Nieuwe Instituut
Nieuwe Instituut

Huis Sonneveld

Malware tentoonstelling belicht vernietigende schoonheid van het computervirus

12 juni 2019

Artistieke interpretatie van Ransomware Pollocrypt. Beeld: Tomorrow Bureau en Bas van de Poel.

Het Nieuwe Instituut presenteert van 5 juli tot en met 10 november 2019 Malware: Symptoms of Viral Infection, een tentoonstelling over de geschiedenis en evolutie van het computervirus. Aan de hand van de meest beruchte exemplaren verkent de tentoonstelling de culturele impact van malware en stelt urgente vragen over veiligheid, oorlogsvoering en geopolitiek. Opening: 4 juli 19:00.

Het eerste computervirus werd 33 jaar geleden ontworpen. Sindsdien zijn er meer dan een miljoen virussen ontwikkeld, raakten honderden miljoenen apparaten geïnfecteerd, gingen miljarden verloren door productiviteitsverlies, en is deze zogenaamde malware uitgegroeid tot een digitaal wapen van geopolitiek belang.

Van vroege DOS-virussen tot geavanceerde gijzel- en spionagesoftware

In Malware: Symptoms of Viral Infection, samengesteld door Bas van de Poel en Marina Otero Verzier, verbeelden simulatiesoftware, archiefmateriaal en artistieke interpretaties de verschillende momenten in de transitie van hobbywerk naar ingrijpende internationale cybercriminaliteit.

Het startpunt zijn de relatief onschuldige DOS-virussen, zoals bijvoorbeeld Brain, CoffeeShop en Crash waarmee de makers, vaak met humor, de visuele mogelijkheden van het besturingssysteem opzochten. Met de opkomst van internet gingen virussen zich sneller verspreiden, eerst in de vorm van emailwormen zoals Anna Kournikova, _Happy99 _en Melissa, en later als ransomware, criminele gijzelsoftware met namen als PolloCrypt, Kenzero en Cryptolocker.

Sinds de afgelopen 15 jaar worden computervirussen ook ingezet als spionagesoftware en geopolitiek wapen door overheden. Het Stuxnet virus bijvoorbeeld werd ontwikkeld door de Amerikaanse en Israëlische overheid om het nucleaire programma van Iran te saboteren. De NotPetya cyberaanval, volgens geruchten gemaakt met inmenging van Rusland, legde de computers van ziekenhuizen, banken en de overheid in Oekraïne plat. Ook Nederland heeft een Defensie Cyber Commando dat digitale systemen van tegenstanders kan aanvallen, manipuleren of uitschakelen.

De dreiging van computervirussen is inmiddels zo groot dat wereldwijd cybermaatregelen met militaire verdediging worden geïntegreerd: het resultaat is wat we kennen als een cyberoorlog.

Anonieme designpraktijk

Hoewel we alle mogelijke pogingen doen om besmetting te voorkomen, heeft een goed gemaakt computervirus ook iets spannends, en zelfs 'moois'. De designpraktijk die achter virussen schuilgaat blijft vaak anoniem en verborgen maar wordt in deze tentoonstelling juist uitgelicht. De paradox van de 'schoonheid' en complexiteit van dit soort technologie wordt zichtbaar gemaakt: hoe slimmer het ontwerp van een virus in elkaar zit, des te schadelijker zijn de mogelijke gevolgen.

-------

Het onderzoek voor de tentoonstelling wordt uitgevoerd door Bas van de Poel, in samenwerking met de afdeling Research van Het Nieuwe Instituut.

Malware is onderdeel van de programmalijn Landschap & Interieur en sluit aan bij de activiteiten van Het Nieuwe Instituut op het gebied van digitale cultuur. Het project bouwt voort op de tentoonstelling Sleep Mode: The Art of the Screensaver en is verbonden aan Steve Bannon: A Propaganda Retrospective.

Bij de tentoonstelling verschijnt een uitgebreid web dossier: malware.hetnieuweinstituut.nl/

De tentoonstelling wordt mede mogelijk gemaakt door Kaspersky

Noot voor de redactie

Neem voor aanvullende informatie over Malware, aanvragen voor interviews met de curatoren of het plannen van een (voor)bezichtiging contact op met Michel Langendijk, m.langendijk@hetnieuweinstituut.nl of via +31(0)6 4096 3010.

Opening: Malware opent op 4 juli 2019 om 19:00 met een lezing door Jussi Parikka, auteur van Digital Contagions: A Media Archaeology of Computer Viruses, gevolgd door korte inleiding door de curatoren.

Artistieke interpretatie van Ransomware Pollocrypt. Beeld: Tomorrow Bureau en Bas van de Poel.

1 of 4

Artistieke interpretatie van Ransomware Pollocrypt. Beeld: Tomorrow Bureau en Bas van de Poel.

Nieuwsbrief

Ontvang als eerste uitnodigingen voor onze events en blijf op de hoogte van komende tentoonstellingen.