The Queer Salon #2
The Queer Salon brengt een reeks publieksgesprekken, waarin met een 'queer gaze' wordt gekeken naar cultureel erfgoed en de bijbehorende institutionele praktijken van insluiting en uitsluiting. Een selectie uit de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw van Het Nieuwe Instituut vormt een 'conversation piece' voor een uitwisseling tussen 'insiders' en 'outsiders', de 'kritische bezoekers'. Het oogmerk is om de bestaande vormen van institutionalisering en canonisering open te breken.
22 juni 2022 14:00 - 17:00
Queer Salon #2, 22 juni 2022. Sprekers Martin van Wijk (10.35), Charl Landvreugd (37.00), en Jessica Gysel, Jan Carel Warffemius, Simone da Silva en Piet Gamelkoorn (1.08)
De tweede editie van The Queer Salon gaat op zoek naar verborgen geschiedenissen van de diverse LGBTIQ+ gemeenschappen en personen. Waar vind je ze en hoe creëren de betrokkenen zelf een eigen geschiedenis en verhaal? Hoe krijgen deze verhalen een plek in de officiële instellingen? Wie gaat daar eigenlijk over? Moeten allerlei institutionele praktijken niet eerst veranderen voordat dit mogelijk wordt? En zo ja, hoe dan?
Deze tweede editie van The Queer Salon valt samen met de Rotterdam Pride, met als motto 'Dare To Be Proud', en met de Rotterdam Architectuur Maand die in 2022 het thema _(T)Huis _heeft meegekregen.
Programma
- 14:00 Introductie door Dirk van den Heuvel, moderator tijdens deze middag.
- 14:10 Presentatie van stukken uit de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw, waaronder maquettes van Wim den Boon, door Martin van Wijk
- 14:30 Gesprek met Charl Landvreugd over nieuwe manieren van werken met instiitutionele collecties.
- 15:00 Pauze, pink drinks en de gelegenheid de archiefstukken te bekijken.
- 15:15 Presentaties en gesprekken met gasten:
- Girls Like Us, 'When Walls Speak' door Jessica Gysel
- Snapshots uit een privécollectie door Jan Carel Warffemius
- Dig It Up, Rotterdamse Roze Kaart door Simone da Silva and Piet Gamelkoorn
- 17:00 Pink drinks en een bezoek aan Het Podium.
Deelnemers
Dirk van den Heuvel is hoofd van het Jaap Bakema Study Centre, de onderzoekssamenwerking tussen de TU Delft en Het Nieuwe Instituut. Zijn onderzoek omvat onder meer diversiteit en inclusie in architectuur en stedenbouw.
Martin van Wijk is een onderzoeker en schrijver die geïnteresseerd is in het introduceren van feministische, queer en dekoloniale theorie in het domein van de architectuur. Zijn onderzoek richt zich op de manieren waarop architectuur en design fungeren als subjectiverende hulpmiddelen waarmee gender, geseksualiseerde en geracialiseerde identiteiten worden geconstrueerd. Momenteel werkt hij aan een queer reading van de Rijkscollectie Nederlandse Architectuur en Stedenbouw bij Het Nieuwe Instituut. Martin studeert Kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam en Genderstudies aan de Universiteit Utrecht en heeft recentelijk een stage gelopen bij het Jaap Bakema Study Centre onder begeleiding van Dirk van den Heuvel.
Charl Landvreugd is een kunstenaar, onderzoeker en pedagoog, die concepten van burgerschap en 'erbij horen' onderzoekt, en bestudeert hoe deze worden uitgedrukt in de beeldende kunst in continentaal Europa. Zijn artistieke werk is gepresenteerd in onder meer het Museum of Contemporary Photography in Chicago en het Van Abbemuseum in Eindhoven. Landvreugd voltooide zijn PhD in Curating Contemporary Art aan het Royal College of Art in Londen en past de resultaten van zijn lopende onderzoek onder meer toe in het Stedelijk Museum Amsterdam.
