Ontwerpplatform
Hans Gremmen
Hans Gremmen verzorgde het grafisch ontwerp voor de tentoonstelling WORK, BODY, LEISURE in het Nederlands paviljoen op de Biënnale van Venetië 2018.
WORK, BODY, LEISURE
De tentoonstelling _WORK, BODY, LEISURE_ was de officiële Nederlandse bijdrage aan de 16e Internationale Architectuurtentoonstelling van La Biennale di Venezia in 2018 en werd verzorgt door Het Nieuwe Instituut. De tentoonstelling in het Nederlandse Paviljoen werd samengesteld door Marina Otero Verzier (hoofd Research & Development van Het Nieuwe Instituut) en omvat bijdragen van een groep architecten, kunstenaars, ontwerpers, historici, muzikanten en theoretici die door de curator en via een aantal open calls zijn geselecteerd. Met WORK, BODY, LEISURE worden niet alleen veranderende ideeën over het menselijk lichaam verkend, maar zowel ruimtelijke configuraties als leefomstandigheden, die het resultaat zijn van actuele veranderingen op het terrein van arbeidsethos en arbeidscondities. Tegen de achtergrond van opkomende automatiseringstechnologieën, wil het project nieuwe vormen van creativiteit en betrokkenheid aanmoedigen.
'Ik werk vaak met lossen elementen, die ieder voor zich terughoudend en bescheiden zijn en in een context functioneren,' vertelt Hans Gremmen, die zijn werkwijze gecalculeerd intuïtief noemt. 'Die verschillende elementen worden zodanig met elkaar verbonden, dat een sterke samenhang ontstaat, die je een identiteit zou kunnen noemen.' Gremmen werd in eerste instantie benaderd voor het ontwerp van de publicatie bij de tentoonstelling WORK, BODY, LEISURE. Hij was daarmee al begonnen, toen hij ook werd gevraagd voor de grafische laag van de tentoonstelling. Zo werd het grafisch ontwerp van de publicatie leidend voor dat van de tentoonstelling.
'In het boek kozen we ervoor om de sporen van het machinale drukproces, die normaal gesproken worden weggesneden, te behouden. Zo bleef de kleurenstrook die de drukker gebruikt om de kwaliteit van de kleuren te controleren zichtbaar. Die kleurenstrip keert terug in de bijschriften in de tentoonstelling en in het ontwerp van de linnen tas.' Op de tas is een extreem uitvergroot detail van de kleurenstrip gedrukt. De tas werd door de producent geleverd met een hengsel in de primaire kleuren rood, blauw en geel. Door gebruik te maken van die bestaande gekleurde hengsels en deze te combineren met de kleurenstrip, lukte het Gremmen om - met een minimaal budget - een bijzondere serie tassen te ontwerpen.
Als letter koos hij het vrij verkrijgbare San Francisco font (SF Pro). 'Het is een weinig uitgesproken, maar tegelijkertijd heel geavanceerd font, dat Apple voor al zijn platforms gebruikt. Alle varianten zijn visueel goed herkenbaar.' De keuze kwam voort uit het onderwerp van de tentoonstelling, die de grens tussen natuur en techniek onderzoekt en hoe die verschuivende grens onze manier van leven en werken beïnvloed, legt hij uit. 'Het font wordt bijvoorbeeld gebruikt voor het toetsenbord van Apple-computers en de mens zet er dus zijn gedachten mee in de computer, het bevindt zich op de overgang van analoog naar digitaal.'
De voor het boek geselecteerde ontwerpelementen vielen bij de vertaalslag naar de ruimtelijke presentatie heel mooi op hun plek, aldus Gremmen. 'De grafische laag van de tentoonstelling is dienend geworden. Dat zit in mijn aard, maar het voelde ook onlogisch om een extra visuele laag toe te voegen aan een al complex geheel. Ik zag het als mijn rol om bezoekers door de ruimte te leiden, en de inhoud gelaagd aan te bieden. Ik heb me daarom beperkt tot markeringen op de deuren van de lockers, bijschriften en teksten op de ramen van het paviljoen. De grafische laag wijst de bezoeker de weg en zorgt ervoor dat deze de tentoonstelling eenvoudig kan ontleden.'
Hans Gremmen
Hans Gremmen is grafisch ontwerper en oprichter van uitgeverij Fw: Books. Hij werkt voor zowel de fotografie, architectuur als beeldende kunst, met opdrachtgevers zoals Office for Contemporary Art, Noorwegen, Aperture Foundation, Roma Publications, Darat al Funun en de TUDelft. Hij ontwierp meer dan 200 boeken en won verschillende prijzen voor zijn experimentele ontwerpen. Waaronder een gouden medaille van de Best Book Design from all over the World Competition. Hij geeft lezingen en workshops in Azië, Europa en de Verenigde Staten.