Natuur & Ruimtelijk OntwerpNatuur & Ruimtelijk Ontwerp

Garden festival Genève Villes et Champs, Zwitserland
The Cloud Collective

De fotobioreactor is een experimentele installatie voor de productie van algen uit zonlicht en CO2. Aanvankelijk bestond de opdracht uit het ontwerpen van een tuin voor het garden festival Stad en land(bouw) in Genève. In plaats daarvan ontwierp The Cloud Collective een installatie van horizontale, translucente buizen met algen en een verticale stalen structuur. Het gaat bij dit project niet om een rendabele algenproductie, maar om bewustwording bij een breed publiek over een mogelijke duurzame co-existentie van stad, natuur en landbouw. Daarom is gekozen voor de bevestiging van de installatie aan een snelwegviaduct. Zo wordt een biologisch proces met potentie voor voedselproductie en energiewinning zichtbaar in de openbare ruimte. Met hun installatie willen de ontwerpers duidelijk maken dat mensen nieuwe omstandigheden en mogelijkheden kunnen scheppen voor natuur en ecologie. 'Natuur' is voor de ontwerpers dus niet alleen wat 'van nature' bestaat, maar wat gecreëerd kan worden. Stedelijkheid en natuur kunnen samen existeren, op de meest verrassende plekken.

De locatie werd door de ontwerpers vanwege de schijnbare contradictie met het thema van het festival gekozen: wat doet een 'tuin' boven de snelweg? De algen groeien in een waterige omgeving in een gesloten buissysteem onder invloed van zonlicht en eenvoudige voedingsstoffen, met name CO2. De installatie laat zien hoe een stedelijk afvalproduct - in dit geval CO2-uitstoot van het verkeer - ingezet kan worden voor bijvoorbeeld voedselproductie.

Belemmeringen
Voor de productie van hoogwaardige algen is een industriële procesbeheersing nodig met regelmatige controles en de juiste kennis van algen. Dit was binnen de setting van het Garden Festival niet mogelijk. De organisatie wees alleen voor de dagelijkse controle van het buissysteem een verantwoordelijke aan. Wat ook niet hielp, was dat het materiaal voor de installatie uit vier verschillende landen werd geleverd. De projectpartners zaten veelal vast in hun eigen denkwerelden, wat het proces bemoeilijkte.

Omgang met belemmeringen
De ontwerpers accepteerden dat bij dit project een realistische productie ondergeschikt was aan het informatieve karakter van de installatie. Doel was de bewustwording, niet een grootschalige algenkweek. Het project werd ondanks de belemmeringen toch gerealiseerd, door de kennis en kunde van diverse deskundigen, kenners en doeners, samen te brengen.

Leermomenten
Een samenwerking met een lokale partner zou een goede toevoeging aan het project zijn geweest. Daarnaast denken de ontwerpers denken dat het zinvol was geweest om een workshop te houden over het daadwerkelijke gebruik van de geproduceerde algen. De organisatie hiervan was met de hulp van een lokale partner wellicht mogelijk geweest.

Succesfactoren
Het project is een beeldende installatie. De fotobioreactor viel op tijdens het festival: vele passanten maakten foto's en filmpjes en er was veel aandacht van de pers. De inzet van esthetiek was een succesvolle representatie- en mediastrategie.

• Looptijd: 2014 (juni - oktober)
• Grootte: 24 m lengte
• Schaalniveau: object | installatie
• Status: uitgevoerd
• Opdrachtgever: Garden festival Genève Villes et Champs
• Stakeholders: Lgem | bewoners | festivalbezoekers