Jessica Gysel is een creatief strateeg en redacteur gevestigd in Brussel, met een achtergrond in co-creatie en participatieve projecten voor commerciële en culturele merken. Veel van haar projecten volgen een redactionele aanpak in de zoektocht naar nieuwe formats, zowel in print als online. Ze is de oprichter en uitgever van het queer-feministische magazine Girls Like Us. Het tijdschrift fungeert ook als een sociaal platform, en onderzoekt nieuwe mediavormen zoals podcasts, sociale media, evenementen en tentoonstellingen.
Jan Carel Warffemius is een fotograaf met een speciale interesse in het portretteren van het homo- en queer-nachtleven. Hij is ook een verzamelaar van foto's van het historische homo- en queerleven. Zijn privécollectie behoort tot de belangrijkste bronnen van homo- en queergeschiedenis in Nederland.
Simone da Silva is directeur van DIG IT UP, een galerieruimte en erfgoedlab in Rotterdam. DIG IT UP wil de onvertelde verhalen van Rotterdam vertellen vanuit het ROZOVO-principe: ROtterdamse ZOlderVOndsten. DIG IT UP werkt samen met het publiek in elke fase van het project, van het sourcen van de collecties tot het samenstellen van de tentoonstellingen en door hen hun eigen kennis direct te laten bijdragen aan de archiefmetadata. Dit jaar presenteert DIG IT UP tijdens Rotterdam Pride de online kaart 'Pink Rotterdam', een overzicht van de gayscene in Rotterdam door de jaren heen.
Piet Gamelkoorn X heeft een iconische status in de Rotterdamse gayscene sinds hij eigenaar was van de legendarische zalen Gay Palace en Keerweer. Tegenwoordig runt hij de website Gaytoys.nl. Onlangs publiceerde hij zijn eerste roman Pietje, een Rotterdamse jongen over zijn eigen leven en de gayscene.
The Queer Salon #1
De openingssessie van The Queer Salon vond plaats op 2 februari 2021 midden in de covid-pandemie, en was daarom online. Gespreksgasten waren Indira van 't Klooster (directeur ARCAM), Vincent van Velsen (curator), en Ellen Smit (conservator Het Nieuwe Instituut). De keynote lezing werd gegeven door architect en queertheoreticus Olivier Vallerand, auteur van _Unplanned Visitors, Queering the Ethics and Aesthetics of Domestic Space. _De opnames zijn hier te bekijken.
The Critical Visitor
De serie The Queer Salon is een onderdeel van het project The Critical Visitor, dat wordt gesponsord door het Smart Culture-programma van NWO. Dit project onderzoekt hoe erfgoedinstellingen in hun organisatie, collectie en tentoonstellingsruimte inclusiviteit en toegankelijkheid kunnen bewerkstelligen die tegemoetkomt aan de pluriforme eisen van de hedendaagse 'kritische bezoeker'. Tegelijk met de Queer Salon-serie biedt het project een programma met veldlaboratoria en archiefinteracties. The Critical Visitor staat onder leiding van Eliza Steinbock (Universiteit Leiden), Hester Dibbits (Reinwardt Academie, Erasmus Universiteit) en Dirk van den Heuvel (TU Delft, Het Nieuwe Instituut); aan het project werkt een consortium van vijftien nationale erfgoedpartners mee.
Het Nieuwe Instituut beheert de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw en is een van de initiatiefnemers van het Netwerk Archieven Design en Digitale Cultuur. Sinds de oprichting in 2013 experimenteert Het Nieuwe Instituut binnen zijn door de overheid gefinancierde taak als erfgoedinstelling met nieuwe, discursieve formats. In de wereld van architectuur en design is - in tegenstelling tot in de kunsten, de media en de cultuurwetenschappen - een queer en intersectioneel perspectief nog sterk onderontwikkeld. Daarin ligt dan ook een ambitie die The Queer Salon nastreeft in samenwerking met het consortium van academische en culturele partners van The Critical Visitor