Migreren en emuleren als strategie voor Het Nieuwe Instituut
27 juli 2020
Digitale informatie duurzaam toegankelijk maken én houden kent grote uitdagingen, zoals de voortdurende veranderingen in media en technologie, de grote variatie aan gebruikte softwareformaten, bestandsformaten en informatiedragers. In opdracht van Het Nieuwe Instituut is onderzoek gedaan naar twee strategieën om bestanden leesbaar en bruikbaar te houden: migratie en emulatie.
Ontwerpers en architecten gebruiken binnen hun praktijk verschillende software. Hierdoor komen er in de digitale collectie van Het Nieuwe Instituut allerlei bestandsformaten voor. De omgeving (software, besturingssysteem, hardware) waarin ze gecreëerd zijn raakt echter in onbruik, waardoor de digitale objecten onleesbaar kunnen worden. De software is vaak leveranciersafhankelijk en de specificaties zijn niet openbaar. De bestandsformaten en de software waarmee ze gecreëerd worden kennen vaak een complexe technische opbouw. Hierdoor is het risico groot dat de bestanden in de toekomst niet meer leesbaar zijn of er in de representatie allerlei fouten en informatieverlies optreden.
De Rijkscollectie voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw bevat naast analoog materiaal steeds meer digitale archieven. Voor het behoud van de collectie is het van belang om te bepalen hoe deze bestanden leesbaar en bruikbaar te houden. Dit vormt een onderdeel van de uitwerking van de preservation policy. Er zijn twee strategieën mogelijk. De eerste is om bestanden om te zetten naar een open bestandsformaat, zoals PDF. We spreken hier over migreren. De tweede is om de omgeving waarbinnen het bestand gecreëerd is na te bootsen, dan gaat het over emuleren. In opdracht van Het Nieuwe Instituut heeft Henk Vanstappen (Datable) twee onderzoeken verricht.
Migratie als preserveringsstrategie
De AutoCAD DWG en DXF bestandsformaten komen zeer veel voor in de digitale collectie. Het onderzoek A preservation policy for the AutoCAD DWG/DXF file format kijkt naar de mogelijkheden van migratie en normalisatie als preserveringsstrategie. CAD-bestanden kennen een complexe opbouw en zijn niet eenvoudig en zonder informatieverlies om te zetten naar open bestandsformaten. Het rapport gaat in op de kenmerken van de software en bestandsformaten en de preserveringsrisico's die ermee samenhangen. Vervolgens wordt onderzocht welke strategie er gevolgd kan worden, welke bestandsformaten als 'open' gelden en welke software omzetting naar andere bestandsformaten ondersteunt. Ten slotte geeft het onderzoek weer hoe een strategie uitgevoerd kan worden bij de opname van digitale bestanden in het Digitale Archief van Het Nieuwe Instituut en bij het in stand houden van alle hierin opgenomen informatie. Ook wordt aangeven wat de mogelijkheden zijn voor het in bruikbare en leesbare vorm aan bieden aan de gebruikersgroepen en welke viewers daarbij gebruikt kunnen worden.
Emulatie als een dienst
Het rapport EaaS as a preservation strategy for HNI behandelt de mogelijkheden om informatie authentiek in stand te zouden via een emulatiestrategie. Een instelling kan zelf een omgeving voor emuleren ontwikkelen. Omdat dit hoge eisen stelt kan er beter gebruik worden gemaakt van emulatie als een dienst: Emulation-as-a-Service (EaaS). Het rapport geeft de kansen en randvoorwaarden weer voor de beschikbaarheid van software, juridische aspecten, de techniek en beschikbaarheid van emulatie-omgevingen, de metadata, de organisatie en de kosten. Het rapport beschouwt EaaS verder binnen het kader van waardering en selectie, voorbereiding van de opname en het kennen en bedienen van de gebruikersgroepen. Ook wordt het belang van samenwerking uitgelegd. Tenslotte geeft het rapport aan welke eisen EaaS stelt aan de preserveringsomgeving en de verdere uitwerking van de preservation policy van Het Nieuwe Instituut.