Ontwerpplatform
Marius Schwarz
Marius Schwarz was verantwoordelijk voor het grafisch ontwerp van _Open Archief _(2019), een project over creatief hergebruik van erfgoed en het beschikbaar stellen van online collecties.
Open Archief
Het archief als een verborgen schat, dat was het beeld dat Marius Schwarz voor ogen had met zijn grafische identiteit voor _Open Archief_. Om de rijkdom van hun collecties onder de aandacht van ontwerpers en makers te brengen, organiseerden het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid en Het Nieuwe Instituut een open oproep. Drie makers werden geselecteerd om met materiaal uit de archieven nieuwe werken te maken.
'Mijn eerste taak was het vormgeven van de website waar de makers verslag deden van hun zoektocht in de archieven,' vertelt Schwarz. 'Ik heb deze opgevat als een kader waardoor de bezoeker mee kan kijken bij het proces van de makers.' Op de homepage zijn, in de vorm van een slideshow, foto's en filmbeelden te zien die de makers verzamelden en deels bewerkten. 'Ik heb het grafisch ontwerp als een filmeditor benaderd,' legt hij uit, 'die het bestaande materiaal enkel opnieuw structureert en in een nieuwe context toont. Daarbij maak ik gebruik van een vormentaal die refereert aan oude archieftechnieken zoals film, dia's en fotonegatieven.'
Ook Schwarz dook hiertoe de archieven in en veroorloofde zich eenzelfde vrijheid in de omgang met het gevonden materiaal als de makers kregen. Zo inspireerde hij een sociale-mediacampagne op de aftelintroductie van de Polygoonjournaals: 3, 2, 1, gevolgd door archiefbeelden zoals het beeld van een explosie. Onder de aankondiging van de presentatie tijdens de Dutch Design Week in Eindhoven, zette hij een beeld en geluidsfragment over de opening van een nieuwe Philipsfabriek.
'Het idee van gluren in het archief heb ik doorontwikkeld naar de communicatiemiddelen en de grafische laag in de tentoonstelling. De teksten in de tentoonstelling zijn in negatief op plexiglazen platen gedrukt. Achter de introductieteksten hingen drie grote videoschermen waarop beelden uit de archieven werden vertoond. Deze filmbeelden schemerden door de uitgespaarde letters heen, wat een heel bijzonder effect opleverde. Ik heb met een drukker uitgezocht hoe dit idee technisch gerealiseerd kon worden. De zwarte inkt moest in meerdere lagen worden aangebracht omdat het licht er anders doorheen kwam.'
De digitale publicatie waarmee het project werd afgesloten, kreeg een desktop- en een smartphoneversie. 'Ik vind het interessant om het grafisch ontwerp op een logische manier aan te passen aan de techniek waarmee de inhoud publiek wordt gemaakt.' Zo kreeg de mobiele versie van de publicatie één kolom, die vervolgens precies drie keer in de desktopversie past. Het negatief van oud film- en fotomateriaal inspireerde Schwarz tot de keuze voor een lichte letter tegen een zwarte achtergrond. Vervolgens realiseerde hij zich dat er een zeker logica zit in het gebruik van lichte letters op scherm. 'De systeminstellingen van nieuwe Macs and iPhones zijn inmiddels standaard op dark mode ingesteld, waarbij de letters oplichten tegen een donkere achtergrond, in plaats van zwart op wit zoals gebruikelijk bij papier.'
Kunstenaar Guy Königstein, filmmaker Donna Verheijden en ontwerper/kunstenaar Oana Clitan maakten nieuwe werken met gebruik van de open, digitale collecties van Het Nieuwe Instituut en Het Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid. Met dit project brengen de beide instituten makers en erfgoedinstellingen met elkaar in gesprek over het belang van creatief hergebruik van erfgoed en het beschikbaar stellen van online collecties. De drie makers werden via een open call geselecteerd om te experimenteren met de mogelijkheden van digitale erfgoedcollecties op creatief, technisch en auteursrechtelijk gebied.
Open Archief. Animatie voor Instagram.
Marius Schwarz
Grafisch ontwerper Marius Schwarz werkt voor musea, kunstenaars, non-profit organisaties en andere ontwerpers. Met Mevis en Van Deursen werkte hij aan South Magazine voor documenta14 te Kassel en aan verschillende catalogi voor het Stedelijk Museum Amsterdam. Sinds 2017 is hij uitgever van eeebooks, een serie experimentele digitale publicaties. Hij geeft les aan de Academie van Bouwkunst Amsterdam en was in 2018 gastredacteur van OASE 100--Karel Martens and The Architecture of the Journal. Sinds 2018 werkt hij regelmatig samen met Ronja Andersen, bijvoorbeeld aan de identiteit van Het HEM, Zaandam en de Biennale für Freiburg.