Nieuwe Instituut
Nieuwe Instituut

Huis Sonneveld

Tentoonstelling over de sociale en culturele impact van de nalatenschap van Walt Disney

Wat is de sociale en culturele impact van de nalatenschap van Walt Disney? Deze vraag staat centraal in de nieuwe tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld. Er wordt hierbij uitgebreid ingegaan op de invloed die Disneys denken en werk tot op de dag van vandaag uitoefenen op zijn omgeving. Het imago van Disney, zijn nostalgische en fantasierijke, maar ook eenzijdige en stereotyperende verhaallijnen en de uitwerking van zijn media-imperium op de architectonische leefomgeving spelen hierbij een grote rol. De tentoonstelling is tot 27 maart 2022 geopend in Het Nieuwe Instituut en laat een grote variëteit aan bijdragen zien van nationale en internationale makers.

1 oktober 2021

De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Scenografie: Frédérique Albert-Bordenave. Grafisch ontwerp: Irene Stracuzzi. Foto: Aad Hoogendoorn.

1 of 3

De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Scenografie: Frédérique Albert-Bordenave. Grafisch ontwerp: Irene Stracuzzi. Foto: Aad Hoogendoorn.

Wereldwijd media-imperium

Walter Elias Disney (1901-1966) creëerde zowel op als buiten beeld fantasiewerelden waarin de kijker of bezoeker even aan de realiteit van alledag kon ontsnappen. Zijn 'wondere wereld' begint in de jaren dertig kleinschalig met cartoons en korte animaties, maar met de productie van avondvullende films, de aanleg van pretparken en resorts en het organiseren van cruisevakanties groeit deze in de decennia daarna uit tot een media-imperium. Walt Disney wordt geroemd om zowel zijn technologische innovaties als de schijnbare eenvoud en herkenbaarheid van zijn storytelling: hij verleidt met een mix van nostalgie, utopisme en schattigheid de hele wereld.

Eenvormige identiteit

Met elke stap in de ontwikkeling van het bedrijf wordt het beeld van Walt en het imago van zijn The Walt Disney Company verder uitgebouwd. Die geconstrueerde indruk heeft echter een keerzijde. Zo richt Disney zich op een specifiek en beperkt soort cultuurproductie; met het traditionele witte gezin in het middelpunt wordt er een tamelijk eenvormige identiteit uitgedragen. De geanimeerde personages en verhaallijnen bevestigen en versterken zo genderrollen en stereotyperingen, wat bijdraagt aan de normalisering van discriminatie en de uitsluiting van iedereen die 'anders' is.

Zaaloverzicht in de tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Scenografie: Frédérique Albert-Bordenave. Grafisch ontwerp: Irene Stracuzzi. Foto: Aad Hoogendoorn.

Alle kanten belicht

In deze tentoonstelling worden, met maquettes, foto's, installaties, video's, tekeningen en andere kunstobjecten, de verschillende kanten en invloeden van Walt Disney uitvoerig belicht. Van de grootschalige Disneybeleving die tekenfilm, pretpark en woonkamer verbindt tot aan de eenzijdige verhaallijnen met problematische 'helden' en van de persoonsverheerlijking van Disney als persoon tot de invloed van de herkenbare Disneyarchitectuur op het ontwerp van de 'echte' gebouwde omgeving. Al deze verschillende interpretaties van de voortdurende wisselwerking tussen Disney en de buitenwereld benadrukken de complexiteit van dit Amerikaanse icoon.

Pleidooi voor een inclusieve leefomgeving

De architectuur van een wondere wereld toont werk van tientallen vormgevers, theoretici, architecten, kunstenaars en andere ontwerpers die zich lieten inspireren door het geboetseerde imago van Disney. Samen vormen alle getoonde projecten in de tentoonstelling een pleidooi voor een architectonische leefomgeving die ruimte biedt aan verschillende leefvormen, overtuigingen, gender en etnische achtergrond. Juist de stemmen en perspectieven die in het oeuvre en de nalatenschap van Disney onvoldoende vertegenwoordigd zijn hebben een centrale plek gekregen in deze 'wondere wereld'.

Pete Ho Ching Fung, The Show We Missed, video (3:30), 2021 en attributen uit de gelijknamige performance/film, in de tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Foto: Aad Hoogendoorn.

