Ontwerpplatform
Jochem van der Spek
Jochem van der Spek ontwierp de webcovers van de onderzoeksprojecten Water & stedenbouw en Natuur & Ruimtelijk Ontwerp (2014).
AAARO Onderzoeksprojecten
'Levende tekeningen,' noemt Jochem van der Spek de webcovers die hij ontwierp voor de website van Het Nieuwe Instituut. 'Zo'n tekening bevat een aantal vaste elementen met een set regels, waardoor een eindeloze variatie aan lijnen ontstaat. Je kunt het zien als een soort mierenkolonie. In dit geval waren het bijvoorbeeld waterwegbouwers en dijkbouwers die hun weg door het landschap vinden. Tijdens dat bewegen komen ze elkaar tegen en mijden elkaar, de dijkbouwer zal om het water heen bouwen en het water zal de dijk volgen of afslaan.' Langzamerhand richten deze bouwers het landschap in. Iedere keer dat bezoeker de pagina bezoekt, begint het proces opnieuw en wordt een nieuwe tekening gegenereerd, vanuit nieuwe posities, waardoor er andere oplossingen voor de invulling van het landschap ontstaan.
De toegekende regels zijn streng, maar leveren een oneindige verscheidenheid aan mogelijkheden op. Strenge regels en grote diversiteit - die twee hoeven elkaar niet te bijten, meent Van der Spek. 'We hebben als Nederlanders een wonderlijke verhouding tot het landschap. We verlangen naar natuur, maar zijn voortdurend bezig die natuur naar onze hand te zetten. Ook landschapsinrichting is aan regels gebonden. De regels van de mens en die van de natuur hoeven echter niet met elkaar in tegenspraak te zijn. Fundamenteel gezien wordt ook de natuur door strenge regels bepaald.'
Toen Luna Maurer van Studio Moniker hem benaderde voor de opdracht voor Het Nieuwe Instituut, werkte hij nog als kunstenaar. Inmiddels heeft hij met zijn bedrijf een digitaal platform ontwikkeld dat het eenvoudig maakt om zelf 3D-geprinte objecten te produceren. 'Mijn werk gaat altijd over het met zo eenvoudig mogelijke regels een zo groot mogelijke diversiteit bereiken. Eerst deed ik dat in de kunstwereld en nu doe ik dat in de 3D-printwereld. Het ontwikkelen van producten die in 3D geprint kunnen worden is een vrij ingewikkeld proces. Ons bedrijf biedt een zoekmachine waarmee je gemakkelijk kunt zoeken in een oneindige hoeveelheid 3D-objecten. Gebruikers kunnen hun voorkeuren aangeven en krijgen vervolgens een aantal variaties aangeboden. Het systeem gaat uit van het gegeven dat mensen heel goed kunnen kiezen. Als mensen een aantal voorbeelden van een vaas voor zich zien, weten ze heel snel welk model hun voorkeur heeft.'
De onderzoeksprojecten Water & stedenbouw en Natuur & Ruimtelijk Ontwerp werden uitgevoerd in opdracht van het ministerie van Infrastructuur & Milieu in het kader van de ActieAgenda Architectuur en Ruimtelijk Ontwerp (AAARO). Met beide projecten stelde Het Nieuwe Instituut een nieuwe omgang van de ontwerpwereld met de natuur aan de orde.
Jochem van der Spek
Bij Jochem van der Spek (1973) valt de appel niet ver van de boom. Met een natuurkundige als vader en een kunstenares als moeder is het samenspel tussen kunst en techniek de rode draad in zijn werk. Jochem is beeldend kunstenaar, docent grafisch programmeren, game designer en computerprogrammeur. Zijn werk bevindt zich in de collecties van het Stedelijk Museum Amsterdam, het Teylers Museum in Haarlem en verschillende privécollecties. Sinds 2015 is hij medeoprichter en directeur R&D van de bedrijven Borges.xyz en AM-FLow.com die als doel hebben 3D printing toegankelijk te maken voor iedereen.