Queer Houses and PlacesQueer Houses and Places

Onbekende naakte jongeman in boot. Glasnegatief uit het archief van A. Eibink, J.A. Snellebrand en J. Brouwer. Collectie Het Nieuwe Instituut, EIBI 193

Urinoir bij het stadhuis in Amsterdam. 'Noodstop??' Fotoarchief Tentoonstellingsraad

Een avond over plaatsen die voor queers zijn ontworpen, over queer ontwerpers en over plekken die de queer gemeenschap zich heeft toegeëigend. Met archivaris Alfred Marks bekijken we de Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw vanuit een 'queer perspective'. Dirk van den Heuvel (Jaap Bakema Study Centre) bespreekt de uitkomsten van zijn doorlopende onderzoek naar queer in architectuur. Ten slotte neemt Aad Koster je mee in de Rotterdamse queer-geschiedenis, van de eerste homo-organisatie in 1919, naar de groei van geheime ontmoetingsplaatsen tot en met 'de scene die zich laat zien' in de huidige eeuw.

Archivaris Alfred Marks kent als geen ander de omvangrijke collectie architectuurtekeningen, foto's, maquettes en objecten van Het Nieuwe Instituut. Hij is al jaren werkzaam in het archief en stelde onder meer van 2014 tot 2016 de tentoonstellingsreeks _Verrassende Vondsten_ samen. Vanuit een eigen roze blik bekeek Marks het archief, onder andere dat van architect Arthur Staal die als winnaar van de Prix de Rome op een motorfiets rond de Middellandse Zee heeft gereisd en daarbij veel heeft gefotografeerd.

Architect/onderzoeker Dirk van den Heuvel is hoofd van het Jaap Bakema Study Centre en geeft les aan de faculteit Bouwkunde van de TU Delft. Vanuit een persoonlijk en politiek perspectief is hij geïnteresseerd in de mogelijke vormen van een inclusieve, open samenleving die ruimte biedt voor diversiteit. Het onderwerp van 'queer spaces' is in de architectuur onderbelicht en daagt tegelijkertijd uit om met andere ogen naar de geschiedenis en de ontwerpdiscipline te kijken.

Aad Koster (1947) studeerde aan de Interfaculteit Bedrijfskunde Delft en werkte voor diverse werkmaatschappijen van de Koninklijke Bijenkorf Beheer. Hij ontving van de gemeente Rotterdam de Erasmusspeld voor onder andere zijn verdiensten voor het COC en het Historisch Genootschap Roterodamum. Voor de Rotterdamse galerie en erfgoedlab DIG IT UP en vanuit persoonlijke interesse deed Aad onderzoek naar de gay geschiedenis van Rotterdam, wat heeft geresulteerd in de expositie 'Out in Rotterdam'. Tijdens deze avond bespreekt hij enkele voorbeelden uit zijn historisch onderzoek.

Leana Boven is eerder dit jaar afgestudeerd aan de Universiteit Utrecht waar zij de master Gender Studies deed. Leana Boven heeft onderzoek gedaan naar feministische, queer, en post-en dekoloniale concepten en begrippen. Haar scriptie ging over de postkoloniale Nederlandse samenleving en de continuïteit van ruimtelijke ongelijkheid in de gebouwde omgeving. Boven is geïnteresseerd in artistieke praktijken die dominante narratieven bevragen en ruimte bieden voor meerstemmigheid. Met haar partner werkt zij op dit moment aan een installatie die i.s.m. platform Metro54 tentoongesteld zal worden op de Dutch Design Week eind oktober.

Deze avond wordt georganiseerd in het kader van Rotterdam Pride, dat plaatsvindt van 22 tot en met 29 september 2019 door heel Rotterdam. Het Nieuwe Instituut hecht waarde aan een tolerante en inclusieve manier van samenleven en levert daarom graag vanuit eigen perspectief een inhoudelijke bijdrage aan het programma van Rotterdam Pride. Meer informatie over Rotterdam Pride is te vinden op de website.

Aan de hand van de archieven van de belangrijkste architecten en stedenbouwers biedt het Rijksarchief inzicht in de ontwikkeling van de Nederlandse architectuur en maatschappij van de afgelopen 130 jaar. In de 4 miljoen tekeningen, schetsen, maquettes, zakelijke en persoonlijke correspondentie, foto's, affiches en verzamelde knipsels liggen talloze verhalen besloten. Ook verhalen die tot nog toe verborgen zijn gebleven omdat niemand er nog oog voor heeft gehad. Voor de Dwars door het Archief-avonden worden vanuit wisselende thema's uiteenlopende mensen uitgenodigd om nieuwe perspectieven te introduceren.