1 of 3

Pete Ho Ching Fung, The Show We Missed, video (3:30), 2021 en attributen uit de gelijknamige performance/film, in de tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Foto: Aad Hoogendoorn.

Veelomvattende samenwerking

De curator van de tentoonstelling is Saskia van Stein, het tentoonstellingsontwerp is van ruimtelijk ontwerper Frédérique Albert-Bordenave en de grafische identiteit van het project werd ontwikkeld door grafisch ontwerper Irene Stracuzzi.

Er zijn in _De architectuur van een wondere wereld _onder meer bijdragen te zien van Amakran, Bas van Beek, Ashok Bhalotra, Piet Blom, Koos Breen, Persijn Broersen & Margit Lukács, Jo Coenen, Carlos Diniz, Benjamin Earl, Pete Ho Ching Fung, Adam Nathaniel Furman, FAT Architects i.s.m. Crimson Architectural Historians, Jord den Hollander i.s.m. MMX Architecten, Oskar Johanson, Rob Krier, Clara Lezla, Alessandro Mendini, Donna van Milligen Bielke, Monadnock, MVRDV, OMA, Mariske Pemmelaar-Groot, Aldo Rossi, Mart van Schijndel, Lara Schrijver, Ghita Skali, Helmut Smits, Sjoerd Soeters, Jaakko van 't Spijker, Léa-Catherine Szacka, Studio Ossidiana, Pilvi Takala, Simon Wald-Lasowksi, WAM Architecten, Kem Weber en Marga Weimans.

Persijn Broersen & Margit Lukács, ‘Mastering Bambi’, full-HD video, 2010. Courtesy Akinci.

Noot voor de redactie (niet voor publicatie)

Voor interviews, beeldmateriaal en bij vragen kunt u contact opnemen met persvoorlichter Esmee Köhler.

Beeld

Het onderstaande beeldmateriaal is - uiteraard met de juiste toeschrijving - vrij te gebruiken.

Pers-afbeelding 1

Credits: Zaaloverzicht in de tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022, met centraal in beeld Marga Weimans, Green Landscape Dress (uit de collectie Wonderland, spring/summer 2009), 2008, polyurethaan, kunsts… Download Afbeelding

Pers-afbeelding 2

Credits: Marga Weimans, Green Landscape Dress (uit de collectie Wonderland, spring/summer 2009), 2008, polyurethaan, kunststof, bruikleen van het Groninger Museum, aangekocht met steun van het Mondriaan Fonds, in de tentoonstelling De architectuur van e… Download Afbeelding

Pers-afbeelding 3

Credits: Pete Ho Ching Fung, The Show We Missed, video (3:30), 2021 en attributen uit de gelijknamige performance/film, in de tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Foto: Aad Hoogendoorn. Download Afbeelding

Pers-afbeelding 4

Credits: Maquettes van o.a. de Markthal in Rotterdam van MVRDV en het 'Zaanse huisjes-hotel' van Wilfried van Winden (WAM architecten), in de tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Foto: Aad Hoogendoorn. Download Afbeelding

Pers-afbeelding 5

Credits: Simon Wald-Lasowski, We consider this a lone hiccup in an otherwise long and fruitful business arrangement, 2021 (detail), in de tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Foto: Aad Hoogendoorn. Download Afbeelding

Pers-afbeelding 6

Credits: Simon Wald-Lasowski, We consider this a lone hiccup in an otherwise long and fruitful business arrangement, 2021 (detail), in de tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Foto: Aad Hoogendoorn. Download Afbeelding

Pers-afbeelding 7

Credits: Entree van een van de ‘hoofdstukken’ in de tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Scenografie: Frédérique Albert-Bordenave. Grafisch ontwerp: Irene Stracuzzi. Foto: Aad Hoogendoorn. Download Afbeelding

Pers-afbeelding 8

Credits: Zaaloverzicht in de tentoonstelling De architectuur van een wondere wereld, Het Nieuwe Instituut 2021-2022. Scenografie: Frédérique Albert-Bordenave. Grafisch ontwerp: Irene Stracuzzi. Foto: Aad Hoogendoorn. Download Afbeelding

Nieuwsbrief

Ontvang als eerste uitnodigingen voor onze events en blijf op de hoogte van komende tentoonstellingen.