, kapitalistische en imperiale logica van het model, is Weaving Worlds een oproep om speculatieve modellen te creëren die met meerdere waarheden werken en actief andere realiteiten verbeelden. Met aandacht voor de verstrengeling van de vele, heterogene en gesitueerde werelden vraagt Weaving Worlds: hoe kunnen we op een andere wijze kaarten maken? En hoe kunnen we de praktijk van representatie opnieuw bedenken, waarbij we voorrang geven aan verschillende manieren om de wereld te kennen en ons inzetten om praktijken te ontwikkelen die tegenstrijdige posities verweven tot toekomstige scenario's?

De pop-uptentoonstelling in de woorden van Topological Atlas en Borders & Territories

De laatste jaren zijn cartografie en modellering kerngereedschappen geworden waarmee we ruimtelijke situaties begrijpen en die vaak ook centraal staan bij vormen van interventie. Terwijl de cartografische praktijk grondig is gedeconstrueerd, zoals blijkt uit het gebruik van termen als counter mapping, zijn in het digitale domein veel bekende problemen teruggekeerd in een andere gedaante, zoals geëxternaliseerde referentiepunten, onveranderlijke basiskaarten, of simpelweg onze eigen niet-erkende aanwezigheid. Het digitale domein produceert ook voorstellingen van werelden die alomvattend zijn, waar bestaansparadigma's buiten de statistische, kapitalistische en imperiale logica van het model moeilijk voorstelbaar zijn (Galloway, 2014). Dergelijke technologieën hebben nieuwe vormen van kolonisatie mogelijk gemaakt en zijn medeplichtig aan het beëindigen van vele leefwerelden. Als we van inheemse denkers zouden leren dat we leven in "een wereld van vele werelden" (Cadena & Blaser, 2018) die diep verstrengeld zijn, hoe zou dit dan onze praktijken van het in kaart brengen en modelleren kunnen veranderen om heterogene, materiële en gesitueerde werelden te begrijpen? Hoe zou een intensieve praktijk van het in kaart brengen eruit zien? Wat zou het kunnen betekenen om de wereld te kennen via meerdere referentiepunten? Als kaarten instrumenten zijn die manieren van weten conceptualiseren en navigatie ondersteunen, hoe zouden we ze dan anders kunnen produceren om ons te helpen onszelf in meerdere constellaties te plaatsen?

Wat in meer optimistische tijden werd beschouwd als de democratiserende invloed van de sociale media, heeft geleid tot een zeer complex landschap waarin de grens tussen feit en fictie is vervaagd. In een dergelijke context zijn bewijskrachtige manieren van weten populairder geworden in kunst en cultuur, bijdragend aan een forensische wending. Dergelijk werk is gesitueerd binnen het idioom van het juridische en brengt, door een investering in bepaalde vormen van bewijs, onbetwistbare waarheden voort (Weizman, 2019). Visuele regimes van modelleren en mapping zijn ook verweven met de productie van dergelijk bewijsmateriaal. In een post-truth wereld loopt de 'terugkeer' naar deze unitaire waarheid het risico universaliteit te reproduceren in een andere vorm. Hoe zouden we weerstand kunnen bieden aan het ontwarren van de verweven wereld van sociale relaties om unitaire waarheden te produceren?

In plaats van onze politiek te baseren op een logica van toe-eigening en optimalisering die een wereld reproduceert die gebaseerd is op haar eigen, beperkte opvattingen over risico en bedreiging, en over oorzaak en gevolg, moeten we wellicht speculatieve modellen creëren die met meerdere waarheden werken en actief andere realiteiten verbeelden. Op deze wijze zou een kritische benadering niet alleen de gemodelleerde ruimten van normen, praktijken en computationele geometrieën analyseren, maar ook 'agentiële sneden' (Barad) door de extractieve geometrieën van digitale modellering inzetten om dikke oppervlakken voor actie en alternatieve interpretaties te onthullen. Hoe kunnen we ons de representatiepraktijk opnieuw voorstellen als een wending naar dit dikke oppervlak dat we altijd alreeds bewonen, en hoe kunnen we rekening houden met de "geracialiseerde assemblages" en "zware golven en trillingen" (McKittrick & Weheliye, 2012) van het leven dat er doorheen loopt? En welke benaderende verhalen en toekomstige werelden kunnen we ons voorstellen op een planeet die met meerdere crises wordt geconfronteerd (Tyszczuk, 2019)?

Dit betekent voorrang geven aan verschillende manieren om de wereld te kennen, aan andere vormen van intelligentie, en een engagement om praktijkvormen te ontwikkelen die mogelijk tegenstrijdige posities verweven tot toekomstscenario's.

Over de samenstellers

Topological Atlas wil een transdisciplinair onderzoeksprogramma ontwikkelen voor het in kaart brengen, analyseren en interveniëren in grensgebieden in de vorm van een digitale atlas. Het project onderzoekt de relatie tussen technologieën van grensbeveiliging, documentatiesystemen, grenslandschappen en de ervaring van grensoverschrijding zonder identiteitsbewijs. Topological Atlas gebruikt topologie als conceptueel kader en methodologie om kaarten te maken die 'naadloze overgangen' produceren van de ruimte van de migrant naar die van het veiligheidsapparaat dat barrières opwerpt voor haar beweging.

Borders & Territories (B&T) is een architectonisch ontwerp- en onderzoekscollectief dat zich bezighoudt met de kritische relatie tussen architectuurtheorie, ruimtelijke analyse en architectonisch ontwerp. De groep beschouwt de architectonisch werk als een voorloper van het 'nu'-discours, en stelt 'indices van andere mogelijkheden' in de architectuur aan de orde door te speculeren over de relevantie van de toe-eigening, implementatie en toepassing van methoden en instrumenten die geleidelijk zijn geëxternaliseerd naar de disciplinaire kern (cartografie, literatuur, kunst, filosofie); en de constructen en objecten die historisch gezien niet als architectonisch 'materiaal' als zodanig worden beschouwd.

Over Gallery 3

Nieuwe Instituut biedt in het gebouw aan het Rotterdamse Museumpark naast eigen programmering ook een platform aan initiatieven van derden uit het kunst- en ontwerpveld. Sinds begin 2020 stelt het individuele makers en organisaties met pop-uptentoonstellingen in presentatieruimte Gallery 3 in de gelegenheid om hun werk in een museale setting aan een groter publiek te laten zien.

Nieuwsbrief

Ontvang als eerste uitnodigingen voor onze events en blijf op de hoogte van komende tentoonstellingen.