Het Nieuwe Instituut presenteert Platform. Body/SpaceHet Nieuwe Instituut presenteert Platform. Body/Space

19 mei 2016 t/m 13 januari 2017

In vier opeenvolgende installaties doet Platform. Body/Space verslag van het onderzoek naar vier verschillende gedaantes van één object - de yogamat, het badlaken, het gebedskleed, de tatami - en de manier waarop dit het menselijk lichaam met de omringende fysieke (en soms digitale) ruimte verbindt.

Tentoonstellingen worden over het algemeen gevormd door tijdelijk verschillende vaak bijzondere objecten bijeen te brengen. Deze presentatie wijkt van dit principe af door aandacht te vragen voor slechts één object. Vervolgens wordt uitvoerig stilgestaan bij de verschillen in gebruik en betekenis van dit dagelijkse object dat talloze verschijningsvormen kent. En hoewel de uiterlijke kenmerken per keer nauwelijks verschillen, is de achtergrond van ieder van deze gedaantes aanleiding voor een totaal andere betekenis. Overeenkomstig is dat in weerwil van de verschillende betekenissen dit bescheiden object de vereiste condities biedt om ideeën te kunnen delen, beelden te verspreiden en voorstellingen te geven.

Platform. Body/Space gaat uitvoerig in op een object dat ook wel wordt gezien als architectuur en de rijkdom aan betekenissen die hieraan verbonden is. Het onderzoek van Sophie Berrebi richt zich op de materiële en de symbolische betekenissen van de yogamat, het badlaken, het gebedskleed en de tatami, die door haar worden opgevat als platforms.

De yogamat is een Europees product, ontwikkeld in de late jaren zeventig. Op dat moment evolueerde de oorspronkelijk oosterse meditatietechniek tot een wereldwijd beoefende vorm van fitness. De mat, bedoeld tegen uitglijden, functioneert als een platform dat het lichaam zowel afstand tot de grond schept, als tot de lichamen van anderen.

Door de yogamat als platform te zien, wordt het mogelijk de geschiedenis van yoga te schrijven aan de hand van de opeenvolgende gedaantes van dit platform: van dierenvel en oosters tapijt tot deken, karpet, speciaal gefabriceerde mat en uiteindelijk zelfs tot een digitaal platform. Al deze verschijningsvormen laten tegelijkertijd zien hoe yoga in de loop der tijd heen en weer beweegt tussen een spirituele discipline en een fysieke activiteit in Oost en West.

Gedurende zijn lange geschiedenis is yoga zowel buiten als binnen beoefend: in tuinen, gymzalen, woonkamers, het strand of de straat. En telkens is het verbonden geweest met veranderende ideeën over het lichaam: van de asceet in de negentiende eeuw tot de dynamische vrouw die zich vandaag op Instagram manifesteert.

Deze tentoonstelling is onderdeel van het tentoonstellings- en activiteitenprogramma n.a.v. de Olympische Spelen. Deze installatie is vanaf 19 mei tot en met 14 juli 2016 te zien. Gedurende de zomer is het badlaken het onderwerp, vervolgens komen de tatami en het gebedskleed aan bod.

Sophie Berrebi is schrijver, kunsthistoricus en curator. Zij is auteur van The Shape of Evidence. Contemporary Art and the Document (Valiz, Amsterdam, 2015), en redacteur van Entrée en matière: Hubert Damisch et Jean Dubuffet, Textes et correspondances 1961-2001 (JRP|Ringier / La Maison Rouge, Parijs, 2016), waarvan een samenvatting verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift October. Zij zit in de redactieraad van het nieuwe wetenschappelijke tijdschrift Stedelijk Studies. Berrebi promoveerde aan het Courtauld Institute of Art, University of London in 2003, en is sindsdien verbonden aan de Universiteit van Amsterdam waar zij kunstgeschiedenis en kunsttheorie doceert en onderzoekt. Momenteel werkt zij aan de publicatie Elements of Fashion. Icons, Gestures, Details.

Voor het Nieuwe Instituut vormen de Olympische Spelen van Rio de Janeiro de aanleiding om in 2016 een belangrijk deel van de programmering te wijden aan het lichaam. Niet alleen dat van de individuele atleet, maar ook de mensenmassa die gedurende een evenement als Rio 2016 door middel van geavanceerde technologieën als een collectief lichaam wordt constant gemonitord, geanalyseerd en gemanipuleerd. Innovaties hebben ertoe geleid dat zowel het lichaam van de burger, als dat van de openbare ruimte, de stad en de staat gaandeweg efficiënter naar een ideaalbeeld kunnen worden gevormd. Zo ontstaan er op alle niveaus nieuwe, ontworpen lichamen, en media spelen een essentiële rol in het vastleggen en verspreiden hiervan.

Het programma bestaat uit de volgende tentoonstellingen:

• The Life Fair. New Body Products
• Control Syntax Rio. Monitoring the Collective Body
• Space Embodied. The Russian Art of Movement 1920-1930
• 51 Sprints
• Munich 1972. The Design of a Democratic Body
• Platform. Body/Space

--

Noot voor de redactie, niet voor publicatie:

Voor meer informatie of beeldmateriaal kunt u contact opnemen met Ester Martens, medewerker Marketing, Communicatie en Commercie Het Nieuwe Instituut, via e.martens@hetnieuweinstituut.nl of 010-4401268.
Zie ook het webmagazine Platform