OntwerpplatformOntwerpplatform

Eric Roelen was als ruimtelijk ontwerper betrokken bij meerdere tentoonstellingen zoals De Ruïne (2013), de Rotterdamse Innovatiemarkt (2015), Sleep Mode (2017), Habitat: Expanding Architecture (2018) en bij de inrichting van de entree, de foyer en Het Nieuwe Café.

De eerste bijdrage van Eric Roelen aan het programma van Het Nieuwe Instituut was het ontwerp voor de tentoonstelling De Ruïne. Een opdracht die hij in samenwerking met Frank Bruggeman (kunstenaar/ontwerper ) uitvoerde. 'Frank heeft mij na mijn afstuderen aan de Willem de Kooning Academie onder zijn vleugels genomen. Ik ging als het ware bij hem in de leer.' Bij Bruggeman ontdekte Roelen dat het ontwerpen van tentoonstellingen hem goed afging - een vak dat hij voordien nooit had overwogen.

_De Ruïne_ bestond uit een verzameling tentoonstellingsfragmenten die samen de start van Het Nieuwe Instituut markeerden. 'Uitganspunt voor ons ontwerp was de drager van de laatste tentoonstelling van het Nederlands Architectuurinstituut. Wij waren als ontwerpers helemaal vrij om uit te zoeken hoe die transformatie van het oude naar een nieuw tijdperk eruit zou kunnen zien. Door stukken uit de wanden van de oude drager te zagen, maakten we de constructie zichtbaar. We ontmantelden de white cube en richtten zo de blik op de schoonheid van de onderliggende bouwstructuur. Het plaatmateriaal dat vrij kwam, hebben we gebruikt om nieuwe dragers te bouwen voor de acht kleine presentaties die samen De Ruïne vormden. We boetseerden die bestaande drager tot een nieuwe tentoonstellingsruimte met een eigen identiteit.'

Deze manier van werken typeert volgens Roelen ook zijn latere ontwerpen voor Het Nieuwe Instituut. Goede herinneringen heeft hij bijvoorbeeld aan het tentoonstellingsontwerp voor de _New Material Award 2014_. 'Ook dit ontwerp kwam voort uit een vorm van hergebruik. Er bleek een bedrijf te bestaan dat afgedankte tentoonstellingsdragers opkocht. Daar vonden we een serie grote blokken die ik als uitgangspunt heb genomen voor mijn ontwerp. De genomineerde ontwerpers hadden heel verschillende wensen: de een had een constructie voor een hangende lamp nodig, de ander een plat vlak, de volgende verschillende verhogingen. Het was de uitdaging om de tentoonstelling vanuit die blokken met verschillende materialen naar de verschillende deelnemers toe te bouwen. Iedere presentatie kreeg een eigen vorm.'

_De Rotterdamse Innovatiemarkt_ was een buitententoonstelling onder de arcaden van Het Nieuwe Instituut. Voor Roelen was dit een interessant project omdat er veel moest gebeuren met weinig middelen. En doordat de tentoonstelling zich in de publieke ruimte bevond, waren er veel restricties. 'Ik heb het tegelpatroon van de arcade als basis gebruikt. De stoeptegels werden gestapeld of in een stalen frame gelegd om als presentatietafel te dienen. De presentaties werden stuk voor stuk omheind met Heras-hekwerk. Zo ontstonden er verschillend gevormden eilanden binnen het stramien van de tegels.'

Voor de entree en de foyer ontwierp Roelen verplaatsbare informatieborden. 'Ik houd van de ruwe, onbedoelde esthetiek van eenvoudige bouwelementen en -technieken. Zoals het wolkerige patroon dat ontstaat als de naden en schroefgaten van een gipsplatenwand worden dichtgesmeerd. Dat terloopse, speelse effect heb ik gebruikt in een serie postersokkels. Voor het mediacentrum in de garage van Huis Sonneveld heb ik mooi zwart gespoten mdf-plaat gebruikt. Waarmee het eenvoudige en dienende ontwerp, passend bij de museumwoning die Huis Sonneveld is, toch een chique uitstraling kreeg.'

Zijn meest recente project is een nieuwe bar voor Het Nieuwe Café. Hij kreeg de opdracht om een bar te ontwerpen die geen bar mocht zijn. Ook hier zijn de keuze voor het materiaal en de bouwtechniek bepalend voor het uiteindelijke beeld. 'Het is een soort schip geworden van gemetselde bakstenen met een betonnen plaat erbovenop. Vooral dat beton was een mega uitdaging omdat het in zeer korte tijd moest worden uitgevoerd. Met een diamantslijper zijn de randen afgesleten om de kiezelstenen in het beton zichtbaar te maken.' De stoere bar met zijn ruwe uitstraling is zeer nauwgezet ontworpen en uitgevoerd. 'Ik vraag me tijdens het ontwerpen altijd af of het interessant en goed genoeg is. Heb ik er alles uitgehaald wat erin zit? Je hebt een idee, tekent het op de computer, voert het uit en op een gegeven moment staat het er. In dat traject sneuvelen best wat ideeën, maar er zijn soms ook elementen die beter en sterker uitpakken dan ik had durven denken.'

Bij _Sleep Mode_ van Raphael Rozendaal was de belangrijkste vraag hoe de toeschouwer de screensavers zou ervaren. 'We hebben uiteindelijk een presentatie ontwikkeld waarin de bezoeker als het ware werd opgenomen in de wereld van de screensavers.' Deze ervaring werd bereikt door de screensavers wandvullend te projecteren, met een spiegelende vloer die de beelden nog eens reflecteerde.

Eric Sebastiaan Roelen (1982), afgestuurd aan de Willem de Kooning Academie als autonoom beeldende kunstenaar werkt en woont in Rotterdam als ruimtelijk ontwerper.

Website Eric Roelen