The Critical Visitor - Belangrijke subsidietoekenning door NWO Smart CultureThe Critical Visitor - Belangrijke subsidietoekenning door NWO Smart Culture

De focus van het project ligt op museologie en archiefstudies: wie worden wel en wie niet vertegenwoordigd, wie hebben toegang tot deze ruimtes van culturele identiteit en institutioneel geheugen?

Onder leiding van Dirk van den Heuvel (Jaap Bakema Study Centre, Het Nieuwe Instituut/TU Delft), Eliza Steinbock (Universiteit Leiden, hoofdaanvrager) en Hester Dibbits (Reinwardt Academie, Amsterdam) werken 15 partners, waaronder Amsterdam Museum, IHLIA en het Van Abbe Museum, de komende vijf jaar aan intersectionele instrumenten die mechanismen van uitsluiting en onderdrukking niet alleen blootleggen, maar ook ontmantelen. Naast twee PhD-posities omvat het project een reeks veldlaboratoria, archiefinteracties met kunstenaars en salonseries om ook de beroepspraktijk en het publiek bij het project te betrekken.

Het Nieuwe Instituut doet al sinds de oprichting in 2013 van het Jaap Bakema Study Centre in samenwerking met de TU Delft academisch onderzoek in en naar de collectie van Het Nieuwe Instituut. Dankzij de brede samenwerking binnen het consortium wordt de mogelijkheid geboden dit onderzoek te doen in relatie tot andere archieven, waardoor er nieuwe perspectieven ontstaan op het collectief geheugen en de ontsluiting van archieven, voorbij de huidige disciplinaire grenzen van de eigen collectie.

Diversiteit heeft sinds 2016 een prominente plaats gekregen in het programma en acquisitiebeleid van Het Nieuwe Instituut. Voor de Dwars door het Archief-avonden worden vanuit wisselende thema's uiteenlopende mensen uitgenodigd om nieuwe perspectieven te introduceren op de architectuurcollectie. Verhalen die tot nog toe onverteld of verhuld bleven omdat ze niet pasten binnen een strikt disciplinair en normatief discours. Neem het belang van de kraakbeweging voor de ontwikkeling van de Nederlandse stad, feminismen in de architectuur en de queer emancipatiegeschiedenis.

Het vraagstuk van culturele diversiteit in relatie tot de collectie leidt tot nieuwe zienswijzen op representatie en acquisitie. Als historisch thema omvat 'diversiteit' onder andere ontwikkelingen op het gebied van alternatieve samenlevingsvormen die vanaf de jaren '60 tot zelfbouw en andere 'bottom-up' praktijken leidden. In dit kader vond o.a. het onderzoeksproject _Architecture of Appropriation_ plaats, en zijn archieven verworven met betrekking tot de kraakbeweging. Daarnaast is er aandacht voor 'gender' en 'post-kolonialisme'.

The Critical Visitor sluit bovendien aan bij een langlopend onderzoeksproject van het Jaap Bakema Study Centre over Museologie. Archief, onderzoek, tentoonstellingen en publiek zijn met elkaar verbonden in de productie van nieuwe kennis en waarden. Een onderzoeksgebied dat ook te herkennen is in eerdere tentoonstellingen als _1:1 Period Rooms_ van Het Nieuwe Instituut. Centrale vragen betreffen het soort publiek en de specifieke kennis en waarden die worden geproduceerd en gerepresenteerd middels het medium van de tentoonstelling.

Smart Culture - Kunst en Cultuur is gericht op onderzoek binnen de domeinen van kunst, cultuur, erfgoed en media in relatie tot de creatieve industrie. Het doel is verbindingen te leggen tussen concrete innovatieve kunst- en cultuurpraktijken en meeromvattende wetenschappelijke en maatschappelijke vraagstukken.

Consortiumpartners The Critical Visitor: Het Nieuwe Instituut, Van Abbemuseum , Universiteit van Amsterdam, Erasmus Universiteit Rotterdam, Amsterdamse Hogeschool voor de Kunsten Izi.travel, Nynke Hieke Feenstra, Research Centre for Material Culture, IHLIA LGBT+ Heritage, Atria, The Amsterdam Museum, Studio i Platform for inclusive culture, Imagine-IC, samen met de aanvragers Universiteit van Leiden, Reinwardt Academie Amsterdam, en TU Delft.