Ontwerpplatform
Claus Wiersma
Claus Wiersma was verantwoordelijk voor het ruimtelijk ontwerp van de tentoonstelling _The Life Fair. New Body Products _(2016).
The Life Fair
De beslissing om de tentoonstelling over de invloed van technologie op ons lichaam als een beurs te presenteren, was al gemaakt toen Claus Wiersma benaderd werd voor het ruimtelijk ontwerp. Aan The Life Fair lag een complex onderzoek van samenstellers Agata Jaworska en Giovanni Innella ten grondslag. Zeer interessante materie, volgens Wiersma, maar de curatoren zaten zo diep in hun onderzoek dat ze moeite hadden om de vertaalslag naar de bezoeker te maken. 'Je hebt als tentoonstellingsontwerper dan de taak om de curator weer terug op aarde te krijgen.' In eerste instantie was het idee om bestaande prefab-beurselementen te gebruiken. 'Dan had er een recht-toe-rechtaan beurs gestaan, maar die letterlijkheid leek me niet interessant,' vertelt hij. 'Je moet zo'n concept op tijd los kunnen laten, anders komt het ruimtelijk en esthetisch niet tot zijn recht.'
'Als ik een tentoonstelling van beeldende kunst inricht,' gaat hij verder, 'heeft het materiaal van zichzelf een esthetische kwaliteit. Bij The Life Fair was dat niet het geval. Heel veel materiaal bestond uit lelijk corporate design. We wilden daar geen esthetisch filter overheen leggen, maar het laten zien zoals het was. Het was mijn taak om die verscheidenheid binnen een ruimtelijk kader samen te brengen. Ik ben uitgegaan van een grid, waarbinnen ik heb gezocht naar een ritme van verdichting en openheid. Ik moest een constructie bedenken die in korte tijd binnen het budget te realiseren viel. Daarbij wilde ik een bepaalde kwaliteit in verhoudingen en detaillering realiseren. Ik heb een bibliotheekje aangelegd met verschillende elementen en daar ben ik mee gaan puzzelen. Als ontwerper krijg je een inhoud aangereikt, er is een beschikbaar budget en een ruimte waar alles moet gaan plaatsvinden - daarmee ga je dan aan de slag.'
Wiersma ziet het als zijn taak om zichzelf als ontwerper onzichtbaar te maken. Ongeveer tachtig procent van de opdrachten waar hij aan werkt, bestaat uit ontwerpen voor tentoonstellingen, vaak van beeldende kunst. Deze specialisatie ontstond min of meer toevallig: hij kon na zijn afstuderen aan de Designacademie in Eindhoven aan de slag bij Marijke van der Wijst. Zij ontwierp veel tentoonstellingen voor het Stedelijk Museum en het Rijksmuseum in Amsterdam en Museum Boijmans van Beuningen in Rotterdam. 'Je krijgt gevoel voor kunst, zeker als je samen met een levende kunstenaar aan een solotentoonstelling werkt. Ik kijk hoeveel vormgeving er nodig is om de kunstwerken voor zich te laten spreken. The Life Fair had juist een meer uitgesproken, stevige structuur nodig om het uiteenlopende materiaal bij elkaar te krijgen en een eenheid te smeden.' Hij kijkt met waardering terug op het resultaat. 'De afwisseling in verdichting en rust is goed gelukt. Daarnaast werkt die toevoeging van grafische elementen die de hoogte in gaan - een idee van grafisch ontwerper Thomas Buxó - heel goed in de grote zaal van Het Nieuwe Instituut.'
De tentoonstelling _The Life Fair. New Body Products_ presenteert aan de hand van een reeks universele thema's - zoals Geboorte, Werk, Seks, Veiligheid en Gezondheid - hoe het streven naar het optimale lichaam zich tot een hoogst competitieve markt heeft ontwikkeld. Dankzij commerciële partijen die met hun producten inspelen op onze allerindividueelste kwetsbaarheden en verlangens omtrent het eigen lichaam. Maar ook overheden en ngo's hebben veel te winnen bij een verbeterd persoonlijk welbevinden. Op het snijvlak tussen politiek, economie, ethiek, design en technologie is het menselijk lichaam een slagveld van uiteenlopende en vaak conflicterende krachten geworden.
Claus Wiersma
Claus Wiersma werd in 1964 geboren in Amsterdam. Hij studeerde in 1993 af aan de Design Academy Eindhoven, werkte vervolgens voor en met verschillende ontwerpers en ontwerpbureaus en startte in 2006 zijn eigen studio in Rotterdam. Hij ontwerpt interieurs met een focus op tentoonstellingsontwerp.