De biografie van de Houtribdijk De biografie van de Houtribdijk

In een serie besloten workshops wordt de komende maanden onderzoek gedaan naar de relatie tussen waterhuishouding en stedenbouw, door bestudering van historisch materiaal uit het archief van Het Nieuwe Instituut. Op 7 november geeft stedenbouwkundige Frits Palmboom een openbare inleiding op het onderwerp van de tweede workshop uit de reeks: de ontwerpschetsen voor de Houtribdijk van Cornelis van Eesteren.

Tijdens deze startbijeenkomst geeft Palmboom, hoogleraar Urbanism aan de TU Delft, een inleiding op het onderzoek. Zef Hemel, planoloog en bijzonder hoogleraar hoogstedelijke vraagstukken (Universiteit van Amsterdam), geeft een presentatie over Cornelis Van Eesteren en zijn decennialange betrokkenheid bij het ontwerp van de IJsselmeerpolders, de Markerwaard en de Houtribdijk in het bijzonder. Daarna gaat Palmboom in gesprek met Henk van der Molen (civiel ingenieur) en Jan Wouter Bruggenkamp (landschapsarchitect) over de geschiedenis van de dijk en het Zuiderzeeproject, waar zij beiden bij betrokken zijn geweest.

De Houtribdijk was ooit bedoeld als een kustlijn, die het nieuwe land van de Markerwaard in het IJsselmeer zou omarmen. Omdat de Markerwaard uiteindelijk nooit werd drooggelegd ligt de dijk nu als een verweesd element in het water. Desalniettemin speelde de dijk een voorname rol in de ruimtelijke ontwikkeling van de infrastructuur van het IJsselmeergebied, door het noordelijk deel van Noord-Holland en het midden en oosten van het land met elkaar te verbinden. Daarnaast is de dijk bijzonder te noemen omdat deze nadrukkelijk is ontworpen en uitgewerkt vanuit de fysieke plekcondities en vanuit de landschappelijke beleving die het doorkruisen van het grootschalige open water met zich mee bracht. De dijk voldoet vandaag de dag niet meer aan de huidige veiligheidsnormen en is aan vernieuwing toe. Binnen het onderzoeksprogramma van de Van Eesteren-leerstoel die Frits Palmboom bekleedt, wordt in de komende jaren gezocht naar een nieuwe visie op de zone rondom de Houtribdijk.

Voor een nieuwe visie op de Houtribdijk moeten verbindingen worden gelegd tussen een landschappelijke ontwerpvisie, de kennis van het natuurlijke systeem, en (civiel)technische ingrepen. Maar het vraagt ook om een herinterpretatie van het werk van Van Eesteren van destijds. In de komende weken zal in het archief van Het Nieuwe Instituut onderzoek worden gedaan naar het ontwerpproces dat vooraf ging aan de Houtribdijk. Vragen die hierin centraal staan zijn: waarom werd de Houtribdijk op deze manier getraceerd? Via welke stappen kwam Van Eesteren tot zijn definitieve ontwerp? Welke kennis ontwikkelde hij tijdens het ontwerpproces? Welke kennis uit andere vakgebieden is in dit proces geïntegreerd? Welke lessen zijn daaruit te leren voor de toekomst?

De publieke startbijeenkomst en de besloten workshop over de Houtribdijk maken deel uit van het project Water & Stedenbouw, een AAARO-onderzoek naar klimaatadaptief ontwerpen.

Datum: vrijdag 7 november 2014
Tijd: 15.00-17.00u
Locatie: Bakema Serre, Het Nieuwe Instituut, Museumpark 25, Rotterdam
Voertaal: Nederlands
Toegang: gratis, graag vooraf aanmelden