A Right to the City, a Right to HousingA Right to the City, a Right to Housing

Op 16 juni organiseerde het Jaap Bakema Study Centre een symposium over de urgente vraag naar betaalbare woningbouw, de planning en het ontwerp ervan. Het symposium maakte deel uit van het International Social Housing Festival 2017 en bracht een keur aan internationale onderzoekers en ontwerpers samen: Kenny Cupers, Anne Kockelkorn, Jörg Stollmann, René Boer, Mirjana Milanovic en Dick van Gameren.

'A Right to the City, a Right to Housing' benaderde het woningbouwontwerp als een politieke vraag naar de stedelijke ruimte en de diversiteit en inclusiviteit ervan. Het symposium bracht maatschappelijke kwesties en activisme samen met historische reflectie en speculaties over de toekomst. Kenny Cupers (Universiteit van Basel) presenteerde de casus van de vroeg-naoorlogse woningbouw in Frankrijk en hoe de planning hiervan aanleiding gaf tot de oproep voor een 'recht op de stad'; Anne Kockelkorn (ETH Zürich) besprak aan de hand van de 'grands ensembles' van Parijs ontworpen door Ricardo Bofill de ontwikkeling van de notie van 'centraliteit' in woningbouw en planning vóór en na de neoliberale hervormingen van 1977; Jörg Stollmann (TU Berlijn) sprak over het (opnieuw) delegeren van politieke bevoegdheden aan de bewoners van naoorlogse woningbouwcomplexen in Berlijn waarbij de voorbeelden van Kreuzberg en Gropiusstadt met elkaar worden vergeleken; René Boer (Failed Architecture) ging in op de relatie tussen kraken, bewonersprotest en het sociale woningbouwbeleid in het Amsterdam van de jaren 70 tot nu; Mirjana Milanovic (Ruimte en Duurzaamheid, R&D) reflecteerde op de plek van sociale woningbouw in het huidige planningsbeleid van Amsterdam; en Dick van Gameren (TU Delft/Mecanoo) sprak over de Brutalistische woonwijk Thamesmead in zuidoost Londen, de oorspronkelijke planning daarvan en de plannen van Mecanoo voor herstructurering.

Het symposium was onderdeel van het programma van het International Social Housing Festival 2017. Het ISHF 2017 speelde grotendeels af in Amsterdam en is zowel een viering van de lange traditie van fatsoenlijke, betaalbare woningbouw voor iedereen als een platform voor antwoorden op huidige en toekomstige uitdagingen. Van 13 tot 21 juni 2017 presenteerde het festival een divers programma van events, tentoonstellingen, bijeenkomsten, excursies en buurtactiviteiten.

Het symposium 'A Right to the City, a Right to Housing' is tevens verbonden met het onderzoeksproject en de tentoonstelling Architecture of Appropriation, die tot 30 augustus 2017 te zien is in Het Nieuwe Instituut in Rotterdam. Deze tentoonstelling onderzoekt kraken als een architectonische praktijk, waarbij de noties van leegstand en eigendom opnieuw onder de loep worden genomen om zo te komen tot alternatieve modellen van stedelijkheid en woningbouw voor een door de markt gedomineerd planningsbeleid. Tijdens het Social Housing Festival presenteert Museum Het Schip in Amsterdam van 13 juni t/m 1 september de tentoonstelling Dromen over wonen. Deze tentoonstelling toont belangrijke projecten uit het verleden en vertelt het verhaal van de bewoners van vandaag door de ogen van fotograaf David Zijlstra. De tentoonstelling vormt tevens het uitgangspunt voor een zoektocht naar oplossingen die sociale woningbouw kan bieden voor de problemen van morgen. De onderzoekers van Architecture of Appropriation leverden een bijdrage aan de presentatie in Amsterdam door materiaal over de case study Vluchtmaat beschikbaar te stellen.